Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση:
• να δεσμεύονται στη διερεύνηση θεμάτων που αφορούν τα ζώα,
• να διατυπώνουν προσδοκίες και ερωτήματα για τα ζώα που θα ήθελαν να απαντήσουν μέσω του εργαστηρίου,
• να περιγράφουν κατοικίδια ζώα που έχουν στο σπίτι τους ή στο σπίτι της γιαγιάς και του παππού,
• να αναγνωρίζουν τη συναισθηματική σχέση ανθρώπων και ζώων,
• να αξιολογούν και να αναστοχάζονται πάνω στη δουλειά τους.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
1. Οι μαθητές/τριες μπαίνουν στην τάξη ενώ ακούγεται τραγούδι για ένα ζώο και όλοι κάνουν ό,τι κάνει ο/η εκπαιδευτικός που δραματοποιεί το τραγούδι.
2. Σταδιακά τον ρόλο του/της εμψυχωτή/τριας μπορεί να πάρει κάποιο άλλο παιδί, ενώ όλα τα υπόλοιπα κάνουν ό,τι κάνει αυτό μέχρι να ολοκληρωθεί το τραγούδι.
3. Η ομάδα κάθεται σε κύκλο και περνούν από χέρι σε χέρι ένα πλαστικό ζωάκι. Ο μαθητής/τρια όταν φτάσει το πλαστικό ζωάκι στα χέρια του αναφέρει ένα (αγαπημένο του/της) ζώο.
4. Σε απλά κινητικά παιχνίδια οι μαθητές/τριες μιμούνται κινήσεις και χαρακτηριστικά (αγαπημένων) ζώων, π.χ. γίνονται ελέφαντες που περπατούν αργά, γύπες με φτερά και γαμψά νύχια, φίδια που σέρνονται στη γη.
5. Κάθε μαθητής/τρια μιμείται ένα ζώο και οι υπόλοιποι πρέπει να καταλάβουν ποιο ζώο μιμείται ο/η συμμαθητής/τριά τους.
6. Σε κύκλο οι μαθητές/τριες με καταιγισμό ιδεών αναφέρουν όσα θα περίμεναν και θα ήθελαν να μάθουν σχετικά με τα ζώα, πιθανόν και με τη μορφή ερωτημάτων.
7. Ο/η εκπαιδευτικός έχει ζητήσει από τα παιδιά να του/της στείλουν διαδικτυακά ή να φέρουν οι μαθητές/τριες φωτογραφικό υλικό που έχουν οι ίδιοι/ίδιες δημιουργήσει με κατοικίδια ζώα στο σπίτι τους ή/και στο σπίτι του παππού και της γιαγιάς. Με αφορμή τις φωτογραφίες, οι μαθητές/τριες περιγράφουν τα κατοικίδιά τους, ανάγκες και συνήθειές τους και αναστοχάζονται πάνω στη σχέση που αναπτύσσεται ανάμεσα στους ανθρώπους και τα ζώα εστιάζοντας σε συναισθήματα.
8. Σε κύκλο οι μαθητές/τριες σχολιάζουν πώς τους φάνηκε το πρώτο (1ο) εργαστήριο και ποιες ήταν οι πιο διασκεδαστικές στιγμές και τι καινούριο έμαθαν. Ο/Η εκπαιδευτικός εξηγεί στους μαθητές/τριες για το «ημερολόγιο» του προγράμματος και ξεκινούν τη δημιουργία του (λεπτομέρειες στην ενότητα «Αξιολόγηση Αποτίμηση).
Διάρκεια εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση:
• να παρατηρούν ζώα και συμπεριφορές ανθρώπων,
• να καταγράφουν ζώα, ανάγκες και συνήθειές τους,
• να αξιολογούν,
• να αναστοχάζονται πάνω στη δουλειά τους.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
1. Οι μαθητές/τριες περιηγούνται στους εξωτερικούς κυρίως χώρους του σχολείου αρχικά. Παρατηρούν και καταγράφουν, για παράδειγμα, με φωτογραφική μηχανή, με σκίτσα ή ζωγραφιές, τα πουλιά, τα έντομα στον κήπο ή στα παρτέρια του σχολείου.
