Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης Προγράμματος Δράσης

Η Οθωμανική περίοδος και οι Τσάμηδες στην Θεσπρωτία – ιστορική μνήμη και ταυτότητα

Περιφέρεια και Διεύθυνση

Ηπείρου

  • Θεσπρωτίας

Λέξεις που προσδιορίζουν το πρόγραμμα

Σύντομη περιγραφή

Η δράση εξερευνά την ιστορία περιοχών της Θεσπρωτίας κατά την Οθωμανική περίοδο και τη συνύπαρξη ή σύγκρουση με την κοινότητα των Τσάμηδων. Οι μαθητές/τριες προσεγγίζουν την τοπική ιστορία, αναπτύσσουν ιστορική σκέψη και συζητούν τη σημασία της συλλογικής μνήμης.

Πρόγραμμα Σπουδών

Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών Ιστορίας και Αναλυτικό Πρόγραμμα Σπουδών Ιστορίας (ΦΕΚ 303 /Β΄/13-03-2003)

Πρόγραμμα Σπουδών «Δράσεις Ενεργού Πολίτη» του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου (ΦΕΚ 6048/Β΄/1-11-2024)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να:

περιγράφουν βασικά χαρακτηριστικά της προεπαναστατικής περιόδου και της Ελληνικής Επανάστασης (Οθωμανική περίοδος), αλλά και των αρχών του 20 αι., στην περιοχή της Θεσπρωτίας, με έμφαση στις κοινωνικές σχέσεις, την πολυπολιτισμική ταυτότητα της εποχής με τη συνύπαρξη Χριστιανών και Μουσουλμάνων,

ερευνήσουν και αναλύσουν τοπικές ιστορικές πηγές, μαρτυρίες, αρχεία και πολιτιστικά ίχνη, καλλιεργώντας δεξιότητες ιστορικής σκέψης και τεκμηρίωσης,

δίνουν παραδείγματα της ιστορίας των Τσάμηδων ως ένα κεφάλαιο της τοπικής ιστορίας, αναπτύσσοντας ικανότητα ερμηνείας σύνθετων ιστορικών φαινομένων και γεγονότων,

ασκούν κριτική στους τρόπους διαχείρισης της ιστορικής κληρονομιάς,

συνεργάζονται σε δραστηριότητες που ενισχύουν τη συλλογική δράση, τη δημιουργικότητα και την υπευθυνότητα για την ανάδειξη της τοπικής ιστορίας και της πολιτιστικής κληρονομιάς,

παραγάγουν δημιουργικό έργο (παρουσιάσεις, εκθέσεις, ψηφιακά προϊόντα) που αποτυπώνει τη μαθησιακή τους εμπειρία,

συνδέουν την τοπική ιστορία με ευρύτερα ιστορικά και κοινωνικά ερωτήματα, αναπτύσσοντας ιστορική συνείδηση και ενεργή στάση ως πολίτες.

Πεδίο Υλοποίησης

Προορισμοί γύρω από το σχολείο (σε απόσταση περπατήματος), Προορισμοί σε απόσταση από το σχολείο (απαιτείται η μετάβαση με συγκοινωνιακό μέσο), Ο ψηφιακός χώρος του διαδικτύου 

Φάσεις Υλοποίησης

Συζήτηση στην τάξη για την Θεσπρωτία και την περίοδο της Τουρκοκρατίας.

Παρουσίαση φωτογραφιών, παλαιών εγγράφων, τοπικών μαρτυριών.

Θεματικές διερεύνησης, προβληματισμού και συζήτησης:

Ποιοι ήταν οι Τσάμηδες;

Από πότε τους συναντάμε στη Θεσπρωτία;

Πώς ζούσαν χριστιανοί και μουσουλμάνοι στην Θεσπρωτία;

Ποια ιστορικά γεγονότα σχετίζονται με τους Τσάμηδες;

Δημιουργία ομάδων εργασίας: ιστορικοί, αρχειονόμοι, δημοσιογράφοι, αφηγητές.

Καθορισμός πηγών: αποσπάσματα από τοπικά χρονικά, βίντεο, συνεντεύξεις, εφημερίδες, ντοκιμαντέρ, σχετικά ιστορικά βιβλία.

Συνεργασία με τοπικούς φορείς (π.χ. Κέντρο Ιστορίας ή Δήμοι του Νομού Θεσπρωτίας, , βιβλιοθήκες-ΓΑΚ Παραμυθιάς)

Καθορισμός ημερομηνίας επίσκεψης ή οργάνωση διαδικτυακής ξενάγησης σε μνημεία και περιοχές σχετικές με την Οθωμανική περίοδο. Συνεντεύξεις με κατοίκους ή γνώστες της τοπικής ιστορίας, βιωματικές μαρτυρίες. Συλλογή και καταγραφή πληροφοριών από ιστορικά αρχεία.

Σύνθεση του υλικού που συγκεντρώθηκε (μαρτυρίες, φωτογραφικό υλικό, κείμενα, συνεντεύξεις, κ.α.) και δημιουργία σύντομου ντοκιμαντέρ με τίτλο: «Περιοχές της Θεσπρωτίας μέσα από τα μάτια ενός νέου στην Οθωμανική περίοδο ή και μετά την απελευθέρωση των Ιωαννίνων και της Θεσπρωτίας».

Εκδήλωση παρουσίασης του ντοκιμαντέρ σε μαθητές/γονείς/τοπική κοινωνία.

Δημιουργία παρουσίασης (PowerPoint ή αφίσας).

Συγγραφή άρθρου για το σχολικό ιστολόγιο.

Συζήτηση στην τάξη απαντώντας στις ερωτήσεις:

Τι έμαθα που δεν ήξερα;

Πώς με έκανε να νιώσω η έρευνα αυτή;

Ποια στερεότυπα καταρρίψαμε ή ποιοι προβληματισμοί γεννήθηκαν από την ιστορική έρευνα;