Μνημεία και γειτονιά χωρίς σκουπίδια

17 Στόχοι

Κατηγορία

Δράσεις

Τίτλος

Μνημεία και γειτονιά χωρίς σκουπίδια

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης Προγράμματος Δράσης

Α' Δημοτικού, Β' Δημοτικού, Γ' Δημοτικού, Νηπιαγωγείο

Μνημεία και γειτονιά χωρίς σκουπίδια

Θεματικό πεδίο

Συμμετέχουν ενεργά στις κοινότητές τους για την αναγνώριση και αντιμετώπιση των αιτιών της φτώχειας, υιοθετώντας ή στηρίζοντας πρωτοβουλίες που παρέχουν υποστήριξη σε ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες προσφέροντας βιώσιμες λύσεις για τη μείωση της φτώχειας.

Επιδεικνύουν ενσυναίσθηση προς τα άτομα που πλήττονται από τη φτώχεια και υπερασπίζουν ενεργά την οικονομική δικαιοσύνη, υιοθετώντας δράσεις και πρακτικές που διασφαλίζουν ισότιμη πρόσβαση σε πόρους, εκπαίδευση και ευκαιρίες για όλους/ες.

Συμμετέχουν ενεργά ή ηγούνται πρωτοβουλιών που στοχεύουν στη βελτίωση της επισιτιστικής ασφάλειας στις κοινότητές τους, όπως η οργάνωση δράσεων συλλογής τροφίμων, η υποστήριξη της τοπικής γεωργίας και η προώθηση πολιτικών που διασφαλίζουν πρόσβαση σε θρεπτική τροφή για όλους/ες.

Επιδεικνύουν κατανόηση των πρακτικών βιώσιμης γεωργίας και αναλαμβάνουν δράση για την προώθησή τους, υποστηρίζοντας μεθόδους καλλιέργειας που μειώνουν τη σπατάλη τροφίμων, προστατεύουν το περιβάλλον και συμβάλλουν στη μακροπρόθεσμη επισιτιστική ασφάλεια.

Προωθούν ενεργά υγιεινούς τρόπους ζωής στις κοινότητές τους, οργανώνοντας και συμμετέχοντας σε εκστρατείες ευαισθητοποίησης για την υγεία, υποστηρίζοντας την ψυχική υγεία και ενθαρρύνοντας τη συχνή σωματική άσκηση, την ισορροπημένη διατροφή και τις προληπτικές ιατρικές πρακτικές.

Επιδεικνύουν την ικανότητα να υπερασπίζονται την ισότιμη πρόσβαση στην υγειονομική περίθαλψη, υποστηρίζοντας πολιτικές και πρωτοβουλίες που διασφαλίζουν ότι όλοι οι άνθρωποι, ανεξάρτητα από το κοινωνικοοικονομικό τους υπόβαθρο, έχουν πρόσβαση σε ποιοτικές ιατρικές υπηρεσίες, πόρους ψυχικής υγείας και προγράμματα ευημερίας.

Υπερασπίζονται και συμβάλλουν ενεργά στη δημιουργία συμπεριληπτικών μαθησιακών περιβαλλόντων που προσαρμόζονται στις διάφορες μαθησιακές ανάγκες, υποστηρίζουν την ισότιμη πρόσβαση σε εκπαιδευτικούς πόρους και προάγουν μια κουλτούρα σεβασμού και συνεργασίας μεταξύ των μαθητών/τρι’ων.

Επιδεικνύουν δέσμευση για διά βίου μάθηση αναζητώντας ενεργά ευκαιρίες για προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη, συμμετέχοντας σε δράσεις εκπαίδευσης και εκπαιδευτικές πρωτοβουλίες της κοινότητας που προάγουν τη μάθηση.

Προωθούν ενεργά τη συμπερίληψη των φύλων, συμμετέχοντας ή και οργανώνοντας δράσεις που αντιμετωπίζουν τις ανισότητες φύλου, αμφισβητούν πρακτικές διάκρισης και υποστηρίζουν πολιτικές και προγράμματα που διασφαλίζουν ίσες ευκαιρίες για όλα τα άτομα, τόσο στο εκπαιδευτικό πλαίσιο όσο και εκτός αυτού.

Επιδεικνύουν κατανόηση των δυναμικών φύλου και εργάζονται για την ενδυνάμωση των ατόμων, υπερασπίζοντας το σεβασμό στη διαφορετικότητα και συμμετέχοντας σε πρωτοβουλίες που εξετάζουν με κριτικό τρόπο κοινωνικά πρότυπα και στερεότυπα.

Προωθούν ενεργά και συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες που προάγουν τη εξοικονόμηση του νερού και τη βελτίωση των πρακτικών αποχέτευσης, συμμετέχοντας σε έργα που ενισχύουν την ποιότητα του νερού, υποστηρίζουν τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτινων πόρων και ευαισθητοποιούν την κοινότητα σε θέματα αποχέτευσης και υγιεινής.

Επιδεικνύουν δέσμευση για την προστασία του περιβάλλοντος, αναλαμβάνοντας πρωτοβουλίες για την προστασία των υδάτινων πόρων και συμμετέχοντας σε δραστηριότητες καθαρισμού τοπικών περιοχών, έργα εξοικονόμησης νερού οι οποίες τονίζουν τη σημασία της διατήρησης καθαρών πηγών νερού και αποτελεσματικής διαχείρισης των αποβλήτων.

Προωθούν ενεργά και συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες που προάγουν τη χρήση βιώσιμων και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, υποστηρίζοντας έργα που μειώνουν την εξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα, και ενθαρρύνουν την υιοθέτηση καθαρών τεχνολογιών ενέργειας στις κοινότητές τους.

Επιδεικνύουν τη δέσμευσή τους για την εξοικονόμηση ενέργειας εφαρμόζοντας και προωθώντας σχετικές πρακτικές εξοικονόμησης τόσο στο σπίτι τους όσο και στην κοινότητά τους, συμμετέχοντας σε εκστρατείες εκπαίδευσης σε μεθόδους μείωσης της κατανάλωσης ενέργειας και ελαχιστοποίησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

Προωθούν ενεργά και συμμετέχουν σε δράσεις που προάγουν τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και την υποστήριξη δίκαιων εργασιακών πρακτικών.

Καλλιεργούν την ικανότητα επίλυσης προβλημάτων και προωθούν την καινοτομία, συμμετέχοντας σε έργα που συνδέουν τη βιώσιμη ανάπτυξη με τη βιομηχανία και τις υποδομές, και εφαρμόζουν τεχνολογικές λύσεις που ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κοινωνίας.

Αναλύουν τη σημασία των βιώσιμων υποδομών για την οικονομική ανάπτυξη και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής, ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζουν δράσεις που προάγουν την πράσινη τεχνολογία και τις καινοτόμες πρακτικές στη βιομηχανία και τις κοινότητές τους.