2. Παρατηρούν και καταγράφουν με φωτογραφικές μηχανές, με σκίτσα, ζωγραφιές ή λέξεις μέσα από το σχολείο τα ζώα που κυκλοφορούν στον περιβάλλοντα χώρο έξω από το σχολείο. Περιγράφουν προφορικά συμπεριφορές των ζώων, όπως τα περιστέρια που τρώνε σπόρους, οι γάτες που αναζητούν τροφή στα σκουπίδια.
3. Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να καταγράφει ηχητικά (π.χ. με voice recorder) τα λόγια των μαθητών/τριών.
4. Κάνουν μια βόλτα στη γειτονιά. Παρατηρούν και καταγράφουν με φωτογραφικές μηχανές ή/και με σκίτσα ή λέξεις σε μπλοκάκια ζώα, τις ανάγκες και τις συνήθειές τους, τις συμπεριφορές ανθρώπων. (Απαραίτητη η έγγραφη συγκατάθεση των γονέων.)
5. Στην τάξη πια συγκεντρώνουν τα δεδομένα και ιδανικά δημιουργούν ταμπλό με φωτογραφίες, ευρήματα και συμπεράσματα ως προς τα χαρακτηριστικά των ζώων που συνάντησαν, τις φωλιές τους, τις συνήθειές τους.
6. Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να απομαγνητοφωνήσει μέρος από τα λόγια των μαθητών/τριών και να αναρτηθούν και αυτά στο ταμπλό έτσι ώστε να είναι πιο πλούσια και κατανοητή η αποτύπωση της έρευνας πεδίου σε κάθε επισκέπτη/τρια στην τάξη.
7. Θα μπορούσε μέρος όσων αποτυπωθούν στο ταμπλό να αποτελέσει το ξεκίνημα για τη δημιουργία ενός ταμπλό σε κεντρικό σημείο του σχολείου που θα εμπλουτιστεί αργότερα και με άλλες δημιουργίες μαθητών/τριών με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση της ευρύτερης σχολικής κοινότητας.
8. Στο τέλος κάθε εργαστηρίου οι μαθητές/τριες συμπληρώνουν το «ημερολόγιο» του προγράμματος.
Διάρκεια εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση:
• να ταξινομούν ζώα σε μεγάλες κατηγορίες,
• να εντοπίζουν κριτήρια με βάση τα οποία δημιουργούνται ταξινομήσεις π.χ. ο τόπος που ζουν (θάλασσα, δάσος, κήπος, αγρόκτημα, σπίτι κτλ.),
• να συνεργάζονται,
• να λαμβάνουν από κοινού αποφάσεις σε ομάδες,
• να υποστηρίζουν τις θέσεις τους,
• να ταξινομούν σε δύο κατηγορίες ζώα που γεννούν μικρά (θηλαστικά) και ζώα που γεννούν αυγά (ωοτόκα).

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
1. Οι μαθητές/τριες, ανάλογα και με την εμπειρία τους, χωρίζονται σε ομάδες, κατά το δυνατόν ανομοιογενείς. Θεσπίζονται οι κανόνες λειτουργίας των ομάδων, όπως ο τρόπος λήψης αποφάσεων, καθώς και οι κανόνες συλλειτουργίας των ομάδων μέσα στην τάξη, όπως ότι είναι σημαντικό να συνεργαζόμαστε μιλώντας χαμηλόφωνα ώστε να μην ενοχλούμε τις υπόλοιπες ομάδες.
2. Μεγάλα κανσόν σε διαφορετικά χρώματα απλώνονται στην τάξη. Σε κάθε κανσόν υπάρχει γραμμένος ο τίτλος μιας κατηγορίας ζώων μαζί με μια χαρακτηριστική εικόνα. Μπορεί να είναι ζώα της θάλασσας, ζώα της στεριάς, ζώα που πετούν κτλ. Ο/H εκπαιδευτικός σχολιάζει και δίνει οδηγίες.
3. Στις ομάδες τους οι μαθητές/τριες παίρνουν ένα πακέτο με κάρτες/εικόνες ζώων και τις ταξινομούν σε κατηγορίες αφήνοντας τις εικόνες στο κανσόν που ταιριάζει.
