Εργαστήρια Δεξιοτήτων

Ζω καλύτερα - Ευ Ζην
  • Ψυχική και Συναισθηματική Υγεία - Πρόληψη

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης Προγράμματος Δράσης

Αριθμός Εργαστηρίων:

7

Αριθμός Διδακτικών Ωρών:

21

Είμαι εγώ! Είμαι μοναδικός/ή!

Λέξεις που προσδιορίζουν το πρόγραμμα

Δεξιότητες Στόχευσης

Δεξιότητες Κοινωνικής Ζωής
  • ανθεκτικότητα
  • αυτομέριμνα
  • ενσυναίσθηση
  • ευαισθησία
  • υπευθυνότητα
Δεξιότητες της Τεχνολογίας
  • δεξιότητες ανάλυσης και παραγωγής περιεχομένου σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα
  • δεξιότητες δημιουργίας και διαμοιρασμού ψηφιακών δημιουργημάτων
  • δεξιότητες διεπιστημονικής και διαθεματικής χρήσης των νέων τεχνολογιών
Παραγωγική Μάθηση μέσω των τεχνών και της δημιουργικότητας
  • εμπειρική μάθηση
  • μάθηση στην πράξη
Πλάγια σκέψη
  • δημιουργική, παραγωγική, ολιστική σκέψη
Ρουτίνες σκέψης και Αναστοχασμός
  • Βλέπω-Σκέφτομαι-Αναρωτιέμαι
  • Σκέφτομαι-Προβληματίζομαι- Διερευνώ
Στρατηγική Σκέψη
  • οργανωσιακή σκέψη
Ψηφιακή μάθηση 21ου αιώνα (4cs σε ψηφιακό περιβάλλον)
  • συνδυαστικές δεξιότητες ψηφιακής τεχνολογίας, επικοινωνίας και συνεργασίας.
  • ψηφιακή επικοινωνία
  • ψηφιακή κριτική σκέψη
  • ψηφιακή συνεργασία

Σύντομη περιγραφή

Στην ψηφιακή εποχή την οποία διανύουμε, η προστασία από τους κινδύνους στο Διαδίκτυο είναι αναγκαία, προκειμένου να εξασφαλιστεί η σωματική και ψυχική ασφάλεια κι ευημερία. Η σωστή ενημέρωση των παιδιών από πολύ μικρή ηλικία και η εκπαίδευσή τους με παιγνιώδεις δραστηριότητες προσαρμοσμένες στις ηλικιακές τους ανάγκες, οδηγεί στην δημιουργία υπεύθυνων ψηφιακών πολιτών, καθώς και στην ψυχική ενδυνάμωση αυτών. Τα Μαθησιακά Προσδοκώμενα Αποτελέσματα του προγράμματος είναι οι μαθητές/τριες:

  • Να αναπτύξουν Δεξιοτήτες Μάθησης 21ου αι. (4cs) και της Ψηφιακής Μάθησης 21ου αιώνα (4cs σε ψηφιακό περιβάλλον)
  • Να αναπτύξουν  Δεξιοτήτων της ψηφιακής ιθαγένειας.
  • Να συνεργάζονται και να δημιουργούν τρισδιάστατα αντικείμενα.

Τίτλοι επιμέρους εργαστηρίων

1. Είμαι εγώ! Είμαι Μοναδικός/η!

