Το πρόγραμμα-δράση «οι δρόμοι του 1821 της Πάτρας» είναι σχεδιασμένο/η για να ενισχύσει τη σύνδεση των μαθητών/τριών με την τοπική ιστορία της πόλης και τα ενθύμιά της από τον Αγώνα των Ελλήνων του 1821 και επιπλέον να προάγει την συνεργασία και την δημιουργικότητα μέσω της εξερεύνησης των ιστορικών μνημείων και οδών της πόλης. Με τη χρήση διαδραστικών μεθόδων και βιωματικών δράσεων, οι μαθητές/τριες θα έχουν την ευκαιρία να βιώσουν την ιστορία άμεσα, αναπτύσσοντας παράλληλα ικανότητες παρατήρησης, έρευνας και κριτικής σκέψης και δημιουργώντας ψηφιακό υλικό αξιοποιήσιμο από τους/τις συμμαθητές/τριες και τους συμπολίτες τους.
Σύνδεση με:
1. Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών Ιστορίας και Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Ιστορίας (ΦΕΚ 303 /Β΄/13-03-2003)
2. Πρόγραμμα Σπουδών «Δράσεις Ενεργού Πολίτη» του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου (ΥΑ υπ. αριθμ. 130372/ΓΔ4 (ΦΕΚ 6048/Β΄/1-11-2024).
Οι μαθητές/τριες αναμένεται να:
εντοπίζουν και να εξηγούν τη σημασία ονοματοδοσίας δρόμων και πλατειών της πόλης του που σχετίζονται με την επαναστατική περίοδο του 1821,
αναζητούν και να ερμηνεύουν ποικίλες πηγές τοπικής ιστορίας, όπως εφημερίδες, έγγραφα, απομνημονεύματα κ.λπ.,
συσχετίζουν τις σύγχρονες εξελίξεις με το ιστορικό παρελθόν της πόλης τους,
συνδέουν ιστορικά γεγονότα και πρόσωπα με τον τοπικό αστικό χώρο,
δημιουργούν παρουσιάσεις ή βίντεο που αφηγούνται τη «ζωντανή» ιστορία των σημείων,
συνεργάζονται στο πλαίσιο ομαδικών δράσεων για τη δημιουργία διαδραστικού εκπαιδευτικού υλικού,
καλλιεργούν κριτική σκέψη για την έννοια της συλλογικής μνήμης και της εθνικής ταυτότητας.
Οι μαθητές/τριες καλούνται να απαντήσουν σε μια σειρά από ερωτήματα όπως: 1. Ποιοι είναι οι σημαντικότεροι ιστορικοί δρόμοι και πλατείες της Πάτρας; 2. Ποια είναι η προσφορά των ηρώων του 1821 στον επαναστατικό αγώνα και ειδικότερα στην πόλη της Πάτρας; 3. Έρευνα για γνωστά (λ.χ. Υψηλάντης, Καραϊσκάκης, Κολοκοτρώνης κ.τλ.) ή λιγότερο γνωστά ιστορικά πρόσωπα (λ.χ. ο γιατρός Ιγκονέ) και το συμβολισμό της Πλατείας Τριών Συμμάχων; 4. Συλλογή άρθρων, εικόνων και χαρτών για την πόλη την περίοδο του επαναστατικού αγώνα. 5. Εξοικείωση των μαθητών/τριών με την έννοια της «αστικής ιστορίας» και των «μνημονικών τοποθεσιών»; 6. Σύνταξη ερωτηματολογίων για συνεντεύξεις με κατοίκους/ιστορικούς. 7. Δημιουργία διαδραστικού χάρτη με τις ιστορικές οδούς και πλατείες της πόλης, 8. Σχεδίαση παιχνιδιού με θέμα τους ιστορικούς δρόμους και τις πλατείες του 1821, 9. Δημιουργία πληροφοριακών κειμένων και ειδικών συμβόλων που σε συνεργασία με τον δήμο θα τοποθετηθούν κάτω από τις πινακίδες σήμανσης, ενδεχομένως και με χρήση κωδικών QR. Με τη υποστήριξη του/της εκπαιδευτικού, οι μαθητές/τριες οργάνωσαν μια σειρά από ερευνητικές δράσεις για την τοπική ιστορία, όπως: 1. Ομαδικές συζητήσεις, 2. ψηφιακά ερωτηματολόγια, 3. αναζήτηση και ψηφιοποίηση εικόνων, φωτογραφιών και χαρτών, 4. χρήση ηλεκτρονικών λεξικών και ψηφιακών εργαλείων αναζήτησης. Οι μαθητές/τριες συζητούν τι γνωρίζουν για την πόλη στην οποία διαμένουν και τι θέλουν να μάθουν.