4. Αφού ολοκληρωθεί η διαδικασία, οι ομάδες αιτιολογούν, γιατί άφησαν τις εικόνες τους στο κάθε κανσόν και αναστοχάζονται στην ολομέλεια της τάξης σχετικά με τα κριτήρια, με τα οποία αποφάσισαν και αν χρειάζεται να αναπροσαρμόσουν την επιλογή τους. Επιπλέον, αναστοχάζονται και σχολιάζουν τον τρόπο που δούλεψε κάθε ομάδα, εντοπίζουν στοιχεία που λειτούργησαν πολύ καλά και άλλα που θα μπορούσαν να τα βελτιώσουν. Πάντα μπορούν να εκφράζουν πώς ένιωσαν στη συνεργασία τους.
5. Οι μαθητές/τριες συζητούν για τη διάκριση θηλαστικών και ωοτόκων ζώων. Με εικόνες δημιουργούν μια νέα ταξινομία.
6. Στη συνέχεια καλούνται να δημιουργήσουν σύντομους αυτοσχεδιασμούς, υιοθετώντας ρόλους όπως της μαμάς κατσίκας, της μαμάς γουρουνίτσας, μέσα από τους οποίους οι μαμάδες γνωστών παραμυθιών συζητούν για τις περιπέτειες των παιδιών τους. Αντίστοιχα δημιουργούνται κι άλλοι αυτοσχεδιασμοί με πρωταγωνιστές τα τρία γουρουνάκια ή τα επτά κατσικάκια, τα οποία μιλούν για τις μαμάδες τους.
Διάρκεια εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση:
• να περιγράφουν τα εξωτερικά μέρη ενός ζώου: κεφάλι, σώμα, αυτιά, μύτη, ουρά,προβοσκίδες.
• να συνδέουν εξωτερικά μέρη των ζώων με τη λειτουργία τους και ιδιαίτερες ικανότητες όπως φτερά – πετάνε, βράγχια – αναπνέουν στο νερό.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
1. Σε εικόνες ή ζωγραφιές ζώων οι μαθητές/τριες διακρίνουν τα μέρη του σώματος διαφορετικών ζώων όπως ο σκύλος, ο ελέφαντας, η χελώνα, η σαρδέλα κτλ.
2. Κολλάνε τις εικόνες σε κανσόν. Κόβουν τις εικόνες χωρίζοντας τα μέρη του σώματος ζώων (κεφάλι, σώμα, αυτιά, μύτη, ουρά…).
3. Με τη βοήθεια του/της εκπαιδευτικού που γράφει λέξεις στον πίνακα, οι μαθητές/τριες πίσω από κάθε κομμάτι αντιγράφουν, όπως μπορούν, την ονομασία κάθε μέρους του σώματος του ζώου.
4. Τοποθετούν τα μέρη του ζώου σε φακελάκια κι έτσι έχουν έτοιμα παζλ, τα οποία ανταλλάσσουν μεταξύ τους και τελικά μένουν στη βιβλιοθήκη της τάξης ή στη γωνιά με τα εκπαιδευτικά παιχνίδια. Όποτε κάποιος/α τελειώνει τη δουλειά του/της πριν τους/τις άλλους/ες, μπορεί να πάει στη γωνιά με τα εκπαιδευτικά παιχνίδια και να ασχοληθεί με τα παζλ των ζώων.
5. Επιπλέον, μπορούν να παίξουν αντιστοιχίζοντας εικόνες, για παράδειγμα στο Image Pairing στην πλατφόρμα e-me, ή/και να αξιοποιηθούν ευχάριστα ψηφιακά παιχνίδια, όπως παζλ ή παιχνίδια αξιολόγησης, όχι τόσο με λέξεις όσο με οπτικό υλικό (προτείνονται ψηφιακά εργαλεία στην ενότητα Σύνδεσμοι Εκπαιδευτικού Υλικού).
6. Με αφορμή τον μύθο του Αισώπου για την αλεπού και το λελέκι, που μπορεί να δραματοποιηθεί ή οι μαθητές/τριες ανά δύο να δημιουργήσουν μικρούς αυτοσχεδιασμούς με τους ήρωες του παραμυθιού, ξεκινά ένας προβληματισμός για τη λειτουργία κάποιων εξωτερικών μερών των ζώων.
7. Με αφορμή την προηγούμενη ταξινόμηση οι μαθητές/τριες συζητούν για τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ζώων που τους επιτρέπουν, για παράδειγμα, να ζουν στη θάλασσα ή στη στεριά, να πετούν ή να έχουν ιδιαίτερες ικανότητες.
8. Αξιοποιούν αντιστοιχίσεις σε ψηφιακά εργαλεία.
