Προσδοκώμενα Mαθησιακά Aποτελέσματα

Στο τέλος του εργαστηρίου, οι μαθητές/τριες θα πρέπει:
– Να έχουν κατανοήσει τον ορισμό του podcast, της ηχοϊστορίας και της εικονογραφημένης ηχοϊστορίας.
– Να μπορούν να αποδίδουν με ποικίλους τρόπους διάφορους ήχους καλλιεργώντας τη φαντασία τους.
– Να βρίσκουν ή να δημιουργούν ήχους και μουσική έτσι ώστε να εμπλουτίζουν αισθητικά την ηχοϊστορία.
– Να εξοικειωθούν με τα τρία βασικά χαρακτηριστικά του ήχου: Την ένταση, τη διάρκεια και τη χροιά.
– Να μπορούν να ταιριάζουν τους ήχους που δημιουργούν ανάλογα με την πορεία της ιστορίας.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

– Δίνεται ο ορισμός του podcast, της ηχοϊστορίας και της εικονογραφημένης ηχοϊστορίας, επισημαίνονται οι διαφορές τους και εξηγείται στους/στις μαθητές/τριες ο σκοπός του παρόντος εργαστηρίου (δημιουργία, απόδοση και ηχογράφηση ενός κειμένου με εμπλουτισμό από ήχους και εικόνες έτσι ώστε να ενισχυθούν τα μηνύματα και τα συναισθήματα που εμπεριέχονται στο κείμενο).
– Γίνεται ανάγνωση επιλεγμένων ηχοϊστοριών από το βιβλίο Μουσικής της Α΄ και Β΄ Δημοτικού (δείτε εδώ κι εδώ) ή από άλλες πηγές ανάλογα με την ηλικία των μαθητών/τριών (πχ. στην Γ΄ τάξη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ένα κείμενο από την ελληνική μυθολογία και σε όλες τις τάξεις κείμενα από το βιβλίο Νεοελληνικής Γλώσσας, το Ανθολόγιο ή το διαδίκτυο πχ. από τον δικτυακό τόπο (http://www.paramithia.net ).
– Οι μαθητές/τριες ανταποκρίνονται με ήχους ανάλογα με τη ροή της ηχοϊστορίας. Σκέφτονται εναλλακτικούς και διαφορετικούς τρόπους απόδοσης ήχων (χτυπήματα στο θρανίο, σφυρίγματα, φωνές, σκίσιμο ή τσαλάκωμα χαρτιού κτλ). Θα μπορούσαν να μοιραστούν ηχογόνα αντικείμενα στα παιδιά για μεγαλύτερη ποικιλία.
– Ο/Η εκπαιδευτικός μοιράζει στους/στις μαθητές/τριες καρτέλες με συναισθήματα, τοπία ή άλλες καταστάσεις και αυτοί/ές τις σηκώνουν όταν ταιριάζουν με την αφήγηση.
– Μπορεί να δημιουργηθεί από τον/την εκπαιδευτικό κουίζ με καρτέλες τις οποίες οι μαθητές/τριες θα ταιριάξουν με αντίστοιχους ήχους. Εικόνες και ήχοι μπορούν να αναζητηθούν στους δικτυακούς τόπους https://pixabay.com/el/ , https://www.flaticon.com/ και https://freesound.org/

Προσδοκώμενα Mαθησιακά Aποτελέσματα

Στο τέλος του εργαστηρίου, οι μαθητές/τριες θα πρέπει:
– Να έρθουν σε επαφή με την κλασική μουσική.
– Να γνωρίσουν τα όργανα της συμφωνικής ορχήστρας.
– Να αναπτύξουν την ενεργητική ακρόαση και να διακρίνουν τους ήχους των μουσικών οργάνων.
– Να κατανοήσουν την έννοια του μουσικού μοτίβου και τη σχέση που μπορούν να έχουν με συγκεκριμένες καταστάσεις ενός έργου.
– Να κατανοήσουν τη σχέση της μουσικής με τα εικαστικά και τις εικόνες.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