Προωθούν ενεργά τις ισότιμες ευκαιρίες, συμμετέχοντας σε πρωτοβουλίες που αντιμετωπίζουν και μειώνουν τις ανισότητες στην εκπαίδευση, την απασχόληση και τις κοινωνικές υπηρεσίες.

Επιδεικνύουν τη δέσμευσή τους για συμπερίληψη, συμμετέχοντας σε δραστηριότητες που προάγουν τη διαφοροποίηση και την ένταξη, αμφισβητώντας ενεργά τις συμπεριφορές διάκρισης και υποστηρίζοντας δίκαιες πρακτικές στις κοινότητές τους.

Συμμετέχουν σε δράσεις που προάγουν τον βιώσιμο πολεοδομικό σχεδιασμό, συνεισφέροντας με ιδέες για τη βελτίωση των δημόσιων χώρων, τη μείωση των αποβλήτων και την αναβάθμιση των συγκοινωνιών στις κοινότητές τους.

Υποστηρίζουν πρωτοβουλίες που εστιάζουν σε ενεργειακές αειφορικές πρακτικές, την πρόληψη από φυσικές καταστροφές και την ανάπτυξη πράσινων χώρων σε αστικές περιοχές, προάγοντας ανθεκτικές και βιώσιμες πόλεις.

Προωθούν ενεργά και συμμετέχουν σε πρακτικές που προάγουν τη βιώσιμη κατανάλωση, μειώνοντας τα απόβλητα, ανακυκλώνοντας και υποστηρίζοντας προϊόντα και υπηρεσίες που δίνουν προτεραιότητα στη περιβαλλοντική βιωσιμότητα.

Συμμετέχουν σε δράσεις που επικεντρώνονται στη βελτίωση της αποτελεσματικής χρήσης των πόρων, υιοθετώντας και εφαρμόζοντας στρατηγικές για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και νερού, και προωθώντας τη χρήση ανανεώσιμων πόρων στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Προωθούν ενεργά και συμμετέχουν σε προσπάθειες περιορισμού της κλιματικής αλλαγής, υποστηρίζοντας πρωτοβουλίες που μειώνουν τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, προάγουν την ανανεώσιμη ενέργεια και ενθαρρύνουν βιώσιμες πρακτικές στις κοινότητές τους.

Συμμετέχουν σε έργα που επικεντρώνονται στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας στο κλίμα, υιοθετώντας και εφαρμόζοντας δράσεις προσαρμογής στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, όπως η δημιουργία πράσινων χώρων, η βελτίωση της διαχείρισης των υδάτων και η προώθηση βιώσιμων γεωργικών πρακτικών.

Προωθούν ενεργά και συμμετέχουν σε προσπάθειες προστασίας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και συμμετέχουν σε δράσεις μείωσης της θαλάσσιας ρύπανσης.

Συμμετέχουν σε έργα που στοχεύουν στη βελτίωση της ποιότητας του νερού, υιοθετώντας και εφαρμόζοντας δράσεις για την πρόληψη της ρύπανσης, συμμετέχουν σε δράσεις καθαρισμού, ευαισθητοποιούμενοι στη διατήρηση υγιών υδάτινων περιβαλλόντων.

Προωθούν ενεργά και συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες που προστατεύουν τα δάση και τους φυσικούς οικοτόπους, υποστηρίζοντας προσπάθειες διατήρησής τους, ευαισθητοποιώντας για τη σημασία της βιοποικιλότητας.

Συμμετέχουν σε δράσεις που εστιάζουν στην αποκατάσταση της γης, υιοθετώντας και εφαρμόζοντας πρακτικές για την αναβάθμιση υποβαθμισμένων περιοχών, την πρόληψη της διάβρωσης του εδάφους και την υποστήριξη της αναδάσωσης εγχώριων φυτικών ειδών.

Προωθούν ενεργά και συμμετέχουν σε πρωτοβουλίες που προάγουν τα δικαιώματα του ανθρώπου και τη δικαιοσύνη, υποστηρίζοντας προσπάθειες για την πρόληψη των διακρίσεων και την τήρηση του κράτους δικαίου.

Συμμετέχουν σε δράσεις που ενισχύουν τις συλλογικές διαδικασίες της κοινότητας, υιοθετώντας και εφαρμόζοντας στρατηγικές που προάγουν τη διαφάνεια, την υπευθυνότητα και την ενεργό συμμετοχή των πολιτών στις τοπικές διαδικασίες λήψης αποφάσεων.

Συμμετέχουν ενεργά σε συνεργατικά έργα που αντιμετωπίζουν παγκόσμιες προκλήσεις, συνεργαζόμενοι με συνομηλίκους, οργανισμούς και κοινότητες για την ανάπτυξη και εφαρμογή λύσεων που συμβάλλουν στην επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης.

Προωθούν και συμμετέχουν σε προσπάθειες που ενισχύουν την πολύπλευρη συνεργασία, υποστηρίζοντας πρωτοβουλίες που προάγουν τις συνεργασίες μεταξύ διαφόρων τομέων, όπως η κυβέρνηση, ιδιωτικοί φορείς και η κοινωνία των πολιτών, για την προώθηση κοινών στόχων βιωσιμότητας.

Θεματικό πεδίο

Εργαστήρια δεξιοτήτων

Θεματική Ενότητα: Φροντίζω το Περιβάλλον
Τομείς:

Οικολογία – Παγκόσμια και τοπική Φυσική κληρονομιά (Νηπιαγωγείο & Α΄ Δημοτικού),

Παγκόσμια και τοπική Πολιτιστική κληρονομιά (Γ΄ Δημοτικού)

Θεματική Ενότητα: Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ – Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη

Τομείς: Εθελοντισμός διαμεσολάβηση (Β΄ Δημοτικού)

Σύντομη περιγραφή

Μια έρευνα δράσης και τροποποίησης της συμπεριφοράς απέναντι στο πρόβλημα των σκουπιδιών που αφήνουν οι άνθρωποι σε δημόσιους χώρους (δρόμους, πλατείες, πάρκα, παραλίες κ.λπ.) και σε χώρους ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος (αρχαιολογικοί χώροι, κάστρα, ιστορικά πάρκα, ναοί κ.λπ.).

