Εργαστήρια Δεξιοτήτων

Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ - Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη
  • Συμπερίληψη: Αλληλοσεβασμός, διαφορετικότητα

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης Προγράμματος Δράσης

Αριθμός Εργαστηρίων:

7

Αριθμός Διδακτικών Ωρών:

7

Γνωρίζοντας τον εαυτό μου & τους άλλους με οδηγό τον Μικρό Πρίγκιπα

Λέξεις που προσδιορίζουν το πρόγραμμα

Δεξιότητες Στόχευσης

Στρατηγική Σκέψη
  • μελέτη περιπτώσεων και επίλυση προβλημάτων
Ψηφιακή μάθηση 21ου αιώνα (4cs σε ψηφιακό περιβάλλον)
  • ψηφιακή επικοινωνία
  • ψηφιακή κριτική σκέψη
  • ψηφιακή συνεργασία

Σύντομη περιγραφή

Σκοπός του προγράμματος είναι, με οδηγό το βιβλίο και μέσα από συγκεκριμένα αποσπάσματα που επιλέχθηκαν, οι έφηβοι/ες να βοηθηθούν στο ταξίδι της αναζήτησης της ταυτότητάς τους και των σχέσεών τους με τους/τις άλλους/ες για την καλύτερη μετάβαση τους στην επόμενη εξελικτική φάση. Μέσα από το συγκεκριμένο πρόγραμμα, οι μαθητές/τριες θα μπορέσουν να εκφράζουν προσδοκίες και ανησυχίες, να επιδεικνύουν υπεύθυνη συμπεριφορά και να επιχειρηματολογούν.

Τίτλοι επιμέρους εργαστηρίων

1. Καλωσορίζοντας τον ‘Μικρό Πρίγκιπα’ στην παρέα μας

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να καταστούν  ικανοί/ές να:

  • διαβάζουν κείμενα από το βιβλίο «Ο μικρός πρίγκιπας»,
  • εργάζονται συνεργατικά,
  • δημιουργούν ομάδα,
  • εκφράζουν προσδοκίες και ανησυχίες,
  • αναπτύσσουν τη δημιουργικότητά τους.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Ενημερώνουμε για τη διαφορετικότητα του μαθήματος, τον τρόπο δουλειάς με ατομικές και ομαδικές δραστηριότητες.

Παρουσιάζοντας το βιβλίο «Ο Μικρός Πρίγκιπας», καλούμε τα παιδιά να κάνουν υποθέσεις σχετικά με το περιεχόμενο. Ενεργοποιούμε την φαντασία, την περιέργεια & τη συμμετοχή. Αν ήδη κάποια παιδιά έχουν διαβάσει το βιβλίο μπορούν να πουν τι θυμούνται, τι τους έμεινε.

Βλέπουμε εξώφυλλα από τις εκδόσεις του βιβλίου ανά τον κόσμο.

Δίνουμε τον σύνδεσμο για να κατεβάσουν ελεύθερα το βιβλίο στον υπολογιστή του σπιτιού τους και να το διαβάσουν. Επίσης μπορούν να δουν την ταινία. «Αξιοποίηση της ανεστραμμένης τάξης».

Εξοικείωση των μελών της ομάδας μέσω των δραστηριοτήτων:

  1. Φτιάχνουμε μια ιστορία με τα ονόματά μας (μπορεί να λειτουργήσει και σε εξ αποστάσεως συνάντηση).
  2. Φτιάχνοντας το δικό μου αεροπλάνο (Κατασκευή – κινητικό παιχνίδι). Το κάθε παιδί αφού φτιάξει ένα αεροπλάνο γράφει επάνω το όνομά του και σημειώνει κάποιες λέξεις που φανερώνουν α) τι περιμένει και β) τι φοβάται απ’ αυτό το ταξίδι/μάθημα/πρόγραμμα. Παρουσίαση των αεροπλάνων.

Κλείσιμο συνάντησης

2. Το Ταξίδι (Κανόνες καλής λειτουργίας της ομάδας)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να καταστούν  ικανοί/ές να:

  • επιδεικνύουν υπεύθυνη συμπεριφορά,
  • διαμοφώνουν την ταυτότητά τους και να αναπτύσσουν αυτογνωσία,
  • επικοινωνήσουν λειτουργικά, να συζητήσουν,
  • επιχειρηματολογήσουν,
  • αναπτύσσουν δεξιότητες ακρόασης, κατανόησης και επεξεργασίας πληροφοριών,
  • σκέφτονται κριτικά,
  • συνεργάζονται,
  • καλλιεργούν ψηφιακές δεξιότητες,
  • χρησιμοποιούν ψηφιακά μέσα.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Αφόρμηση: Εισαγωγή με λίγα λόγια πιάνοντας το νήμα της ιστορίας του βιβλίου.