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να αναπτύξουν ικανότητες αυτογνωσίας και δεξιότητες ενσυναίσθησης.
  • Να αναγνωρίζουν τη διαφορετικότητά τους, να σέβονται την ιδιαιτερότητα του άλλου.
  • Να εκφράζονται χρησιμοποιώντας τον προφορικό λόγο.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Μέσα από τη συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης και με την ενεργό συμμετοχή όλων, ανιχνεύουμε τις απόψεις και τις πρότερες εμπειρίες των μαθητών/τριών για τη διαφορετικότητα. Ο ρόλος μας είναι ενθαρρυντικός και συντονιστικός, προσπαθώντας μέσα από ερωτήσεις που κάνουμε στα παιδιά να προκύψουν απορίες που όμως δε θα δώσουμε την απάντηση, αλλά θα τα ωθήσουμε να σκεφτούν. Προσφέρουμε τα κατάλληλα ερεθίσματα που θα υποβοηθήσουν τους/τις μαθητές/τριες μας να διατυπώσουν τα ερωτήματά τους και να  εξωτερικεύσουν τη σκέψη τους.
  • Παροτρύνουμε τον/την καθένα/καθεμιά χωριστά να μιλήσει για τον εαυτό του/της και να τον περιγράψει. Ξεκινάμε πρώτα, δίνοντας το δικό μας παράδειγμα. Αναφερόμαστε στα εξωτερικά και στα εσωτερικά μας χαρακτηριστικά. Εξηγούμε ότι τα εσωτερικά  χαρακτηριστικά τα έχουμε «μέσα» μας και δεν είναι ορατά, όταν μας παρατηρούν.
  • Παρατηρούμε τον εαυτό μας και τους άλλους. Διαπιστώνουμε ότι κανένας και καμιά μας δεν είναι ίδιος/α με τον/την άλλον/η. Όλοι/ες μας είμαστε διαφορετικοί/ές. Μπορεί να μην έχουμε το ίδιο χρώμα στο δέρμα, στα μάτια, στα μαλλιά, να μην έχουμε το ίδιο ύψος και βάρος, αλλά είμαστε όλοι/όλες ίσοι και έχουμε τα ίδια δικαιώματα. Δίνουμε παραδείγματα.
  • Θέτουμε κανόνες στην τάξη στους οποίους ανατρέχουμε, όταν χρειαστεί. Είναι κανόνες για όλη την ομάδα μας. Κανένας και καμιά δεν εξαιρείται.
  • Δείχνουμε εικόνες με παιδιά με αναπηρία. Παρακινούμε τα παιδιά να εκφραστούν. Ενδεικτικές ερωτήσεις:

-Τι βλέπεις;

-Τι σκέφτεσαι;

-Τι σε κάνει να αναρωτιέσαι;

-Φαίνονται χαρούμενα;

-Γιατί το θεωρείς αυτό;

-Φαίνονται λυπημένα;

-Γιατί το θεωρείς αυτό;

-Τι μπορεί να μας κάνει χαρούμενους/ες;

-Τι μπορεί να μας κάνει λυπημένους/ες;

  • Φτιάχνουμε έναν εννοιολογικό χάρτη (μπορούμε και ψηφιακό) με το θέμα που θέλουμε να ασχοληθούμε. Θα είναι το σχέδιο δράσης μας. Στον εννοιολογικό χάρτη καταγράφει ο/η εκπαιδευτικός τις ιδέες των παιδιών σε καρτέλες ή μπορεί να κολλήσει (επικολλήσει) και εικόνες με συναφές περιεχόμενο των όσων αναφέρουν τα παιδιά. Στη συνέχεια, θα χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο αφενός για να ενημερώσει τους γονείς και αφετέρου, καθώς θα βρίσκεται αναρτημένος στην τάξη, θα υπενθυμίζει στους/στις μαθητές/τριες τη συναπόφαση του σχεδίου δράσης. Δεν ξεχνούμε να επιλέξουμε το όνομα  του σχεδίου μας.

Διάρκεια Εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

2. Το αποτύπωμά μου

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να παρατηρούν ότι όλοι/ες είμαστε διαφορετικοί/ες, αλλά και μοναδικοί/ες.
  • Να εντοπίζουν ομοιότητες και διαφορές, κοινά και διαφορετικά χαρακτηριστικά μεταξύ των συμμαθητών/τριών.
  • Να γράφουν το όνομά τους.
  • Να ασκούνται στη λεπτή κινητικότητα.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Δείχνουμε στα παιδιά την αστυνομική μας ταυτότητα και τους διαβάζουμε τα στοιχεία που αναγράφονται πάνω σε αυτήν. Θέτουμε τα ερωτήματα:

– Είναι αρκετά αυτά τα στοιχεία για να προσδιορίσουν τη διαφορετικότητά μας ή όχι;

– Η φωτογραφία που έχει η ταυτότητά μας, μοιάζει με την εικόνα που έχουμε σήμερα;

  • Παροτρύνουμε τα παιδιά να σκεφτούν, αν τα στοιχεία του ύψους, του χρώματος των ματιών μας, του ονόματός μας, των ονομάτων των γονιών μας είναι αυτά που μάς κάνουν μοναδικούς.
  • Φτιάχνουμε τις δικές μας «ταυτότητες»:

– Γράφουμε το όνομά μας.