– Παρουσιάζεται η μουσική ιστορία «Ο Πέτρος και ο Λύκος».
o Ο/Η εκπαιδευτικός εξηγεί στους/στις μαθητές/τριες ότι ο ήχος και η μελωδία του κάθε οργάνου αντιστοιχεί σε συγκεκριμένο χαρακτήρα της ιστορίας και καλεί τους/τις μαθητές/τριες να ανακαλύψουν τις σχέσεις οργάνων-χαρακτήρων συσχετίζοντας τις εικόνες με τους αντίστοιχους ήχους (δείτε ένα παράδειγμα εδώ).
o Οι μαθητές/τριες δημιουργούν έναν μουσικό χάρτη ανάλογα με το όργανο που ακούνε κατά τη διάρκεια του παραμυθιού.
o Οι μαθητές/τριες αντιστοιχούν στους χαρακτήρες τα δικά τους μουσικά μοτίβα στο μεταλλόφωνο ή σε άλλα κρουστά και εμπλουτίζουν την ιστορία με δικούς τους ήχους.

– Ο/Η εκπαιδευτικός κάνει παρουσίαση του έργου «Το καρναβάλι των ζώων» του Camille Saint- Saëns. Καλεί τους μαθητές να αντιστοιχίσουν τα ζώα με την αντίστοιχη μουσική (πληροφορίες για το έργο μπορείτε να βρείτε εδώ).
– Ο/Η εκπαιδευτικός παρουσιάζει το έργο «Οι τέσσερις εποχές» του A. Vivaldi.

Ζητά από τους/τις μαθητές/τριες να περιγράψουν τον τρόπο με τον οποίο παρουσιάζεται η κάθε εποχή, τις «εικόνες» και τα συναισθήματα που δημιουργεί (μπορεί να γίνει η δραστηριότητα που υπάρχει εδώ). Μπορεί επίσης να δημιουργηθεί ένας μουσικός χάρτης και να εικονογραφηθεί η μουσική.
– Παρουσιάζεται το έργο «Εικόνες από μία έκθεση» του M. Mussorgsky και γίνεται συζήτηση για τη σχέση της μουσικής με τα εικαστικά και τις εικόνες. Οι μαθητές/τριες καλούνται να συνδέσουν τις εικόνες από τις οποίες εμπνεύστηκε ο Mussorgsky με τις αντίστοιχες συνθέσεις του (δείτε εδώ).

Προσδοκώμενα Mαθησιακά Aποτελέσματα

Στο τέλος του εργαστηρίου, οι μαθητές/τριες θα πρέπει:
– Να κατανοήσουν τη δύναμη των ήχων και των εικόνων στην ενίσχυση των συναισθημάτων και της δυναμικότητας ενός κειμένου.
– Να έχουν εξοικειωθεί με τη χρήση ηχογόνων σωμάτων.
– Να μπορούν να αποδίδουν φωνητικά και οργανικά διάφορους ήχους εκφράζοντας διαφορετικές συναισθηματικές καταστάσεις.
– Να εξοικειωθούν με τις δυνατότητες της φωνής τους.
– Να μπορούν να δημιουργούν και να εκτελούν απλούς ρυθμούς και απλές μελωδίες.
– Να εξοικειωθούν με τις δυναμικές της μουσικής (piano- forte).
– Να αποδώσουν τη μουσική με εικόνες και το αντίστροφο.
– Να συνθέσουν ένα μικρό τραγούδι βασισμένο σε μία ιστορία.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