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

περιγράφουν το μέγεθος και την έκταση του φαινομένου της απόρριψης σκουπιδιών εκτός των ελεγχόμενων χώρων (κάδοι και καλάθια απορριμμάτων) στους δημόσιους χώρους και στους χώρους ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος, που βρίσκονται στη γειτονιά του σχολείου,
προσδιορίζουν τα προβλήματα που δημιουργούνται στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον από την απόρριψη σκουπιδιών εκτός των ελεγχόμενων χώρων (κάδοι και καλάθια απορριμμάτων),
προσδιορίζουν τις συνέπειες που θα προκύψουν στο μέλλον για τους κατοίκους και τις κατοίκους, καθώς και το φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον από την απόρριψη σκουπιδιών εκτός των ελεγχόμενων χώρων (κάδοι και καλάθια απορριμμάτων),
προτείνουν λύσεις για την αντιμετώπιση της απόρριψης σκουπιδιών εκτός των ελεγχόμενων χώρων (κάδοι και καλάθια απορριμμάτων) στους δημόσιους χώρους και στους χώρους ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος, που βρίσκονται στη γειτονιά του σχολείου,
προτείνουν λύσεις για την αντιμετώπιση της παραγωγής μεγάλου όγκου σκουπιδιών κατά τη διάρκεια των καθημερινών τους δραστηριοτήτων,
ενημερώνουν άλλα άτομα του περιβάλλοντός τους (οικογένεια, φίλοι και φίλες κ.λπ.) για τα προβλήματα που δημιουργούνται στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και τις συνέπειες που θα προκύψουν στο μέλλον από την απόρριψη σκουπιδιών εκτός των ελεγχόμενων χώρων (κάδοι και καλάθια απορριμμάτων),
συμμετέχουν και να παρεμβαίνουν ενεργά σε δράσεις που έχουν στόχο την ενημέρωση του γενικού πληθυσμού γύρω από τα προβλήματα που δημιουργούνται στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον και τις συνέπειες που θα προκύψουν στο μέλλον από την απόρριψη σκουπιδιών εκτός των ελεγχόμενων χώρων (κάδοι και καλάθια απορριμμάτων),
συμμετέχουν και να παρεμβαίνουν ενεργά σε δράσεις που έχουν στόχο τη βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης και τον περιορισμό της απόρριψης σκουπιδιών εκτός των ελεγχόμενων χώρων (κάδοι και καλάθια απορριμμάτων) στους δημόσιους χώρους και στους χώρους ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος, που βρίσκονται στη γειτονιά του σχολείου.

Πεδίο Υλοποίησης

Η αυλή ή άλλοι χώροι του σχολείου, δημόσιοι χώροι (πλατείες, πάρκα, παραλίες, παιδικές χαρές, λαϊκές αγορές, γήπεδα) και χώροι ιστορικού και πολιτιστικού ενδιαφέροντος (αρχαιολογικοί χώροι, κάστρα, ιστορικά πάρκα, ναοί κ.λπ.) που βρίσκονται στα γεωγραφικά όρια ευθύνης του σχολείου ή παραπλήσια και όπου κινούνται οι μαθητές και οι μαθήτριες στην καθημερινή τους ζωή.

Φάσεις Υλοποίησης

Διερεύνηση

Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση:

Παρουσιάζονται μελέτες περίπτωσης (βίντεο, φωτογραφίες, μαρτυρίες, εμπειρίες μαθητών/τριών) που αφορούν στη συγκέντρωση μεγάλων ποσοτήτων σκουπιδιών σε ιστορικούς και ευρύτερα δημόσιους χώρους.
Παρουσιάζονται (βίντεο, φωτογραφίες, μαρτυρίες, εμπειρίες μαθητών/τριών) με κάποιες παρεμβάσεις που έχουν γίνει για τη μείωση του όγκου των σκουπιδιών.
Διαβάζονται βιβλία, παίζονται παιχνίδια με θέμα τα σκουπίδια και υλοποιούνται ιδέες για τη μείωση των σκουπιδιών, όπως η ανακύκλωση.
Παιχνίδι ρόλων: π.χ. ένας/μια απερίσκεπτος/η πολίτης, ο/η Δήμαρχος της πόλης όπου υπάρχει μια μεγάλη πλατεία και δίπλα της μια παιδική χαρά, ένα παιδί που παίζει στην παιδική χαρά και ένα άγαλμα που βρίσκεται στην πλατεία συζητούν για έναν σωρό σκουπιδιών που συγκεντρώνεται στη μέση της πλατείας και δίπλα στην παιδική χαρά. Ο/Η απερίσκεπτος/η πολίτης πηγαινοέρχεται στην πλατεία και κάθε φορά αφήνει και ένα σκουπίδι.
Μετά από τα παραπάνω προκαλείται προβληματισμός των μαθητών/τριών μέσα από συζήτηση (κατά ομάδες ή στο σύνολο του τμήματος – ανάλογα με την ηλικία των μαθητών/τριών) μέσα από ερωτήσεις, όπως:
Έχετε παρατηρήσει παρόμοια φαινόμενα στην περιοχή μας;
Έχετε παρατηρήσει ανθρώπους που απερίσκεπτα αφήνουν σκουπίδια;
Έχετε σκεφτεί τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό το φαινόμενο για τη γειτονιά μας και για τον/την καθένα/μιά ξεχωριστά;
Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για την εξάλειψη αυτού του φαινομένου;
Έχετε ακούσει ποτέ ιδέες για τη μείωση των σκουπιδιών;

Προετοιμασία / Σχεδιασμός

1^η φάση: Καταγραφή προβλημάτων καθημερινότητας για την αναζήτηση των αιτίων του φαινομένου μέσω προσπάθειας απαντήσεων σε ερωτήματα, όπως:

Τι ονομάζουμε σκουπίδια και πώς παράγονται;
Ποιες δραστηριότητες των ανθρώπων παράγουν σκουπίδια που βρίσκουμε πεταμένα σε μνημεία και άλλους δημόσιους χώρους;
Με ποιον τρόπο μπορούν να απομακρυνθούν τα σκουπίδια από τους χώρους αυτούς;
Ποιοι είναι υπεύθυνοι ή υπεύθυνες για την καθαριότητα των χώρων της γειτονιάς, στους οποίους κυκλοφορούμε καθημερινά;
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε εμείς ώστε να έχουμε «μνημεία και γειτονιά χωρίς σκουπίδια»;

2^η φάση: Σχεδιασμός/προγραμματισμός επισκέψεων-αυτοψίας σε:

χώρους του σχολείου,
πλατείες, πεζοδρόμια, παιδικές χαρές, παραλίες, ναούς, αρχαιολογικούς χώρους, κέντρα πολιτισμού και άθλησης και άλλους χώρους συγκέντρωσης πολλών πολιτών, που υπάρχουν στην περιοχή του σχολείου,

(ΚΕΠΕΑ) της περιοχής και παρακολούθηση των προγραμμάτων τους.

3^η φάση: προετοιμασία μαθητών/τριών για την έρευνα πεδίου σε εξωτερικούς χώρους:

προμήθεια/δανεισμός του εξοπλισμού (φωτογραφικές μηχανές, βίντεο, σακούλες σκουπιδιών, γάντια μιας χρήσης),
προετοιμασία υλικών καταγραφής δεδομένων (ερωτηματολόγια, φύλλα παρατήρησης),
εκπαίδευση των μαθητών/τριών στη χρήση των υλικών και του εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί.