– Ζωγραφίζουμε τα χαρακτηριστικά μας.

– Βάζουμε το δακτυλικό μας αποτύπωμα, χρησιμοποιώντας το ταμπόν μελανιού για τις σφραγίδες ή δαχτυλομπογιές.

– Υπογράφουμε με τον δικό μας τρόπο.

  • «Ζωγραφίζω το χέρι μου». Καλούμε την ομάδα μας και εμείς μαζί να αποτυπώσουμε το περίγραμμα της παλάμης μας σε ένα χρωματιστό χαρτί Α4 της επιλογής μας. Αφού το αποτυπώσουμε με τη βοήθεια ενός μαρκαδόρου, ζητάμε από τους/τις μαθητές/τριες να γράψουν στο κέντρο το όνομά τους ή να ζωγραφίσουν ένα σχέδιο. Κατόπιν τους/τις προτρέπουμε να κόψουν το περίγραμμα του χεριού τους, ώστε να τοποθετήσουμε τις κομμένες παλάμες με τα ονόματα μέσα σε ένα κουτί. Ακολούθως καλούμε τους/τις μαθητές/τριες να πάρουν τυχαία μια «παλάμη» και αφού την αναγνωρίσουν με τη βοήθειά της δική μας ή των συμμαθητών/τριών τους (αν χρειαστεί), ζητάμε από τον/την μαθητή/ τρια να αναφέρει θετικά στοιχεία γι΄ αυτόν/ή που του/της ανήκει η παλάμη. Θέλουμε να εστιάσουμε στα χαρακτηριστικά τα οποία δεν αναγράφονται μέσα στην «ταυτότητά» μας.

Ο/Η εκπαιδευτικός καταγράφει  και διαβάζει δυνατά τα θετικά στοιχεία που λένε τα παιδιά για τον/τη συμμαθητή/τρια τους πάνω στη χρωματιστή χάρτινη παλάμη.

– Στη συνέχεια κολλάμε την κάθε παλάμη σε γλωσσοπίεστρο, ώστε να «κατασκευάσουμε» τα λουλούδια της τάξης, τα οποία και τοποθετούμε σε μία ή περισσότερες γλάστρες. Εναποθέτουμε τη/τις γλάστρα/στρες σε εμφανές σημείο της τάξης προκειμένου να αναδείξουμε τη διαφορετικότητα, αλλά και το πόσο όμορφη είναι η τάξη με όλα τα χρωματιστά λουλούδια  που έχει!

-Αναρωτιόμαστε, αν είχαν όλες οι παλάμες το ίδιο χρώμα, η γλάστρα μας θα ήταν το ίδιο όμορφη;

Διάρκεια Εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

3. Βλέπω Διαφορετικά - Διαβάζω διαφορετικά

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να παρατηρούν ότι ο προφορικός λόγος μετατρέπεται σε γραπτό και το αντίστροφο.
  • Να μελετούν τη σημασία της γραφής ως μέσου επικοινωνίας.
  • Να συνεργάζονται, βρίσκοντας τον δικό τους τρόπο να ανταποκριθούν σε πραγματικές δυσκολίες.
  • Να εμπλουτίζουν τις δυνατότητες έκφρασής τους μέσω του αυτοσχεδιασμού και της εξερεύνησης νέων υλικών με την αφή.
  • Να ανακαλύπτουν νέους τρόπους έκφρασης και δημιουργίας.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Καταιγισμός ιδεών – Ενδεικτικά ερωτήματα: Μπορεί κάποιος να μας εξηγήσει για ποιο λόγο γράφουμε;

-Σε τι εξυπηρετεί η γραφή;

-Μήπως γνωρίζετε πώς  μπορούσαν να μας μεταφέρουν γνώσεις οι παππούδες και οι γιαγιάδες μας, όταν δεν μπορούσαν να γράψουν;

– Όλοι οι άνθρωποι μπορούν να διαβάζουν το ίδιο καλά;

-Τι γίνεται με ανθρώπους που έχουν προβλήματα όρασης;

– Με τα άτομα που φοράνε γυαλιά;

– Ή που δε βλέπουν καθόλου;