Διάρκεια εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση να:
• να διακρίνουν τη χρησιμότητα των φωλιών,
• να σέβονται τις φωλιές των ζώων,
• να κατασκευάζουν φωλιές για ζώα,
• να εντοπίζουν ζώα υπό εξαφάνιση,
• να αναφέρουν ζώα που δεν υπάρχουν πια και τις αιτίες της εξαφάνισής τους,
• να εντοπίζουν ανθρώπινες δραστηριότητες που θέτουν σε κίνδυνο την ύπαρξη κάποιων ζώων,
• να προτείνουν λύσεις στο πρόβλημα.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
1. Το εργαστήριο ξεκινά με το ερώτημα: Πού μένουν τα ζώα; Οι μαθητές/τριες παρατηρούν φωλιές χελιδονιών, μυρμηγκιών στην αυλή του σχολείου ή σε μια βόλτα στη γειτονιά.
2. Αναζητούν πληροφορίες στο διαδίκτυο με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού.
3. Φτιάχνουν με διάφορα υλικά απλές μακέτες (με χαρτί, πλαστελίνη κ.λπ.) που αναπαριστούν φωλιές ζώων (σε δέντρα, σπηλιές, σπιτάκια σκύλων κλπ.). Αναζητούν φωλιές άλλων ζώων στο διαδίκτυο ή σε φωτογραφίες. Δοκιμάζουν υλικά και κατασκευάζουν φωλιές για πουλιά και αποφασίζουν πού θα τις τοποθετήσουν.
4. Ο/Η εκπαιδευτικός έχει ετοιμάσει κάρτες που στη μία τους πλευρά εμφανίζονται ζώα και στην πίσω πλευρά αναφέρεται αν πρόκειται για ζώα υπό εξαφάνιση και κάποιες πολύ βασικές πληροφορίες εικονογραφημένες.
5. Οι μαθητές/τριες, σε ομάδες, καλούνται να βρουν τα ζώα υπό εξαφάνιση. Κάθε φορά που επιλέγουν μια κάρτα, κάποιος/α μαθητής/τρια ή ο/η εκπαιδευτικός διαβάζουν τις πληροφορίες στην πίσω πλευρά της κάρτας. Η ομάδα που θα μαζέψει τις περισσότερες κάρτες είναι η νικήτρια ομάδα.
6. Ακολουθεί συζήτηση για τις αιτίες εξαφάνισης ζώων. Οι μαθητές/τριες προτείνουν λύσεις για τη μείωση του φαινομένου, ίσως και κατά περίπτωση ζώου.
7. Μια ενδιαφέρουσα επιλογή είναι να προτείνει ο/η εκπαιδευτικός ένα ή περισσότερα βίντεο με ζώα τα οποία οι μαθητές/τριες μπορούν να δουν στο σπίτι, συμπληρώνοντας ίσως και κάποιο απλό φύλλο εργασίας (π.χ. Φ.Ε.5) σχεδιασμένο ακριβώς πάνω στο βίντεο, το οποίο θα τους έχει εξηγήσει λεπτομερώς από πριν πώς θα συμπληρώσουν.
8. Επιστρέφοντας στην τάξη θα ακολουθήσουν κάποιες από τις δραστηριότητες που περιγράφονται παραπάνω (ανεστραμμένη τάξη).
Διάρκεια εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση:
• να ευαισθητοποιούνται γύρω από το θέμα της εγκατάλειψης ζώων,
• να συμμετέχουν σε εθελοντικές δράσεις,
• να εντοπίζουν περιπτώσεις κακοποίησης ζώων.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
1. Οι μικροί/ές μαθητές/τριες με καταιγισμό ιδεών αναφέρουν δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα αδέσποτα ζώα. Προφορικά συνεχίζουν τη φράση «Αν ήμουν ένα αδέσποτο σκυλάκι στον δρόμο…».
2. Συζητούν, σχεδιάζουν και υλοποιούν δράσεις για την υποστήριξη των αδέσποτων ζώων της γειτονιάς του σχολείου. Π.χ. αφήνουν μπολ με νερό ή επικοινωνούν με τον Δήμο προκειμένου να εγκατασταθούν ταΐστρες.
3. Αναζητούν πληροφορίες για το πώς πλησιάζει κάποιος/α ένα αδέσποτο ζώο στον δρόμο. Θα μπορούσαν να καλέσουν εκπρόσωπο της δομής για τα αδέσποτα ζώα του Δήμου τους.