4^η φάση: συλλογή εμπειρικών δεδομένων μέσω:

καταγραφής παρατηρήσεων κατά τη διάρκεια των μετακινήσεων σε διάφορους χώρους (φύλλα παρατήρησης, στα οποία καταχωρείται ο χρόνος, ο τόπος, το είδος των σκουπιδιών, η εκτίμηση των αιτίων, φωτογραφίες και βίντεο),
συνεντεύξεων με αρμόδια πρόσωπα δημόσιων/δημοτικών φορέων και υπεύθυνους/ες για την καθαριότητα των διάφορων χώρων (οι μεγαλύτεροι/ες μαθητές/τριες μπορούν να καταγράψουν οι ίδιοι/ες τις απαντήσεις, αλλά για τους/τις μικρότερους/ες μαθητές/τριες χρειάζεται προετοιμασία στην υποβολή ερωτήσεων και η καταγραφή των απαντήσεων θα χρειαστεί να γίνει από τον/την εκπαιδευτικό),
ερωτηματολόγιου ευαισθητοποίησης (για τη διερεύνηση των στάσεων πεποιθήσεων του οικείου περιβάλλοντος των μαθητών/τριών, όπως γονείς, εκπαιδευτικοί, μεγαλύτεροι/ες μαθητές/τριες, που θα εφαρμοστεί με ηλεκτρονικό τρόπο (ανώνυμα) στην αρχή και το τέλος των δραστηριοτήτων,
συνεντεύξεων με πολίτες – χρήστες των χώρων που ερευνώνται (οι μεγαλύτεροι/ες μαθητές/τριες μπορούν να καταγράψουν οι ίδιοι/ες τις απαντήσεις, αλλά για τους/τις μικρότερους/ες μαθητές/τριες χρειάζεται προετοιμασία στην υποβολή ερωτήσεων και η καταγραφή των απαντήσεων θα χρειαστεί να γίνει από τον/την εκπαιδευτικό,
ημερολόγιου δραστηριοτήτων (ένα βιβλίο-λεύκωμα, στο οποίο οι μαθητές/τριες καταχωρούν καθημερινά τις εντυπώσεις τους με οποιοδήποτε τρόπο θεωρούν καλύτερο, π.χ. φωτογραφία, ζωγραφιά, κείμενο, ποίημα κ.λπ.).

5^η φάση: σχεδιασμός δραστηριοτήτων παρέμβασης, όπως:

ενημέρωση του οικείου περιβάλλοντος των μαθητών/τριών, όπως γονείς, εκπαιδευτικοί, μεγαλύτεροι/ες μαθητές/τριες, από τους/τις ίδιους/ες ,
εκδηλώσεις ενημέρωσης εντός του σχολείου για τους/τις άλλους/ες μαθητές/τριες, παραγωγή ενημερωτικού υλικού (φυλλάδια, εφημερίδες κ.λπ.),
ενημέρωση αρμοδίων και υπευθύνων των χώρων που επισκέφτηκαν,
σύνταξη προτάσεων για την αλλαγή/βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης μέσω π.χ. προς τις δημοτικές αρχές.

Υλοποίηση

Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση:

Συλλογή και επεξεργασία δεδομένων: Συγκεντρώνονται τα φύλλα παρατήρησης, οι φωτογραφίες τα βίντεο, μέσω περιηγήσεων/αυτοψίας στους σχολικούς χώρους και τη γειτονιά, συζητούνται τα δεδομένα και καταγράφονται τα συμπεράσματα των μαθητών/τριών μέσα από μικροομαδικές και ομαδικές διαδικασίες. Ο/Η εκπαιδευτικός καθοδηγεί τους/τις μαθητές/τριες, υποβάλλοντας ερωτήσεις που τους βοηθούν. Για τους/τις μικρότερους/ες μαθητές/τριες (Νηπιαγωγείο και Α΄ Δημοτικού) η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνεται απευθείας σε επίπεδο τμήματος.
Παρακολούθηση προγραμμάτων σχετικά με το θέμα σε ΚΕΠΕΑ. της περιοχής ή με διοργάνωση εκπαιδευτικής εκδρομής.
Δημιουργία φυλλαδίων, μπάνερ, αφισών και άλλων υλικών ενημέρωσης της κοινής γνώμης της περιοχής με θέμα τις επιπτώσεις της απόρριψης σκουπιδιών έξω από κάδους και καλάθια, τη μείωση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση.
Κατασκευές, τεχνολογία: Δημιουργούνται εργαστήρια ανακύκλωσης, στα οποία οι μαθητές/τριες:

δοκιμάζουν τεχνικές για την αξιοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών,
αναπτύσσουν προτάσεις για τη μείωση των απορριμμάτων μέσα από τη χρήση υλικών συσκευασίας και μεταφοράς που επαναχρησιμοποιούνται (τσάντες super-market, παγούρια, ποτήρια, δοχεία φαγητού κ.λπ.) για καθημερινή χρήση,
κατασκευή πανό, πινακίδων και/ή αφισών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης, που θα αναρτηθούν μετά από άδεια των αρχών στους δημόσιους χώρους που ερευνήθηκαν,
κατασκευάζουν ή σχεδιάζουν την κατασκευή καλαθιών και κάδων απορριμμάτων που θα μπορούσαν να τοποθετηθούν σε σημεία της γειτονιάς όπου παρατηρούνται πολλά σκουπίδια.

Έκφραση και δημιουργία: Ζωγραφική, χορός, ποίημα/τραγούδι, θεατρικό παιχνίδι, άρθρο με θέμα «Τόσα πολλά σκουπίδια: τι μπορώ να κάνω;». Δημιουργία ομαδικού έργου (ζωγραφική, τραγούδι, θεατρικό, βίντεο) της τάξης με θέμα: «Γειτονιά χωρίς σκουπίδια».
Σύνταξη κειμένων αποφάσεων/διακηρύξεων της σχολικής κοινότητας, του δημοτικού/κοινοτικού/τοπικού συμβουλίου, όπου θα αναφέρονται κανόνες διατήρησης των δημόσιων χώρων χωρίς σκουπίδια.
Συμπράξεις με φορείς που ασχολούνται με την ανακύκλωση και το περιβάλλον, όπως δημοτικές υπηρεσίες, ΚΕΠΕΑ, οικολογικές οργανώσεις, για κοινές δραστηριότητες και παρεμβάσεις, όπως ενημέρωση του οικογενειακού, φιλικού και σχολικού περιβάλλοντος, δημιουργία προτάσεων για τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων που παράγονται καθημερινά και τη διατήρηση των δημόσιων χώρων χωρίς σκουπίδια.
Ενεργές παρεμβάσεις στην τοπική κοινωνία: σε επιλεγμένα σημεία της γειτονιάς, όπου παρατηρούνται πολλά σκουπίδια, οι μαθητές και οι μαθήτριες, καθώς και όπου είναι εφικτό, σε συνεργασία με οικολογικές οργανώσεις ή ΚΕΠΕΑ διοργανώνουν εκστρατείες καθαριότητας και διαδηλώνουν για «μνημεία και γειτονιά χωρίς σκουπίδια».
Διοργάνωση σχολικών εκδηλώσεων και/ή συμβάντων (events) στις ημερομηνίες που έχουν καθιερωθεί για την ευαισθητοποίηση των πολιτών πάνω στα περιβαλλοντολογικά προβλήματα, για παράδειγμα:

18 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα Ανακύκλωσης,
5 Ιουνίου Παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος.