-Πώς διαβάζουν οι άνθρωποι αυτοί και πώς συμμετέχουν στις καθημερινές δραστηριότητες;

  • «Ένα άλλο αλφάβητο». Ο/Η εκπαιδευτικός ανακοινώνει στους/στις μαθητές/τριες: «Χρειαζόμαστε ένα άλλο αλφάβητο που να μπορούμε αντί να το διαβάζουμε βλέποντάς το, να το διαβάσουμε αγγίζοντάς το. Πάμε λοιπόν να το δημιουργήσουμε!»
  • Χωρίζουμε τους/τις μαθητές/τριες μας σε ομάδες και βγαίνουμε έξω στην αυλή, ώστε να συλλέξουμε υλικά από τη φύση π.χ. ξυλαράκια, πετρούλες, φύλλα που θα μας φανούν χρήσιμα στη δημιουργία του νέου μας αλφαβήτου. Αν δεν υπάρχει αυτή η δυνατότητα τότε ο/η εκπαιδευτικός φέρνει στην τάξη ένα μεγάλο καλάθι στο οποίο έχει συλλέξει και εναποθέσει υλικό από τη φύση.
  • Αφού η κάθε ομάδα συλλέξει ή επιλέξει το υλικό της στη συνέχεια τούς τονίζουμε ότι: «Δε χρειάζεται να γράψουμε με γράμματα αλλά μπορούμε να συμβολίσουμε κάθε λέξη με τα υλικά που συνέλεξε η ομάδα μας. Δουλεύουμε σε ζευγάρια και δημιουργούμε το δικό μας σύμβολο. Σκοπός της δραστηριότητας είναι τα παιδιά να «διαβάσουν το σχήμα αγγίζοντάς το»  και να προσπαθήσουν να καταλάβουν  τι θέλουμε να  συμβολίσουμε.
  • Ενδεικτικές ιδέες:

-Ας συμβολίσουμε τη λέξη άνθρωπος ή το σπίτι ή ένα ζώο ή τον ήλιο ή το φεγγάρι κ.λπ..

Είναι πολλές οι λέξεις που θέλουμε να συμβολίσουμε, όμως είναι και πολλά τα υλικά που έχει η φύση να μας δώσει.

– Αφού τελειώσουν τα ζευγάρια τη δημιουργία τους, χρησιμοποιώντας ξυλαράκια, πετρούλες, φύλλα, ή οτιδήποτε άλλο προσφέρεται, οι ομαδούλες μας αλλάζουν κυκλικά και κλείνοντας τα μάτια τους ο ένας/η μία μετά τον/την άλλον/άλλη, προσπαθούν να διαβάσουν τι «έχουν» γράψει οι άλλες ομάδες.

– Η δραστηριότητα τελειώνει με συζήτηση για το πόσο εύκολο ή δύσκολο ήταν να αναγνωρίσουμε το σύμβολο που η κάθε ομάδα χρησιμοποίησε για να περιγράψει αυτό που ήθελε να πει στους/στις άλλους/ες.

-Τι διευκόλυνε την ανάγνωση με την αφή και τι δυσκόλεψε αυτή τη διαδικασία;

Διάρκεια Εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

4. Εγώ και εσύ μαζί μπορούμε καλύτερα!

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να επεξεργάζονται λογοτεχνικά κείμενα και να μπορούν να απαντούν σε ερωτήσεις κατανόησης.
  • Να αναπτύξουν μεταξύ τους σχέσεις εμπιστοσύνης και συνεργασίας.
  • Να εμπλουτίσουν τις δυνατότητες έκφρασής τους μέσω του αυτοσχεδιασμού και της ανάληψης ρόλου.
  • Να εκφραστούν εικαστικά τόσο σε ατομικό όσο και ομαδικό επίπεδο και να νιώσουν τη χαρά της δημιουργίας.
  • Να διαμορφώνουν συμπεριφορές που προάγουν την αποδοχή του διαφορετικού.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Διαβάζουμε το παραμύθι «ΕΝΑΣ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ ΚΑΙ ΟΛΟΙ ΓΙΑ ΕΝΑΝ» της Weninger Brigitte. Αφήγηση του παραμυθιού υπάρχει στο σύνδεσμο https://www.youtube.com/watch?v=HE0XjANen-Q. Περίληψη της ιστορίας: “Ο Μαξ το ποντικάκι έχει γεννηθεί με το ένα πόδι του μεγαλύτερο από το άλλο. Θέλοντας να γνωρίσει τον κόσμο, έχει συνεχώς στο μυαλό του τη συμβουλή της μαμάς του: «Να ακολουθείς πάντα τα όνειρά σου, Μαξ, και να μην ξεχνάς ποτέ πως είσαι ξεχωριστός». Επεξεργαζόμαστε την ιστορία του παραμυθιού.