– Ο/Η εκπαιδευτικός δείχνει εικόνες διάφορων συναισθημάτων (ΦΕ 1) και οι μαθητές/τριες χρησιμοποιώντας τη φωνή τους, μουσικά όργανα ή άλλους τρόπους προσπαθούν να αποδώσουν ηχητικά τις συναισθηματικές αυτές καταστάσεις. Θα μπορούσε πχ να δοθεί το συναίσθημα της χαράς και οι μαθητές/τριες να το αποδώσουν με γέλια, με χαρούμενες φωνές, με ανιούσες μελωδίες στο μεταλλόφωνο κτλ.
– Οι μαθητές/τριες συνθέτουν μουσικά μοτίβα που αντιστοιχούν σε συναισθήματα, χαρακτήρες ή καταστάσεις.
– Παρουσιάζονται στους/στις μαθητές/τριες εικόνες και ήχοι οι οποίοι αποδίδουν διάφορες καταστάσεις π.χ. μία πόλη ή διάφορα ζώα (ΦΕ 2) και τους ζητείται να συνδυάσουν τις εικόνες με τους ήχους.
– Οι μαθητές/τριες ζωγραφίζουν διάφορες καταστάσεις, τοπία ή χαρακτήρες και προσπαθούν να τις αποδώσουν ηχητικά.
– Ο/Η εκπαιδευτικός δίνει στους/στις μαθητές/τριες καρτέλες με εικόνες που περιέχουν συναισθήματα, τοπία ή άλλες καταστάσεις καθώς και ηχογόνα αντικείμενα (μουσικά όργανα) και ζητά από τους/τις μαθητές/τριες να δημιουργήσουν μία μικρή ηχοϊστορία με αυτές τις εικόνες ((ΦΕ 3).
– Ο/Η εκπαιδευτικός μπορεί να προτείνει στους/στις μαθητές/τριες να γράψουν στίχους στην ηχοϊστορία τους και να τους μελοποιήσουν π.χ. η ιστορία να ξεκινήσει ως εξής «Μια φορά κι έναν καιρό, πέρα πάνω στο βουνό, ζούσε μία βοσκοπούλα, όμορφη χωριατοπούλα» και η μελοποίηση να γίνει με τις νότες από το «Φεγγαράκι μου λαμπρό» (ΦΕ 4) ή οι μαθητές/τριες να συνθέσουν τη δική τους μελωδία στους στίχους που δημιούργησαν.
Οι παραπάνω δραστηριότητες θα μπορούσαν να γίνουν είτε ομαδοσυνεργατικά, είτε με ολόκληρη την τάξη υπό την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού.

Προσδοκώμενα Mαθησιακά Aποτελέσματα

Στο τέλος του εργαστηρίου, οι μαθητές/τριες θα πρέπει:
– Να είναι σε θέση να συνθέτουν και να δομούν ένα ολοκληρωμένο κείμενο αναπτύσσοντας τη φαντασία τους.
– Να εξοικειωθούν με την έννοια του σεναρίου.
– Να μάθουν να συνεργάζονται σε κλίμα εμπιστοσύνης και αλληλοσεβασμού.
– Να εξοικειωθούν με διαφορετικές μορφές ανάγνωσης.
– Να διαβάζουν αργά και εκφραστικά ερμηνεύοντας σωστά το κείμενο.
– Να αποδίδουν κείμενα με το αντίστοιχο ύφος που ταιριάζει στο περιεχόμενό του.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

– Ο/Η εκπαιδευτικός προτείνει κείμενα, χαρακτήρες ή οτιδήποτε άλλο που θα μπορούσε να αποτελέσει αφόρμηση για τη δημιουργία μίας ολοκληρωμένης ηχοϊστορίας ή βιβλιοηχοϊστορίας.
– Οι μαθητές/τριες συζητούν και διαμορφώνουν τη δική τους ιστορία. Η δημιουργία ομάδων και ανάθεσης διαφορετικών ηχοϊστοριών σε καθεμιά από τις ομάδες είναι στη διακριτική ευχέρεια του/της εκπαιδευτικού, ο/η οποίος/α φροντίζει ώστε η ηχοϊστορία να έχει νόημα και ομαλή ροή. Εναλλακτικά, ολόκληρη η τάξη θα μπορούσε να συμμετέχει στη δημιουργία μίας ηχοϊστορίας με την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού.
– Οι μαθητές/τριες με τη βοήθεια του/της εκπαιδευτικού διαμορφώνουν το κείμενο αποδίδοντας περισσότερους διαλόγους, σαφέστερες περιγραφές και δομούν το τελικό σενάριο, το οποίο θα πρέπει να περιέχει πολλά στοιχεία που μπορούν να αποδοθούν με ήχους.
– Οι μαθητές/τριες αποδίδουν το κείμενο «θεατρικά» προσαρμόζοντας το ύφος, την ένταση, την ταχύτητα και τον τόνο της φωνής τους.
– Οι μαθητές/τριες εικονογραφούν συγκεκριμένες σκηνές του κειμένου.
– Οι παραπάνω δραστηριότητες μπορούν να γίνουν είτε ατομικά, είτε ομαδοσυνεργατικά. Θα μπορούσε π.χ. ο/η εκπαιδευτικός να χωρίσει τους/τις μαθητές/τριες σε τέσσερις (4) ομάδες δίνοντάς τους αντίστοιχα κείμενα το καθένα από τα οποία θα μπορούσε να εμπεριέχει τέσσερις-πέντε (4-5) καταστάσεις οι οποίες θα μοιραστούν σε κάθε μαθητή/τρια. Ο/Η κάθε μαθητής/τρια θα μπορούσε να σκεφτεί τους ήχους και τις εικόνες του αποσπάσματός του και μετά να γίνει σύνθεση της κάθε ιστορίας και παρουσίαση στην τάξη.
– Γίνεται ηχογράφηση των αφηγήσεων των μαθητών/τριών και προστίθενται στο portfolio τους.