Επικοινωνία - Διάχυση

Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση:

Διανομή φυλλαδίων, μπάνερ, αφισών κ.ά. υλικών ενημέρωσης στο οικείο περιβάλλον των μαθητών/τριών και ευρύτερα στη γειτονιά. Συνιστάται η δράση αυτή να γίνεται με τη συνεργασία ΚΕΠΕΑ και οικολογικών οργανώσεων, ώστε να γίνεται καλύτερα κατανοητή η σημασία του εθελοντισμού.
Παραστάσεις και ενημερωτικά συμβάντα (events) σε μνημεία (αγάλματα, αναθηματικές στήλες κ.λπ.) και χώρους με ιστορική/πολιτιστική σημασία (ναοί, αρχαιολογικοί χώροι κ.λπ.) της γειτονιάς για την ανάδειξη της τοπικής ιστορίας και του πολιτισμού στους κατοίκους και στις κατοίκους (η δράση αυτή μπορεί να γίνεται και για τις οδούς, των οποίων η επονομασία έχει ιστορική/πολιτισμική σημασία) και της ανάγκης για ευπρέπεια και καθαριότητα ως ένδειξη σεβασμού και τιμής.
Ανοικτή σχολική εκδήλωση με έκθεση φωτογραφίας, έργων ζωγραφικής, δραματοποίησης (μια αναπαράσταση των διαλόγων που είχαν οι μαθητές/τριες με πολίτες και αρμόδιους δημόσιων/δημοτικών φορέων τους οποίους συνάντησαν κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων), με πρόσκληση και παρουσίαση εθελοντών και εθελοντριών με προβεβλημένη δράση στα περιβαλλοντικά προβλήματα (π.χ. πρωταθλητές και πρωταθλήτριες σε διάφορα αγωνίσματα, συγγραφείς, καλλιτέχνες, πολιτικούς), με βράβευση επιχειρήσεων και φορέων που αναπτύσσονται με όρους που υπηρετούν τις ιδέες της δράσης.
Δημοσίευση των δεδομένων της έρευνας των μαθητών/τριών σε ΜΜΕ και ιστότοπους.
Δημοσίευση των προτάσεων/συστάσεων πολιτικής των μαθητών/τριών σε ΜΜΕ και ιστότοπους.
Κοινοποίηση των δεδομένων της έρευνας των μαθητών/τριών σε κέντρα και αρμόδιους λήψης αποφάσεων.
Κοινοποίηση των προτάσεων/συστάσεων πολιτικής των μαθητών/τριών σε κέντρα και αρμόδιους λήψης αποφάσεων.

Αναστοχασμός

Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση:

Συζήτηση και σύγκριση των απαντήσεων των ερωτηματολογίων ευαισθητοποίησης που διανεμήθηκαν πριν και μετά τις δραστηριότητες.
Συζήτηση και αποτίμηση όσων έγραψαν οι μαθητές/τριες στο ημερολόγιο δραστηριοτήτων.
Αποτίμηση των αλλαγών που προέκυψαν στη γειτονιά μετά από τις παρεμβάσεις των μαθητών/τριών.
Επανάληψη της περιήγησης/αυτοψίας στη γειτονιά κατά διαστήματα, ώστε να διαπιστώνεται ο βαθμός στον οποίο βελτιώνεται ή επιδεινώνεται η καθαριότητα, ευταξία και η αισθητική των χώρων.

Φάσεις Υλοποίησης

Διερεύνηση [δύο (2) διδακτικές ώρες]

Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση:

Παρουσιάζονται μελέτες περίπτωσης (βίντεο, φωτογραφίες, μαρτυρίες, εμπειρίες μαθητών/τριών) που αφορούν στη συγκέντρωση μεγάλων ποσοτήτων σκουπιδιών σε ιστορικούς και ευρύτερα δημόσιους χώρους.
Παρουσιάζονται (βίντεο, φωτογραφίες, μαρτυρίες, εμπειρίες μαθητών/τριών) με κάποιες παρεμβάσεις που έχουν γίνει για τη μείωση του όγκου των σκουπιδιών.
Διαβάζονται βιβλία, παίζονται παιχνίδια με θέμα τα σκουπίδια και υλοποιούνται ιδέες για τη μείωση των σκουπιδιών, όπως η ανακύκλωση.
Παιχνίδι ρόλων: π.χ. ένας/μια απερίσκεπτος/η πολίτης, ο/η Δήμαρχος της πόλης όπου υπάρχει μια μεγάλη πλατεία και δίπλα της μια παιδική χαρά, ένα παιδί που παίζει στην παιδική χαρά και ένα άγαλμα που βρίσκεται στην πλατεία συζητούν για έναν σωρό σκουπιδιών που συγκεντρώνεται στη μέση της πλατείας και δίπλα στην παιδική χαρά. Ο/Η απερίσκεπτος/η πολίτης πηγαινοέρχεται στην πλατεία και κάθε φορά αφήνει και ένα σκουπίδι.
Μετά από τα παραπάνω προκαλείται προβληματισμός των μαθητών/τριών μέσα από συζήτηση (κατά ομάδες ή στο σύνολο του τμήματος – ανάλογα με την ηλικία των μαθητών/τριών) μέσα από ερωτήσεις, όπως:
Έχετε παρατηρήσει παρόμοια φαινόμενα στην περιοχή μας;
Έχετε παρατηρήσει ανθρώπους που απερίσκεπτα αφήνουν σκουπίδια;
Έχετε σκεφτεί τι συνέπειες μπορεί να έχει αυτό το φαινόμενο για τη γειτονιά μας και για τον/την καθένα/μιά ξεχωριστά;
Τι θα μπορούσαμε να κάνουμε για την εξάλειψη αυτού του φαινομένου;
Έχετε ακούσει ποτέ ιδέες για τη μείωση των σκουπιδιών;

Σχεδιασμός [δύο (2) διδακτικές ώρες]

Τι ονομάζουμε σκουπίδια και πώς παράγονται;
Ποιες δραστηριότητες των ανθρώπων παράγουν σκουπίδια που βρίσκουμε πεταμένα σε μνημεία και άλλους δημόσιους χώρους;
Με ποιον τρόπο μπορούν να απομακρυνθούν τα σκουπίδια από τους χώρους αυτούς;
Ποιοι είναι υπεύθυνοι ή υπεύθυνες για την καθαριότητα των χώρων της γειτονιάς, στους οποίους κυκλοφορούμε καθημερινά;
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε εμείς ώστε να έχουμε «μνημεία και γειτονιά χωρίς σκουπίδια»;

2^η φάση: Σχεδιασμός/προγραμματισμός επισκέψεων-αυτοψίας σε:

χώρους του σχολείου,
πλατείες, πεζοδρόμια, παιδικές χαρές, παραλίες, ναούς, αρχαιολογικούς χώρους, κέντρα πολιτισμού και άθλησης και άλλους χώρους συγκέντρωσης πολλών πολιτών, που υπάρχουν στην περιοχή του σχολείου,

(ΚΕΠΕΑ) της περιοχής και παρακολούθηση των προγραμμάτων τους.