4. Ο/Η εκπαιδευτικός διαβάζει το βιβλίο του Χόρχε Μπουκάι (2011) «Ο αλυσοδεμένος ελέφαντας», Αθήνα: OPERA. Ιδανικά οι εικόνες του βιβλίου μπορούν να μεταφερθούν σε μια παρουσίαση (π.χ. σε PowerPoint) προκειμένου να παρακολουθούν καλύτερα οι μαθητές/τριες την αφήγηση και για να απολαύσουν την εξαιρετική εικονογράφηση του Γκούστι.
5. Με αφορμή το βιβλίο ξεκινά συζήτηση για κακοποιημένα ζώα και οι μαθητές/τριες καλούνται να αναφέρουν τέτοιες περιπτώσεις. Ενδεικτικές περιπτώσεις που μπορούν να αναφερθούν είναι ζώα στο τσίρκο, σε ζωολογικούς κήπους, πειραματόζωα σε εργαστήρια, ζώα που χρησιμοποιούνται σε αγώνες όπως ταυρομαχίες ή στον ιππόδρομο, ζώα που τα κυνγούν για να πάρουν τα δόντια, το δέρμα τους κτλ. Οι μαθητές/τριες συζητούν πώς θα μπορούσαν να βοηθήσουν ένα ζώο που έχει τραυματιστεί ή διατρέχει για τον οποιονδήποτε λόγο κίνδυνο η ζωή του ή ένα ζώο που κακοποιείται.
Διάρκεια εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα
Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση:
• να αποτιμούν την εμπειρία τους στο πλαίσιο του εργαστηρίου (θετικά – αδύναμα σημεία, οφέλη, δυσκολίες),
• να διατυπώνουν προσδοκίες για μελλοντικά εργαστήρια.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
1. Αξιοποιώντας το ημερολόγιο, αλλά και όποιο άλλο υλικό μπορεί να έχει παραχθεί σε προηγούμενα εργαστήρια οι μαθητές/τριες ετοιμάζουν σύντομες παρουσιάσεις όσων δούλεψαν στο πρόγραμμα.
2. Επιπλέον, μπορεί να δημιουργηθεί ένα παραμύθι με ήρωες ζώα, να εικονογραφηθούν από τους μαθητές/τριες οι διάφορες σκηνές, ο/η εκπαιδευτικός να βοηθήσει γράφοντας κάτω από τις ζωγραφιές τα βασικά σημεία της ιστορίας.
3. Το παραμύθι μπορεί να εξελιχθεί σε ψηφιακή αφήγηση ή σε μια σύντομη παράσταση, αν το επιτρέπει ο χρόνος και το δυναμικό της ομάδας.
4. Το παραμύθι θα μπορούσε να αναρτηθεί σε κεντρικό ταμπλό του σχολείου ή αν ψηφιοποιηθεί να αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του σχολείου.
5. Προσκαλούνται συμμαθητές/τριες από άλλα τμήματα ή τάξεις του σχολείου, γονείς και φίλοι και τους παρουσιάζεται η δουλειά για τα ζώα.
6. Οι μαθητές/τριες θα μπορούσαν να συμμετέχουν και σε ευρύτερες εκδηλώσεις του σχολείου όπου θα παρουσιαστεί η δουλειά των εργαστηρίων δεξιοτήτων όλων των μαθητών/τριών του σχολείου.
7. Τέλος, οι μαθητές/τριες ζωγραφίζουν ή/και γράφουν τις καλύτερες στιγμές τους στο εργαστήριο για τα ζώα. Σε κύκλο ξαναβλέπουν το «ημερολόγιο» του προγράμματος. Αναστοχάζονται και πάνω στον τίτλο του προγράμματος. Για ποιον λόγο επιλέχθηκε ο τίτλος: «Με τα ζώα έτσι κι αλλιώς»; Συζητούν σημαντικές στιγμές, παρουσιάζουν τις ζωγραφιές τους, μιλούν για όσα τους άρεσαν, πράγματα που έμαθαν και πιθανές δυσκολίες που συνάντησαν. Αναστοχάζονται στην ολομέλεια για μελλοντικά εργαστήρια και διατυπώνουν προτάσεις.
Διάρκεια εργαστηρίου 3 διδακτικές ώρες