Προσδοκώμενα Mαθησιακά Aποτελέσματα

Στο τέλος του εργαστηρίου, οι μαθητές/τριες θα πρέπει:
– Να καλλιεργήσουν τη φαντασία και τη δημιουργικότητά τους συνθέτοντας ήχους.
– Να μπορούν να αποδώσουν ηχητικά τα συναισθήματά τους.
– Να κατηγοριοποιούν τους ήχους ανάλογα με το συναίσθημα ή την κατάσταση που θέλουν να αποδώσουν.
– Να προσαρμόζουν τους ήχους στο σενάριο ενισχύοντας τα μηνύματα και τα συναισθήματα του κειμένου.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

– Οι μαθητές/τριες, έχοντας δημιουργήσει το τελικό σενάριο από την προηγούμενη ενότητα, σκέφτονται και δημιουργούν ή διερευνούν ήχους οι οποίοι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν στην ιστορία τους. Η αναζήτηση ήχων θα μπορούσε να γίνει και από το διαδίκτυο (πχ από τον δικτυακό τόπο https://freesound.org/ ), θα ήταν όμως προτιμότερο να δημιουργήσουν τους δικούς τους ήχους με αντικείμενα της επιλογής τους, τη φωνή τους ή με μουσικά όργανα.
– Επίσης, θα μπορούσαν να συνθέσουν ένα μουσικό μοτίβο (σε κάποιο μουσικό όργανο όπως το ταμπουρίνο ή το μεταλλόφωνο) για κάθε χαρακτήρα ή για συγκεκριμένες καταστάσεις της ιστορίας που θα τον ακολουθεί σε όλη τη διάρκεια της ιστορίας. Επίσης θα μπορούσαν να συνθέσουν μουσική για συγκεκριμένες καταστάσεις (π.χ. αγωνία).
– Οι μαθητές/τριες σκέφτονται το είδος και το ύφος της μουσικής που θα μπορούσε να αποτελέσει το «μουσικό χαλί» του κειμένου τους και διερευνούν με τον εκπαιδευτικό στο διαδίκτυο τη μουσική που ταιριάζει σε κάθε φάση της ιστορίας τους (ενδεικτικά προτείνεται ο δικτυακός τόπος https://www.chosic.com/free-music/all/ ). Θα πρέπει να γίνει ειδική αναφορά στα πνευματικά δικαιώματα των μουσικών έργων και να αναζητηθούν εκείνα που είναι ελεύθερα δικαιωμάτων.
– Εναλλακτικά, οι μαθητές/τριες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν τη δική τους φωνητική ή και οργανική μουσική.

Προσδοκώμενα Mαθησιακά Aποτελέσματα

Στο τέλος του εργαστηρίου, οι μαθητές/τριες θα πρέπει:
– Να εξοικειωθούν με τα εργαλεία και τις τεχνικές της ηχογράφησης.
– Να συνθέσουν τις γνώσεις που πήραν έως τώρα από το εργαστήριο, δημιουργώντας μία ολοκληρωμένη εργασία.
– Να καλλιεργήσουν τη φαντασία τους, προτείνοντας εναλλακτικές λύσεις στην ηχοϊστορία τους.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