 

Ενδεικτικά ερωτήματα:

-Είναι εύκολο να ακολουθήσουμε τα όνειρά μας;

-Χρειαζόμαστε φίλους/ες στη ζωή μας;

-Πώς θα νιώθει ο Μαξ, όταν είναι μόνος;

-Πώς είναι να έχεις κάποιον/α να σε βοηθάει; – Χρειαζόμαστε τη βοήθεια των άλλων;

  • Αναρωτιόμαστε πώς νιώθουν όσοι αντιμετωπίζουν κινητικές δυσκολίες.

-Τα παιδιά χωρίζονται σε ζευγάρια και καλούνται να βρουν τρόπους να φτάσουν σε συγκεκριμένο σημείο στην αίθουσα που θα υποδείξει ο/η εκπαιδευτικός π.χ. χρησιμοποιώντας το ένα τους πόδι – βαδίζοντας «κουτσό».

-Στη συνέχεια βγαίνουμε στην αυλή και κάνουμε αντίστοιχες δραστηριότητες, για να διαπιστώσουν οι μαθητές/τριες τη δυσκολία στη μετακίνηση, αλλά και την ενδεχόμενη έλλειψη προσβασιμότητας σε χώρους του σχολείου.

-Επιστρέφουμε στην τάξη και συζητάμε πώς νιώσαμε κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων.

-Τι μας δυσκόλεψε πιο πολύ;

– Ενδεχομένως να καταλήξουμε στο συμπέρασμα: «Αυτά που για μας είναι δεδομένα και εύκολα δεν είναι για άλλους/ες. Άλλοι/ες   χρειάζονται πολύ κόπο να  τα υλοποιήσουν».

– Καλούμαστε όλοι/ ες μαζί να  σκεφτούμε και να «αξιολογήσουμε», αν το σχολείο μας και η τάξη μας δίνει τη δυνατότητα μετακίνησης σε μαθητές/τριες με κινητική δυσχέρεια ή αναπηρία.

– Τι θα έπρεπε  να αλλάξουμε άμεσα ή να φτιάξουμε;

  • «Ζωγραφίζω με το ένα χέρι». Με ποιους τρόπους μπορούμε να ζωγραφίσουμε με πινέλα ή δαχτυλομπογιές πάνω σε χαρτόνι, χρησιμοποιώντας μόνο το ένα χέρι; Προτρέπουμε τους/τις μαθητές/τριες να δοκιμάσουν. Δοκιμάζουμε να ζωγραφίσουμε κρατώντας το πινέλο στο στόμα μας.

-Αφού ολοκληρώσουμε τις ζωγραφιές μας, τους δίνουμε τίτλο και τις εκθέτουμε στον πίνακα ανακοινώσεων της τάξης.

Διάρκεια Εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

5. Μπορώ να σε καταλάβω

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες:

  • Να μπορούν να αντλούν πληροφορίες από πολυτροπικό υλικό στο οποίο συνυπάρχουν εικόνα, βίντεο, ήχος.
  • Να προσανατολίζονται στον χώρο.
  • Να καλλιεργούν δεξιότητες ενσυναίσθησης.
  • Να προβληματίζονται σε ποικίλες καταστάσεις, να κάνουν υποθέσεις και να καταλήγουν σε συμπεράσματα.
  • Να αναπτύσσουν το συναίσθημα και τη φαντασία τους, υποδυόμενοι άλλα πρόσωπα.
  • Να εκφραστούν εικαστικά και να νιώσουν τη χαρά της δημιουργίας.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Κοιτάμε εικόνες από τους Παραολυμπιακούς Αγώνες ή παρακολουθούμε ένα σχετικό βίντεο. Τα παιδιά με την υποστήριξη και την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού περιγράφουν τις εικόνες  και εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Στη συνέχεια μπορούν να τεθούν τα ακόλουθα ερωτήματα:

-Τι είδους δυσκολίες φαντάζεστε να συναντούν αυτοί/ές οι αθλητές/τριες;

-Με ποιους τρόπους δείχνουν να τις αντιμετωπίζουν;

  • «Κάθε αθλητής/τρια έχει και τη δική του ιστορία». Μπορούμε να παρουσιάσουμε στους/στις μαθητές/τριες την ιστορία ενός Παραολυμπιονίκη και αν έχουμε τη δυνατότητα να τον/την προσκαλέσουμε στην τάξη μας να μας μιλήσει ο/η ίδιος/ίδια. Σκοπός μας είναι να γνωρίσουν οι μαθητές/τριες ότι κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται με κάποια αναπηρία ή κάποιοι μπορεί να είχαν ένα ατύχημα ή μια ασθένεια στη ζωή τους και βρέθηκαν σε αυτή τη θέση.
  • «Παιχνίδι προσανατολισμού στον χώρο». Χωρίζουμε τα παιδιά σε ζευγάρια. Το ένα παιδί είναι ο «οδηγός». Δένουμε με μαντήλι τα μάτια των παιδιών που δεν είναι «οδηγοί» και τα καλούμε να μετακινηθούν στον γνώριμο χώρο της τάξης, χωρίς τη βοήθεια του/της «οδηγού». Στη συνέχεια επαναλαμβάνουμε την ίδια διαδικασία αλλά με τη βοήθεια του «οδηγού». Στο τέλος του παιχνιδιού καλούμε τα παιδιά να μας εκφράσουν πώς ένιωσαν. Ενδεικτικά ερωτήματα:

-Αυτοί/ες που ήταν οδηγοί τι συναίσθημα ένιωσαν;

-Αυτοί/ες που δεν έβλεπαν πώς ένιωσαν;

– Ήταν εύκολη η μετακίνηση με δεμένα μάτια και χωρίς οδηγό;

– Πώς ήταν η μετακίνηση με δεμένα μάτια και οδηγό;

-Τι δυσκολίες συναντήσατε;

  • «Παιχνίδι αφής». Σε ένα χαρτόκουτο τοποθετούμε διάφορα αντικείμενα και παιχνίδια από την τάξη μας. Κλείνουμε τα μάτια των μαθητών/τριών και τους προτρέπουμε να μαντέψουν τα πράγματα που αγγίζουν μέσα στο κουτί, χρησιμοποιώντας τις υπόλοιπες αισθήσεις τους. Ενδεικτικά ερωτήματα:

-Μπορούμε να αντιληφθούμε τι έχει μέσα το κουτί μόνο με την αφή ή με την όσφρηση ή με την ακοή;

-Ποια συναισθήματα μάς γεννιούνται;

-Πώς νιώθουν άραγε όσοι/ες δεν έχουν την όρασή τους;

  • «Δημιουργίες με κλειστά μάτια». Για να δούμε, μπορούμε να ζωγραφίσουμε, χρησιμοποιώντας τους μαρκαδόρους και τις κηρομπογιές με τα μάτια κλειστά; Ας το προσπαθήσουμε. Μοιράζουμε στους/στις μαθητές/τριες φύλλα Α4 και χρώματα και τους ζητάμε να ζωγραφίσουν με τα μάτια κλειστά. Όταν τελειώσουν, ζητάμε από τους/τις μαθητές/τριες να παρατηρήσουν τις δημιουργίες τους και να εκφράσουν και να περιγράψουν τα συναισθήματα που ένιωσαν κατά τη διάρκεια της δραστηριότητας. Τέλος, τους ζητάμε να δώσουν έναν τίτλο στη δραστηριότητα π.χ. «Με τα μάτια κλειστά». Ο/Η εκπαιδευτικός εκθέτει τις δημιουργίες των μαθητών/τριών στον πίνακα ανακοινώσεων της τάξης.

Διάρκεια Εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

6. Μαζί μεγαλώνουμε καλύτερα!