Μιλάμε για την έννοια ταξίδι και τι σημαίνει ταξίδι για τον/την καθένα/μία.

Δραστηριότητα 1. Ποια λέξη θα βάζαμε δίπλα από τη λέξη ταξίδι; Φτιάχνουμε ένα συννεφόλεξο με τη βοήθεια του https://www.mentimeter.com/, αφού καλέσουμε τα παιδιά να συμπληρώσουν τρεις (3) λέξεις που τους έρχονται συνειρμικά στο νου (εξ αποστάσεως) ή φτιάχνοντας εννοιολογικό χάρτη στον πίνακα ή σε χαρτί του μέτρου, αν δουλεύουμε δια ζώσης ή με το Φύλλο Εργασίας Νο 1.

2. Χωρισμός σε μικρές ομάδες

Ομαδική άσκηση: Τι μας προσφέρει ένα ταξίδι; Τι αναμνήσεις, τι εμπειρίες έχουμε από τα ταξίδια μας; Συζήτηση στις μικρές ομάδες και στη συνέχεια μοίρασμα στην ολομέλεια.

Λέξεις κλειδιά :Ταξίδι , μετάβαση, αλλαγή

3. «Θέλω-Μπορώ» Φύλλο Εργασίας Νο 2

– Επεξεργασία πλαισίου καλής λειτουργίας της ομάδας.

Για τη Στ΄ Δημοτικού μπορούμε να εστιάσουμε στο νέο ταξίδι τους, στη μετάβαση στο Γυμνάσιο.

Μπορούν να συζητηθούν προσδοκίες και φόβοι από τη μετάβαση αυτή. Επίσης, μπορούμε να βάλουμε για συζήτηση σε μικρές ομάδες ή για ατομική εργασία:

Σκεφτείτε τι σημαίνει για σας η άποψη του Ν. Καζαντζάκη: «Το πιο μεγάλο ταξίδι μας το κάνουμε μέσα στην ψυχή μας».

Γράφουν κείμενα σχετικά μ’ αυτό και τα παρουσιάζουν στην τάξη ή σε Blog που έχουμε φτιάξει για το μάθημα.

Κλείσιμο συνάντησης

3. Επικοινωνία

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να καταστούν ικανοί/ές να:

  • εκφράζονται δημιουργικά,
  • χρησιμοποιούν τη φαντασία τους,
  • αναγνωρίζουν τον εαυτό τους,
  • εκφράζουν συναισθήματα,
  • αναπτύσσουν δεξιότητες κριτικής σκέψης,
  • ακούν ενεργητικά,
  • παρατηρούν,
  • αναγνωρίζουν όρους και προϋποθέσεις καλής επικοινωνίας.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Δραστηριότητα: 1.

Δίνουμε το σχήμα 1. (βλ. Παράρτημα) και ζητάμε να το ζωγραφίσουν με μονοκονδυλιά. Στη συνέχεια καλούμε τα παιδιά να ζωγραφίσουν ό, τι θέλουν στο εσωτερικό, αυθόρμητα και να γράψουν κάτι σχετικά μ΄ αυτό. Χωρισμός σε μικρές ομάδες – ανταλλαγή των ιστοριών τους Οδηγία: «Tι σκεφτόσασταν όταν ζωγραφίζατε; Πείτε λίγα λόγια γι’ αυτό που ζωγραφίσατε.»

Στην ολομέλεια διαβάζουμε απόσπασμα από το βιβλίο σελ. 8-9 συνδέοντας την παραπάνω δραστηριότητα με την ιστορία του μικρού πρίγκιπα.

Συναισθήματα. Σύνδεση με προσωπικές εμπειρίες κατανόησης από τους/τις άλλους/ες.

Συζήτηση: Επικοινωνία ανάμεσα σε ανθρώπους, ανάμεσα σε μικρούς και μεγάλους. «Τι βοηθάει κατά τη γνώμη σας στην καλή επικοινωνία. Πώς μπορούν να μας καταλάβουν καλύτερα οι άλλοι/ες; Πώς αισθανόμαστε όταν δεν μας καταλαβαίνουν;»

Διερεύνηση του θέματος με τη βοήθεια Φύλλου εργασίας Νο. 3.