3^η φάση: προετοιμασία μαθητών/τριών για την έρευνα πεδίου σε εξωτερικούς χώρους:

προμήθεια/δανεισμός του εξοπλισμού (φωτογραφικές μηχανές, βίντεο, σακούλες σκουπιδιών, γάντια μιας χρήσης),
προετοιμασία υλικών καταγραφής δεδομένων (ερωτηματολόγια, φύλλα παρατήρησης),
εκπαίδευση των μαθητών/τριών στη χρήση των υλικών και του εξοπλισμού που θα χρησιμοποιηθεί.

4^η φάση: συλλογή εμπειρικών δεδομένων μέσω:

καταγραφής παρατηρήσεων κατά τη διάρκεια των μετακινήσεων σε διάφορους χώρους (φύλλα παρατήρησης, στα οποία καταχωρείται ο χρόνος, ο τόπος, το είδος των σκουπιδιών, η εκτίμηση των αιτίων, φωτογραφίες και βίντεο),
συνεντεύξεων με αρμόδια πρόσωπα δημόσιων/δημοτικών φορέων και υπεύθυνους/ες για την καθαριότητα των διάφορων χώρων (οι μεγαλύτεροι/ες μαθητές/τριες μπορούν να καταγράψουν οι ίδιοι/ες τις απαντήσεις, αλλά για τους/τις μικρότερους/ες μαθητές/τριες χρειάζεται προετοιμασία στην υποβολή ερωτήσεων και η καταγραφή των απαντήσεων θα χρειαστεί να γίνει από τον/την εκπαιδευτικό),
ερωτηματολόγιου ευαισθητοποίησης (για τη διερεύνηση των στάσεων πεποιθήσεων του οικείου περιβάλλοντος των μαθητών/τριών, όπως γονείς, εκπαιδευτικοί, μεγαλύτεροι/ες μαθητές/τριες, που θα εφαρμοστεί με ηλεκτρονικό τρόπο (ανώνυμα) στην αρχή και το τέλος των δραστηριοτήτων,
συνεντεύξεων με πολίτες – χρήστες των χώρων που ερευνώνται (οι μεγαλύτεροι/ες μαθητές/τριες μπορούν να καταγράψουν οι ίδιοι/ες τις απαντήσεις, αλλά για τους/τις μικρότερους/ες μαθητές/τριες χρειάζεται προετοιμασία στην υποβολή ερωτήσεων και η καταγραφή των απαντήσεων θα χρειαστεί να γίνει από τον/την εκπαιδευτικό,
ημερολόγιου δραστηριοτήτων (ένα βιβλίο-λεύκωμα, στο οποίο οι μαθητές/τριες καταχωρούν καθημερινά τις εντυπώσεις τους με οποιοδήποτε τρόπο θεωρούν καλύτερο, π.χ. φωτογραφία, ζωγραφιά, κείμενο, ποίημα κ.λπ.).

5^η φάση: σχεδιασμός δραστηριοτήτων παρέμβασης, όπως:

ενημέρωση του οικείου περιβάλλοντος των μαθητών/τριών, όπως γονείς, εκπαιδευτικοί, μεγαλύτεροι/ες μαθητές/τριες, από τους/τις ίδιους/ες ,
εκδηλώσεις ενημέρωσης εντός του σχολείου για τους/τις άλλους/ες μαθητές/τριες, παραγωγή ενημερωτικού υλικού (φυλλάδια, εφημερίδες κ.λπ.),
ενημέρωση αρμοδίων και υπευθύνων των χώρων που επισκέφτηκαν,
σύνταξη προτάσεων για την αλλαγή/βελτίωση της υφιστάμενης κατάστασης μέσω π.χ. προς τις δημοτικές αρχές.

Υλοποίηση [πέντε (5) διδακτικές ώρες]

Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση:

Συλλογή και επεξεργασία δεδομένων: Συγκεντρώνονται τα φύλλα παρατήρησης, οι φωτογραφίες τα βίντεο, μέσω περιηγήσεων/αυτοψίας στους σχολικούς χώρους και τη γειτονιά, συζητούνται τα δεδομένα και καταγράφονται τα συμπεράσματα των μαθητών/τριών μέσα από μικροομαδικές και ομαδικές διαδικασίες. Ο/Η εκπαιδευτικός καθοδηγεί τους/τις μαθητές/τριες, υποβάλλοντας ερωτήσεις που τους βοηθούν. Για τους/τις μικρότερους/ες μαθητές/τριες (Νηπιαγωγείο και Α΄ Δημοτικού) η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνεται απευθείας σε επίπεδο τμήματος.
Παρακολούθηση προγραμμάτων σχετικά με το θέμα σε ΚΕΠΕΑ. της περιοχής ή με διοργάνωση εκπαιδευτικής εκδρομής.
Δημιουργία φυλλαδίων, μπάνερ, αφισών και άλλων υλικών ενημέρωσης της κοινής γνώμης της περιοχής με θέμα τις επιπτώσεις της απόρριψης σκουπιδιών έξω από κάδους και καλάθια, τη μείωση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση.
Κατασκευές, τεχνολογία: Δημιουργούνται εργαστήρια ανακύκλωσης, στα οποία οι μαθητές/τριες:

δοκιμάζουν τεχνικές για την αξιοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών,
αναπτύσσουν προτάσεις για τη μείωση των απορριμμάτων μέσα από τη χρήση υλικών συσκευασίας και μεταφοράς που επαναχρησιμοποιούνται (τσάντες super-market, παγούρια, ποτήρια, δοχεία φαγητού κ.λπ.) για καθημερινή χρήση,
κατασκευή πανό, πινακίδων και/ή αφισών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης, που θα αναρτηθούν μετά από άδεια των αρχών στους δημόσιους χώρους που ερευνήθηκαν,
κατασκευάζουν ή σχεδιάζουν την κατασκευή καλαθιών και κάδων απορριμμάτων που θα μπορούσαν να τοποθετηθούν σε σημεία της γειτονιάς όπου παρατηρούνται πολλά σκουπίδια.