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες:

  • Να αιτιολογούν λέξεις που αρχίζουνε από συν – η δύναμη της ένωσης!
  • Να μελετήσουν τη «δύναμη» που μία οντότητα δίνει σε μία άλλη στον κόσμο της φύσης.
  • Να παρατηρήσουν βιωματικά τη δύναμη της συν- καλλιέργειας και την αξία που έχει.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Ενθαρρύνουμε τη συζήτηση για τη δύναμη της «συμβίωσης στη φύση». Εξηγούμε στους/στις μαθητές/τριες ότι ορισμένα γνωστά λαχανικά δεν μπορούν να ζήσουν χωρίς να συνυπάρχουν με κάποια άλλα! Πριν να τους διευκρινίσουμε ποια μπορεί να είναι αυτά τα λαχανικά, τους/τις ρωτάμε μήπως:

– Γνωρίζουν λέξεις που αρχίζουν από «συν-» ή «συμ-»;  Αν δε γνωρίζουν, τους λέμε εμείς π.χ. τη λέξη «συναθλητής/τρια» ή «συ(ν)μμαθητής/τρια». Τους/τις ρωτάμε, αν τις έχουν ξανακούσει και τι να σημαίνουν. Γιατί είναι διαφορετικές από τις λέξεις: «αθλητής/τρια» και «μαθητής/τρια»; Τους ρωτάμε επίσης, αν οι ίδιοι/ες έχουν «συμμαθητές/τριες».

Στη συνέχεια αναφερόμαστε στα φυτά:

-Μήπως φαντάζεστε πώς να ονομάζονται τα φυτά που  καλλιεργούνται μαζί με  άλλα φυτά για να μεγαλώσουν καλύτερα;

  • Εισάγουμε και εξηγούμε τον όρο «καλλιέργεια» και ακολούθως τον όρο «συν-καλλιέργεια». «Με τον όρο συν-καλλιέργεια εννοούμε την ταυτόχρονη καλλιέργεια δύο ή περισσότερων διαφορετικών ειδών φυτών στον χώρο του κήπου ή/και στο ίδιο παρτέρι». Ανακαλούμε δικές τους εμπειρίες:

-Μήπως έχετε δει στον κήπο σας ή στου παππού και της γιαγιάς  ή στου γείτονά σας να έχουν φυτέψει πολλά φυτά μαζί, δίπλα- δίπλα, στο περιβόλι τους;

-Γιατί λέτε να το κάνουν αυτό;

Στη συνέχεια ο/η εκπαιδευτικός εξηγεί ότι: «Οι καλλιεργητές, εδώ και χρόνια, φύτευαν στο περιβόλι τους  δίπλα στις καλλιέργειές τους διάφορα αρωματικά φυτά και λουλούδια προκειμένου να τα προστατέψουν και να τα ωφελήσουν. Μέσα στις ντοματιές φύτευαν κατιφέ ή στις μελιτζάνες βασιλικό. Πολλές φορές ο κήπος και το περιβόλι ήταν ένα, μια και πολλά φυτά αλληλοβοηθιούνται και προστατεύονται ακόμα και από την ύπαρξη κάποιων βλαβερών ζιζανίων. Ο/Η εκπαιδευτικός θα έχει ετοιμάσει πλαστικοποιημένες καρτέλες με τα αναφερόμενα φυτά – ντοματιές, κατιφέ, μελιτζάνες, βασιλικό- ώστε να τις παρουσιάσει στους/στις μαθητές/τριες.

  • Φυτεύουμε τα δικά μας λαχανικά σε ένα παρτέρι της αυλής μας. Αν η αυλή μας δεν προσφέρεται, τότε σε μία ορθογώνια γλάστρα – παρτέρι στην αίθουσά μας. Μπορούμε π.χ. να φυτέψουμε μικρά φυτά ντοματιάς μαζί με κατιφέδες. Φυτά δηλαδή που μπορούμε να βρούμε εύκολα σε ένα φυτώριο και τα οποία μπορούν να συνυπάρξουν και να ωφεληθούν μεταξύ τους.