Κλείσιμο συνάντησης

4. Φιλία - Συντροφικότητα

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να καταστούν  ικανοί/ές να:

  • χρησιμοποιούν τη φαντασία τους,
  • ενεργούν με δημιουργικότητα,
  • αναπτύσσουν αυτεπίγνωση,
  • αναγνωρίζουν τη σημασία ανάπτυξης διαπροσωπικών σχέσεων,
  • συμπεριφέρονται με ανεκτικότητα και υπευθυνότητα,
  • ενεργούν με αλληλεγγύη και με σεβασμό.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Αφόρμηση με αφήγηση από το βιβλίο σελ. 10-11. Διαβάζουμε το κομμάτι της συνάντησης του πιλότου με τον μικρό πρίγκιπα.

Θέμα προς επεξεργασία: Φιλία – Τι αναζητάμε στους/στις άλλους/ες – Συντροφικότητα.

Δραστηριότητα: Ατομική δράση. «Φανταστείτε ποιος/α θα θέλατε να είχε πέσει από τον ουρανό για σας!»

Ζωγραφίστε τον/τη δικό/ή σας σύντροφο. Μπορεί να είναι οποιοδήποτε πλάσμα. Μετά περιγράψτε τα χαρακτηριστικά του, τις ιδιότητες, δεξιότητές του.

Ομαδική δράση: Χωρισμός σε μικρές ομάδες. Μοιραζόμαστε τις ιστορίες μας. Συζητάμε και επισημαίνουμε κοινά χαρακτηριστικά στις ιστορίες μας. Καταγράφουμε κοινές αξίες, χαρακτηριστικά στοιχεία των φίλων-συντρόφων.

Στην ολομέλεια η κάθε ομάδα φέρνει το αποτέλεσμα της δουλειάς της και συζητάμε όλοι/ες μαζί τη σημασία της φιλίας στη ζωή μας.

Κλείσιμο συνάντησης

5. Γνωρίζοντας τον εαυτό μου

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να καταστούν ικανοί/ές να:

  • βγάζουν συμπεράσματα αφού διαβάσουν ένα κείμενο,
  • επεξεργάζονται συμβολισμούς και να καταλήγουν σε συμπεράσματα,
  • γράφουν συνειρμικά,
  • αναπτύσσουν δεξιότητες αυτογνωσίας, να διατυπώνουν κρίση για τον εαυτό τους.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Αφόρμηση: Αφήγηση αποσπάσματος από το βιβλίο σελ. 2023 σχετικά με τα δέντρα «μπαομπάμπ» στον πλανήτη του μικρού πρίγκιπα.

Έχουμε στο νου μας για την επεξεργασία της έννοιας των «Μπαομπάμπ» (= σκοτεινά σημεία του εαυτού μας, εγωισμός, κακές συμπεριφορές, θυμός, επιθετικότητα, παραβατικότητα, φασισμός, πανδημία).

Δραστηριότητα: Αυτόματη γραφή. Με ερέθισμα την ιστορία, γράφει το κάθε παιδί ένα κείμενο με αυτόματη γραφή, αυθόρμητα, χωρίς να το πολυσκεφτεί, χωρίς να σηκώσετε το στυλό από το χαρτί, ό, τι θέλει σε συγκεκριμένο χρόνο. Μετά βάζει έναν τίτλο στην ιστορία του.

Διαβάζουμε τα κείμενα όσων θέλουν και στη συνέχεια συζητάμε τι μας έφερε στο νου το δένδρο «μπαομπάμπ», με τι συσχετίσαμε τα «μπαομπάμπ». Ποιος ο συμβολισμός τους. Τι μπορεί να είναι τα «μπαομπάμπ» στη ζωή μας; Τι μήνυμα μπορούμε να πάρουμε από την ιστορία;

Επέκταση: Εξετάζουμε -Τι «ξεχορταριάζουμε» και τι καλλιεργούμε, επεκτείνοντας τις έννοιες και συνδυάζοντάς τες με τα αρνητικά και θετικά στοιχεία του εαυτού μας. Ποια είναι τα «ζιζάνια» που χρειάζεται να αφαιρέσουμε και ποια δυνατά σημεία καλλιεργούμε στον εαυτό μας για το κοινό καλό;

Φύλλο εργασίας Νο 4

Κλείσιμο συνάντησης

6. Συνύπαρξη: Χτίζοντας υγιείς –αρμονικές σχέσεις

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να καταστούν  ικανοί/ές να:

  • ακούν ενεργητικά και να συμπεραίνουν με βάση το κείμενο,
  • αναγνωρίζουν αξίες για την ανάπτυξη υγιών ανθρώπινων σχέσεων,
  • αναστοχάζονται τη δική τους εμπλοκή στην ποιότητα των σχέσεων με τους/τις άλλους/ες,
  • υιοθετούν συμπεριφορές,
  • συνδέονται σχεσιακά με το περιβάλλον και τους ανθρώπους,
  • υιοθετούν στάση και συμπεριφορές ανάπτυξης σχέσεων ανάμεσα σε διαφορετικούς ανθρώπους.