– Παρουσιάζονται τα μέσα και οι τρόποι ηχογράφησης στη σημερινή εποχή (Η/Υ με μικρόφωνο, tablet, κινητό τηλέφωνο κτλ).
– Περιγράφονται στους/στις μαθητές/τριες οι συνθήκες κάτω από τις οποίες πρέπει να γίνεται η ηχογράφηση (ήσυχο περιβάλλον, αίθουσα δίχως αντήχηση, απόσταση μικροφώνου από τον ομιλητή). Η ηχοϊστορία θα μπορούσε να ηχογραφηθεί ακριβώς όπως θα εκτελεστεί από τους/τις μαθητές/τριες ή εναλλακτικά να ηχογραφηθεί πρώτα το κείμενο, στη συνέχεια οι ήχοι που συνοδεύουν το κείμενο και τέλος η μουσική (ή τα ρυθμομελωδικά μοτίβα).
– Παρουσιάζεται το λογισμικό Audacity και γίνεται εξήγηση των βασικών αρχών του (τρόπος ηχογράφησης, εισαγωγή καναλιών, προσθήκη ηχητικών εφέ, διαμόρφωση έντασης κτλ. – βίντεο για τη χρήση του Audacity υπάρχει εδώ). Εναλλακτικά, παρουσιάζονται on line εργαλεία ηχογράφησης (πχ https://online-voice- recorder.com/ ) και προτείνεται να χρησιμοποιηθούν από τους/τις μαθητές/τριες στο εργαστήριο πληροφορικής ή στο σπίτι τους.
– Πραγματοποιείται ηχογράφηση της ηχοϊστορίας της κάθε ομάδας.
– Γίνεται ακρόαση της ηχοϊστορίας στους/στις μαθητές/τριες, έτσι ώστε να επισημανθούν τυχόν ελλείψεις ή ατέλειες και να επαναληφθεί η ηχογράφηση αν χρειαστεί.
– Γίνεται μίξη των ήχων, της αφήγησης και της μουσικής έτσι ώστε να δημιουργηθεί το τελικό αποτέλεσμα. Αυτό μπορεί να γίνει από τον εκπαιδευτικό παίρνοντας τη γνώμη των μαθητών/τριών.
– Εισάγονται οι ζωγραφιές των μαθητών/τριων στην ηχοϊστορία. Θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί το λογισμικό Hitfilm Express ή τοStoryjumper.

Προσδοκώμενα Mαθησιακά Aποτελέσματα

Στο τέλος του εργαστηρίου, οι μαθητές/τριες θα πρέπει:
– Να εξοικειωθούν με τη διαδικασία της περιγραφικής αξιολόγησης.
– Να αναστοχαστούν πάνω στις εργασίες τους αλλά και σε αυτές των συμμαθητών/τριών τους.
– Να αποκτήσουν εμπιστοσύνη στις δυνατότητές τους και να ενισχύσουν την αυτοεκτίμησή τους.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

– Γίνεται περιγραφική αξιολόγηση από τον/την εκπαιδευτικό και αυτοαξιολόγηση από τους/τις μαθητές/τριες (δείτε εδώ). Ο/Η εκπαιδευτικός αξιολογεί τις εργασίες των μαθητών/τριών και προτείνει βελτιώσεις αν είναι απαραίτητο.
– Οι μαθητές/τριες παρουσιάζουν σε ομάδες την τελική εργασία τους, αξιολογούν τη δουλειά τους και αξιολογούνται από τους/τις συμμαθητές/τριές τους.
– Γίνεται αποτίμηση της συνολικής πορείας του εργαστηρίου με παρουσίαση του portfolio των μαθητών/τριών.
– Προτείνονται εναλλακτικές λύσεις τόσο σε ότι αφορά το σενάριο, όσο και στους ήχους και τις εικόνες που το συνοδεύουν.
– Γίνονται προτάσεις για επέκταση των δραστηριοτήτων όπως δραματοποίηση, δημιουργία σκηνικών κτλ.
– Αναρτώνται οι εργασίες των μαθητών/τριών στο blog του σχολείου ή σε κάποιον ηλεκτρονικό τοίχο (πχ padlet, για να δείτε βίντεο οδηγιών πατήστε εδώ).
– Προετοιμάζεται μια εκδήλωση που θα έχει ως θέμα την παρουσίαση των ηχοϊστοριών με δραματοποίησή τους.