Διάρκεια Εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

7. Βάζω στόχους και προχωρώ - Αξιολόγηση

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες:

  • Να μελετούν το περιβάλλον που τους/τις περιστοιχίζει.
  • Να διακρίνουν βασικές ερευνητικές διαδικασίες.
  • Να καλλιεργούν ικανότητες συνεργασίας.
  • Να μελετούν ότι ο προφορικός λόγος μετατρέπεται σε γραπτό και
  • μεταφέρει τα μηνύματά μας.
  • Να εντοπίζουν τη δύναμη του ραδιοφώνου.
  • Να αναπτύξουν την παραγωγή λόγου και την ικανότητα για επιχειρηματολογία, ώστε να ευαισθητοποιήσουν τη σχολική, αλλά και την τοπική κοινότητα.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Επανερχόμαστε σε προγενέστερο εργαστήριο και ανακαλούμε τη μνήμη των μαθητών/τριών για τα άτομα με κινητικές δυσκολίες. Προβάλλουμε στους/στις μαθητές/τριες εικόνες από αθλητές/τριες. Τα παιδιά με την υποστήριξη και την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού περιγράφουν τις εικόνες και εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Εστιάζουμε στη μετακίνηση ατόμων με κινητική αναπηρία και αφήνουμε τα παιδιά να εκφράσουν τις απόψεις, τους προβληματισμούς και τα ερωτήματά τους. Ενδεικτικά ερωτήματα:

-Ας θυμηθούμε τι δυσκολίες πιστεύετε ότι συναντούν κατά τη μετακίνησή τους;

– Πώς θα μπορούσαν να μετακινηθούν στο σχολείο μας;

  • Μετά τη μελέτη και συζήτηση για τις συνθήκες που επικρατούν στο σχολείο μας σχετικά με τη μετακίνηση ατόμων με κινητική δυσκολία, βγαίνουμε έναν περίπατο στη γειτονιά μας, για να διαπιστώσουμε αν παρέχονται ευκολίες μετακίνησης. Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να έχει μαζί του/της φωτογραφική μηχανή, ώστε να «τραβά» φωτογραφίες με τις παραλείψεις που διαπιστώνουν οι μαθητές/τριες. Π.χ. έχουν όλα τα πεζοδρόμια ειδική ράμπα για να ανέβει και να κατέβει το αναπηρικό αμαξίδιο;

– Επιστρέφοντας στην τάξη, οι μαθητές/ τριες συζητούν και προτείνουν λύσεις για να βελτιώσουμε τις συνθήκες για ανθρώπους με κινητικές δυσκολίες και χρήση αμαξιδίου.

  • Επιστολή. Μπορούμε να συντάξουμε μια επιστολή που θα την ετοιμάσει ο/η εκπαιδευτικός με τις προτάσεις των παιδιών προκειμένου να την αποστείλουμε στον δήμαρχο της πόλης, καταγράφοντας τις παρατηρήσεις μας. Κοινοποιούμε τις ελλείψεις που διαπιστώσαμε όσον αφορά στη μετακίνηση των ατόμων με κινητικές δυσκολίες και χρήση αμαξιδίου και τις προτάσεις που έχουμε σκεφτεί και θέλουμε να ληφθούν υπόψιν  για την καλύτερη αντιμετώπιση της κατάστασης.
  • Σκεφτόμαστε ένα «σλόγκαν» με θέμα τα δικαιώματα των ατόμων με ιδιαίτερες ικανότητες, το ηχογραφούμε και ετοιμάζουμε μία αφίσα για αυτό. Τα κοινοποιούμε στο European School Radio και στο blog του σχολείου μας.
  • Φτιάχνουμε σε «μικρό βιβλίο» την ιστορία ενός φίλου μας/μιας φίλης μας «μοναδικού/ης» και το παίρνουμε στο σπίτι μας, για να το δείξουμε στα μέλη της οικογένειάς μας και στους/στις φίλους/ες μας.
  • Απολογισμός – Συζήτηση στην ολομέλεια της τάξης μας για τα αποτελέσματα του σχεδίου δράσης μας. Αξιολόγηση του προγράμματός μας.
  • Ενδεικτικές αξιολογικές – μεταγνωστικές ερωτήσεις:

-Ποιο είναι το πιο σημαντικό που θυμόμαστε;

-Πώς νιώθαμε στην αρχή και πώς νιώθουμε τώρα;

-Τι άλλαξε στη σκέψη μας;

-Τι άλλο θα μπορούσαμε να κάνουμε;

– Τι μας δυσκόλεψε;

– Ποια δραστηριότητα μας άρεσε πιο πολύ; κ.λπ.

Διάρκεια Εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

Εκπαιδευτικό υλικό