Έκφραση και δημιουργία: Ζωγραφική, χορός, ποίημα/τραγούδι, θεατρικό παιχνίδι, άρθρο με θέμα «Τόσα πολλά σκουπίδια: τι μπορώ να κάνω;». Δημιουργία ομαδικού έργου (ζωγραφική, τραγούδι, θεατρικό, βίντεο) της τάξης με θέμα: «Γειτονιά χωρίς σκουπίδια».
Σύνταξη κειμένων αποφάσεων/διακηρύξεων της σχολικής κοινότητας, του δημοτικού/κοινοτικού/τοπικού συμβουλίου, όπου θα αναφέρονται κανόνες διατήρησης των δημόσιων χώρων χωρίς σκουπίδια.
Συμπράξεις με φορείς που ασχολούνται με την ανακύκλωση και το περιβάλλον, όπως δημοτικές υπηρεσίες, ΚΕΠΕΑ, οικολογικές οργανώσεις, για κοινές δραστηριότητες και παρεμβάσεις, όπως ενημέρωση του οικογενειακού, φιλικού και σχολικού περιβάλλοντος, δημιουργία προτάσεων για τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων που παράγονται καθημερινά και τη διατήρηση των δημόσιων χώρων χωρίς σκουπίδια.
Ενεργές παρεμβάσεις στην τοπική κοινωνία: σε επιλεγμένα σημεία της γειτονιάς, όπου παρατηρούνται πολλά σκουπίδια, οι μαθητές και οι μαθήτριες, καθώς και όπου είναι εφικτό, σε συνεργασία με οικολογικές οργανώσεις ή ΚΕΠΕΑ διοργανώνουν εκστρατείες καθαριότητας και διαδηλώνουν για «μνημεία και γειτονιά χωρίς σκουπίδια».
Διοργάνωση σχολικών εκδηλώσεων και/ή συμβάντων (events) στις ημερομηνίες που έχουν καθιερωθεί για την ευαισθητοποίηση των πολιτών πάνω στα περιβαλλοντολογικά προβλήματα, για παράδειγμα:

18 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα Ανακύκλωσης,
5 Ιουνίου Παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος.

Επικοινωνία-Διάχυση [δύο (2) διδακτικές ώρες]

Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση:

Διανομή φυλλαδίων, μπάνερ, αφισών κ.ά. υλικών ενημέρωσης στο οικείο περιβάλλον των μαθητών/τριών και ευρύτερα στη γειτονιά. Συνιστάται η δράση αυτή να γίνεται με τη συνεργασία ΚΕΠΕΑ και οικολογικών οργανώσεων, ώστε να γίνεται καλύτερα κατανοητή η σημασία του εθελοντισμού.
Παραστάσεις και ενημερωτικά συμβάντα (events) σε μνημεία (αγάλματα, αναθηματικές στήλες κ.λπ.) και χώρους με ιστορική/πολιτιστική σημασία (ναοί, αρχαιολογικοί χώροι κ.λπ.) της γειτονιάς για την ανάδειξη της τοπικής ιστορίας και του πολιτισμού στους κατοίκους και στις κατοίκους (η δράση αυτή μπορεί να γίνεται και για τις οδούς, των οποίων η επονομασία έχει ιστορική/πολιτισμική σημασία) και της ανάγκης για ευπρέπεια και καθαριότητα ως ένδειξη σεβασμού και τιμής.
Ανοικτή σχολική εκδήλωση με έκθεση φωτογραφίας, έργων ζωγραφικής, δραματοποίησης (μια αναπαράσταση των διαλόγων που είχαν οι μαθητές/τριες με πολίτες και αρμόδιους δημόσιων/δημοτικών φορέων τους οποίους συνάντησαν κατά τη διάρκεια των δραστηριοτήτων), με πρόσκληση και παρουσίαση εθελοντών και εθελοντριών με προβεβλημένη δράση στα περιβαλλοντικά προβλήματα (π.χ. πρωταθλητές και πρωταθλήτριες σε διάφορα αγωνίσματα, συγγραφείς, καλλιτέχνες, πολιτικούς), με βράβευση επιχειρήσεων και φορέων που αναπτύσσονται με όρους που υπηρετούν τις ιδέες της δράσης.
Δημοσίευση των δεδομένων της έρευνας των μαθητών/τριών σε ΜΜΕ και ιστότοπους.
Δημοσίευση των προτάσεων/συστάσεων πολιτικής των μαθητών/τριών σε ΜΜΕ και ιστότοπους.
Κοινοποίηση των δεδομένων της έρευνας των μαθητών/τριών σε κέντρα και αρμόδιους λήψης αποφάσεων.
Κοινοποίηση των προτάσεων/συστάσεων πολιτικής των μαθητών/τριών σε κέντρα και αρμόδιους λήψης αποφάσεων.

Αναστοχασμός [δύο (2) διδακτικές ώρες]

Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση:

Συζήτηση και σύγκριση των απαντήσεων των ερωτηματολογίων ευαισθητοποίησης που διανεμήθηκαν πριν και μετά τις δραστηριότητες.
Συζήτηση και αποτίμηση όσων έγραψαν οι μαθητές/τριες στο ημερολόγιο δραστηριοτήτων.
Αποτίμηση των αλλαγών που προέκυψαν στη γειτονιά μετά από τις παρεμβάσεις των μαθητών/τριών.
Επανάληψη της περιήγησης/αυτοψίας στη γειτονιά κατά διαστήματα, ώστε να διαπιστώνεται ο βαθμός στον οποίο βελτιώνεται ή επιδεινώνεται η καθαριότητα, ευταξία και η αισθητική των χώρων.

Υλοποίηση [πέντε (5) διδακτικές ώρες]