συμπεριφέρονται με ανεκτικότητα.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Αφόρμηση με αφήγηση σελ. 62-67 του βιβλίου. «Η Συνάντηση του μικρού πρίγκιπα με την αλεπού».

Έκφραση συναισθημάτων. Αποσαφήνιση εννοιών – Ερωτήσεις κατανόησης.

Λέξεις κλειδιά: εξημέρωση, ημέρωμα, φιλία, αγάπη, χρόνος, εμπιστοσύνη, μοναδικότητα, διαφορετικότητα, υπευθυνότητα.

Δραστηριότητα: Βάζουμε ένα μεγάλο χαρτί με τρεις (3) ομόκεντρους κύκλους ζωγραφισμένους στο κέντρο της τάξης/της ομάδας. Το κάθε παιδί σημειώνει σε ένα post it αξίες, συνθήκες , συναισθήματα, όρους και ποιότητες  που χρειάζεται η φιλία. Τοποθετούν τα post στον εσωτερικό κύκλο αυτό της φιλίας/των διαπροσωπικών σχέσεων, λέγοντας τις λέξεις που φέρνει το κάθε παιδί. Παρατηρούν τις κοινές λέξεις και τις βάζουν σε κατηγορίες. Σχολιάζουν ελεύθερα τι παρατηρούν.

Στη συνέχεια, πάμε στον δεύτερο κύκλο, τον αμέσως επόμενο και καλούνται τα παιδιά να σημειώσουν λέξεις που χρειάζονται οι αρμονικές σχέσεις στην τάξη. Συζήτηση πάνω στις λέξεις που καταγράφηκαν και πώς επενεργούν στην καλή λειτουργία της τάξης.

Συνεχίζουμε στον επόμενο κύκλο, τον ευρύτερο που αντιπροσωπεύει την σχολική κοινότητα. Καλούνται αυτή τη φορά να σημειώσουν λέξεις που επηρεάζουν την αρμονική συνύπαρξη στην κοινότητα του σχολείου. Επισημαίνουμε λέξεις που έχουν ιδιαίτερη σημασία στη συνύπαρξη.

Κλείσιμο συνάντησης

7. Αποχαιρετώντας τον Μικρό Πρίγκιπα

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να καταστούν  ικανοί/ές να:

  • εργάζονται συνεργατικά,
  • αναπτύσσουν δεξιότητες αυτογνωσίας και αυτοεκτίμησης,
  • επικοινωνούν,
  • συμπεριφέρονται αλληλέγγυα,
  • σκέφτονται κριτικά,
  • επιχειρηματολογούν,
  • εκφράζονται,
  • να εκφράζουν τα συναισθήματά τους.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Ανεστραμμένη τάξη. Οι ομάδες των παιδιών παρουσιάζουν τον ήρωα που έχουν αναλάβει να μελετήσουν και τα θετικά του στοιχεία και ό,τι έδωσε και πήρε από τους άλλους ήρωες, πώς βοήθησε τους άλλους και πώς βοηθήθηκε απ΄ αυτούς.

«Τα δώρα της συνύπαρξης»

Δραστηριότητα κλεισίματος προγράμματος: Καθόμαστε όρθιοι στον κύκλο πιασμένοι/ες από τα χέρια, μπορούμε να κλείσουμε τα μάτια και να συγκεντρωθούμε στον εαυτό μας. Ο/Η εκπαιδευτικός κάνει μια υπενθύμιση-ανασκόπηση σε ένα – ένα τα εργαστήρια έτσι όπως εξελίχτηκαν, υπενθυμίζοντας τις δραστηριότητες.

Στη συνέχεια δίνει την οδηγία: Ξαναθυμηθήκαμε την πορεία του ταξιδιού μας με τον μικρό πρίγκιπα; Διαλέξτε κάτι που μάθατε για τον εαυτό σας απ΄ αυτό το ταξίδι, κάτι που θα θέλατε να πάρετε μαζί σας φεύγοντας. Επιλέξτε μια «ατάκα» από το μικρό πρίγκιπα που είχε ένα νόημα για σας, που νομίζετε ότι είναι σημαντικό να την κρατήσετε στη ζωή σας. Όποτε είστε έτοιμοι/ες ανοίξτε τα μάτια , καθίστε στη θέση σας και γράψτε ένα κείμενο απ’  αυτά που σκεφτήκατε. Μπορούμε να μοιραστούμε το υλικό στην ομάδα, να διαβάσει όποιος/α θέλει το κείμενο που έγραψε.

Αξιολόγηση 

Εκπαιδευτικό υλικό