Οι μαθητές/τριες σχεδιάζουν το πρόγραμμα με τη βοήθεια του/της εκπαιδευτικού, συζητώντας και περιλαμβάνοντας: 1. Κατανομή ομάδων και ρόλων (ιστορικοί, ερευνητές, φωτογράφοι, σχεδιαστές), 2. Καταγραφή προορισμών για επιτόπια διερεύνηση (π.χ. πλατείες, δρόμοι με ιστορικά ονόματα). 3. Επαφές με φορείς (π.χ. Δήμος και εκπροσώπους της πόλης ). 4. Προετοιμασία υλικού (φωτογραφικές μηχανές, τετράδια, tablets, διαδραστικός πίνακας τάξης, αναζήτηση λογισμικών).
1. Επισκέψεις στους ιστορικούς δρόμους και τις πλατείες της πόλης, ενδεχομένως και με ξενάγηση από ειδικούς, 2. Δραστηριότητες φωτογράφησης, ζωγραφικής απεικόνισης και καταγραφής εμπειριών (λ.χ. κείμενα με μορφή ημερολογίου). 3. Συγκέντρωση πληροφοριών από τοπικές πηγές (λ.χ. δημοτική βιβλιοθήκη, μουσεία τοπικής ιστορίας και λαογραφίας) και ιστορικά έργα της περιόδου του 1821. 4. Καταγραφή συνεντεύξεων με κατοίκους ή γνώστες της τοπικής ιστορίας. 5. Δημιουργία παρουσιάσεων, σύντομων ντοκιμαντέρ ή podcast, 6. Δημιουργία διαδραστικού χάρτη της πόλης αξιοποιώντας διαθέσιμο υλικό από τον εθνικό συσσωρευτή Φωτόδεντρο, 7. Συγγραφή σύντομων πληροφοριακών κειμένων και συσχέτισή τους με κωδικούς QR, ώστε να μπορούν να αξιοποιηθούν -σε συνεργασία με τον Δήμο- ως πληροφοριακό υλικό, 8. Δημιουργία ψηφιακής εφαρμογής η οποία μπορεί να δίνει πληροφορίες για τα ιστορικά οδωνύμια σε κάθε ενδιαφερόμενο, 9. Δημιουργία έκθεσης μνήμης σε τοίχο ή διάδρομο του σχολείου με τις εργασίες των μαθητών/τριών στο πλαίσιο του προγράμματος.
1. Δημιουργούν παρουσίαση (PowerPoint ή αφίσες) για τη σχολική κοινότητα. 2. Διοργανώνουν εκδήλωση για την παρουσίαση του τοίχου μνήμης με έκθεση φωτογραφιών και πολιτιστικών δημιουργιών. 3. Δημοσιεύουν τις εμπειρίες τους μέσω άρθρου στο ιστολόγιο του σχολείου. 4. Παρουσιάζουν στο ιστολόγιο του σχολείου τον διαδραστικό χάρτη, το ιστορικό παιχνίδι και την ψηφιακή εφαρμογή που υλοποίησαν. 5. Σε συνεργασία με τον Δήμο οργανώνουν επίδειξη της λειτουργίας των κωδικών QR και των πληροφοριακών κειμένων που έχουν συγγράψει.
Οι μαθητές/τριες απαντούν εκ των υστέρων σε μια σειρά από ερωτήσεις όπως: 1. Τι μάθαμε για την πόλη μας που δεν γνωρίζαμε; 2. Πώς νιώσαμε κατά τη διάρκεια των δράσεων; 3. Καταγράψαμε τις εντυπώσεις μας σε ημερολόγια αναστοχασμού. 4. Αξιολογήσαμε τη διαδικασία και την ομαδική συνεργασία. Τι μας άρεσε περισσότερο και τι όχι. Τι θα κάναμε διαφορετικά; Ποιες νέες εμπειρίες/βιώματα αποκομίσαμε από την ερευνητική εργασία; 5. Συζητήσαμε τέλος για την επίδραση που έχουν οι τοπικές ιστορίες στην προσωπική και συλλογική μας ταυτότητα.