πέντε έως είκοσι (5-20) διδακτικές ώρες, ανάλογα με την ηλικία των μαθη-τών/-τριών, καθώς και το εύρος των δράσεων που θα επιλεγούν] Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση: • Συλλογή και επεξεργασία δεδομένων: Συγκεντρώνονται τα φύλλα παρατήρησης, οι φωτογραφίες τα βίντεο, μέσω περιηγήσεων/αυτοψίας στους σχολικούς χώρους και τη γειτονιά, συζητούνται τα δεδομένα και καταγράφονται τα συμπεράσματα των μαθητών/-τριών μέσα από μικροομαδικές και ομαδικές διαδικασίες. Ο/Η εκ-παιδευτικός καθοδηγεί τους/τις μαθητές/-τριες, υποβάλλοντας ε-ρωτήσεις που τους βοηθούν. Για τους/τις μικρότερους/-ες μαθητές/-τριες (Νηπιαγωγείο και Α΄ Δημοτικού) η διαδικασία αυτή μπορεί να γίνεται απευθείας σε επίπεδο τμήματος. • Παρακολούθηση προγραμμάτων σχετικά με το θέμα σε ΚΕΠΕΑ. της περιοχής ή με διοργάνωση εκπαιδευτικής εκδρομής. • Δημιουργία φυλλαδίων, μπάνερ, αφισών και άλλων υλικών ενημέρωσης της κοινής γνώμης της περιοχής με θέμα τις επιπτώσεις της απόρριψης σκουπιδιών έξω από κάδους και καλάθια, τη μείωση των απορριμμάτων και την ανακύκλωση. • Κατασκευές, τεχνολογία: Δημιουργούνται εργαστήρια ανακύκλωσης, στα οποία οι μαθητές/-τριες:  δοκιμάζουν τεχνικές για την αξιοποίηση των ανακυκλώσιμων υλικών,  αναπτύσσουν προτάσεις για τη μείωση των απορριμμάτων μέσα από τη χρήση υλικών συσκευασίας και μεταφοράς που επαναχρησιμοποιούνται (τσάντες super-market, παγούρια, ποτήρια, δοχεία φαγητού κ.λπ.) για καθημερινή χρήση,  κατασκευή πανό, πινακίδων και/ή αφισών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης της κοινής γνώμης, που θα αναρτηθούν μετά από άδεια των αρχών στους δημόσιους χώρους που ερευνήθηκαν,  κατασκευάζουν ή σχεδιάζουν την κατασκευή καλαθιών και κάδων απορριμμάτων που θα μπορούσαν να τοποθετηθούν σε σημεία της γειτονιάς όπου παρατηρούνται πολλά σκουπίδια. • Έκφραση και δημιουργία: Ζωγραφική, χορός, ποίημα/τραγούδι, θεατρικό παιχνίδι, άρθρο με θέμα «Τόσα πολλά σκουπίδια: τι μπορώ να κάνω;». Δημιουργία ομαδικού έργου (ζωγραφική, τραγούδι, θεατρικό, βίντεο) της τάξης με θέμα: «Γειτονιά χωρίς σκουπίδια». • Σύνταξη κειμένων αποφάσεων/διακηρύξεων της σχολικής κοινότητας, του δημοτικού/κοινοτικού/τοπικού συμβουλίου, όπου θα αναφέρονται κανόνες διατήρησης των δημόσιων χώρων χωρίς σκουπίδια. • Συμπράξεις με φορείς που ασχολούνται με την ανακύκλωση και το περιβάλλον, όπως δημοτικές υπηρεσίες, ΚΕΠΕΑ, οικολογικές οργανώσεις, για κοινές δράσεις και παρεμβάσεις, όπως ενημέρωση του οικογενειακού, φιλικού και σχολικού περιβάλλοντος, δημιουργία προτάσεων για τη μείωση του όγκου των απορριμμάτων που παράγονται καθημερινά και τη διατήρηση των δημόσιων χώρων χωρίς σκουπίδια. • Ενεργές παρεμβάσεις στην τοπική κοινωνία: σε επιλεγμένα σημεία της γειτονιάς, όπου παρατηρούνται πολλά σκουπίδια, οι μαθητές και οι μαθήτριες, καθώς και όπου είναι εφικτό, σε συνεργασία με οικολογικές οργανώσεις ή ΚΕΠΕΑ διοργανώνουν εκστρατείες καθαριότητας και διαδηλώνουν για «μνημεία και γειτονιά χωρίς σκουπίδια». • Διοργάνωση σχολικών εκδηλώσεων και/ή συμβάντων (events) στις ημερομηνίες που έχουν καθιερωθεί για την ευαισθητοποίηση των πολιτών πάνω στα περιβαλλοντολογικά προβλήματα, για παράδειγμα:  18 Μαρτίου Παγκόσμια Ημέρα Ανακύκλωσης,  5 Ιουνίου Παγκόσμια ημέρα περιβάλλοντος.

Επικοινωνία-Διάχυση [δύο έως τρεις (2-3) διδακτικές ώρες]

[μία έως τρεις (1-3) διδακτικές ώρες, ανάλογα με την ηλικία των μαθητών-τριών, καθώς και το εύρος των δράσεων που θα επιλεγούν] Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση: • Διανομή φυλλαδίων, μπάνερ, αφισών κ.ά. υλικών ενημέρωσης στο οικείο περιβάλλον των μαθητών/-τριών και ευρύτερα στη γειτονιά. Συνιστάται η δράση αυτή να γίνεται με τη συνεργασία ΚΕΠΕΑ και οικολογικών οργανώσεων, ώστε να γίνεται καλύτερα κατανοητή η σημασία του εθελοντισμού. • Παραστάσεις και ενημερωτικά συμβάντα (events) σε μνημεία (αγάλματα, αναθηματικές στήλες κ.λπ.) και χώρους με ιστορική/πολιτιστική σημασία (ναοί, αρχαιολογικοί χώροι κ.λπ.) της γειτονιάς για την ανάδειξη της τοπικής ιστορίας και του πολιτισμού στους κατοίκους και στις κατοίκους (η δράση αυτή μπορεί να γίνε-ται και για τις οδούς, των οποίων η επονομασία έχει ιστορική/πολιτισμική σημασία) και της ανάγκης για ευπρέπεια και καθαριότητα ως ένδειξη σεβασμού και τιμής. • Ανοικτή σχολική εκδήλωση με έκθεση φωτογραφίας, έργων ζω-γραφικής, δραματοποίησης (μια αναπαράσταση των διαλόγων που είχαν οι μαθητές/-τριες με πολίτες και αρμόδιους δημόσιων/δημοτικών φορέων τους οποίους συνάντησαν κατά τη διάρκεια των δράσεων), με πρόσκληση και παρουσίαση εθελοντών και εθελοντριών με προβεβλημένη δράση στα περιβαλλοντικά προ-βλήματα (π.χ. πρωταθλητές και πρωταθλήτριες σε διάφορα αγωνίσματα, συγγραφείς, καλλιτέχνες, πολιτικούς), με βράβευση επιχειρήσεων και φορέων που αναπτύσσονται με όρους που υπηρετούν τις ιδέες του προγράμματος. • Δημοσίευση των δεδομένων της έρευνας των μαθητών/-τριών σε ΜΜΕ και ιστότοπους. • Δημοσίευση των προτάσεων/συστάσεων πολιτικής των μαθητών/-τριών σε ΜΜΕ και ιστότοπους. • Κοινοποίηση των δεδομένων της έρευνας των μαθητών/-τριών σε κέντρα και αρμόδιους λήψης αποφάσεων. • Κοινοποίηση των προτάσεων/συστάσεων πολιτικής των μαθητών/-τριών σε κέντρα και αρμόδιους λήψης αποφάσεων.

Αναστοχασμός [μία (1) διδακτική ώρα]

[μία έως τρεις (1-3) διδακτικές ώρες, ανάλογα με την ηλικία των μαθη-τών/-τριών, καθώς και το εύρος των δράσεων που θα επιλεγούν] Ενδεικτικές προτάσεις, που εφαρμόζονται κατά περίπτωση: • Συζήτηση και σύγκριση των απαντήσεων των ερωτηματολογίων ευαισθητοποίησης που διανεμήθηκαν πριν και μετά τις δράσεις. • Συζήτηση και αποτίμηση όσων έγραψαν οι μαθητές/-τριες στο η-μερολόγιο δράσεων. • Αποτίμηση των αλλαγών που προέκυψαν στη γειτονιά μετά από τις παρεμβάσεις των μαθητών/-τριών. • Επανάληψη της περιήγησης/αυτοψίας στη γειτονιά κατά διαστήματα, ώστε να διαπιστώνεται ο βαθμός στον οποίο βελτιώνεται ή επιδεινώνεται η καθαριότητα, ευταξία και η αισθητική των χώρων.