Εργαστήρια Δεξιοτήτων

Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ - Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη
  • Συμπερίληψη: Αλληλοσεβασμός, διαφορετικότητα

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης Προγράμματος Δράσης

Αριθμός Εργαστηρίων:

7

Αριθμός Διδακτικών Ωρών:

21

Νηπίων Παιδεία: το πρώτο βήμα στη δημοκρατία

Λέξεις που προσδιορίζουν το πρόγραμμα

Δεξιότητες Στόχευσης

Δεξιότητες Διαμεσολάβησης και Κοινωνικής Ενσυναίσθησης
  • διαμεσολάβηση
  • ενσυναίσθηση και ευαισθησία
  • επίλυση συγκρούσεων
Δεξιότητες Κοινωνικής Ζωής
  • ανθεκτικότητα
  • αυτομέριμνα
  • ενσυναίσθηση
  • ευαισθησία
  • κοινωνική
  • πολιτειότητα
Δεξιότητες Μάθησης του 21ου αιώνα 4cs
  • δημιουργικότητα
  • επικοινωνία
  • κριτική σκέψη
  • συνεργασία
Δεξιότητες του νου
  • επίλυση προβλημάτων
  • ρουτίνες σκέψης και αναστοχασμός
Δεξιότητες Υπολογιστικής Σκέψης
  • δεξιότητες σχεδιασμού και κατασκευής έργων ή τεχνουργημάτων (ψηφιακών ή μη)
Παραγωγική Μάθηση μέσω των τεχνών και της δημιουργικότητας
  • εμπειρική μάθηση
  • μάθηση στην πράξη
  • παραγωγικότητα
Ρουτίνες σκέψης και Αναστοχασμός
  • Βλέπω-Σκέφτομαι-Αναρωτιέμαι

Σύντομη περιγραφή

Σκοπός του συγκεκριμένου προγράμματος είναι η καλλιέργεια των δεξιοτήτων του 21ου αιώνα με έμφαση στην ανάπτυξη των  κοινωνικών και επικοινωνιακών δεξιοτήτων καθώς και στην καλλιέργεια της συνεργασίας και της κριτικής ικανότητας. Επίσης αποσκοπεί στην αποδοχή της διαφορετικότητας και την ειρηνική συνύπαρξη και τον σεβασμό στον εαυτό και τους “Άλλους”, προωθώντας τη συνεργασία, τη δημιουργική συνύπαρξη, την αναγνώριση των προκαταλήψεων, των αδικιών και την αλληλεπίδραση των παιδιών από διαφορετικά κοινωνικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα.

Τίτλοι επιμέρους εργαστηρίων

1. Ας γνωριστούμε παίζοντας

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση να:

  • δημιουργούν ομάδα και να συμβάλλουν στην ομαδική συνοχή.
  • προωθούν τη συνεργασία και τη δημιουργική συνύπαρξη.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Παιχνίδια ενεργοποίησης- δέσιμο της ομάδας:

−Με τη συνοδεία κατάλληλης μουσικής τα παιδιά περπατούν στο χώρο, σφίγγουν το δεξί χέρι κάποιου άλλου παιδιού που συναντούν λέγοντας το όνομά τους και έπειτα κρατώντας το δεξί χέρι σφιγμένο, σφίγγουν με το αριστερό χέρι κάποιου άλλου και συστήνονται.

−Περπατούν στο χώρο ελεύθερα  με διάφορους τρόπους με τις οδηγίες του/της νηπιαγωγού (ενδεικτικά: σαν να φοράνε τακούνια, σιγοτραγουδώντας, σαν να είναι γέροι, σαν να τα τραβάει κάποιος, σαν να κουβαλάνε βαριές τσάντες, με τον δικό τους τρόπο).

−Στέκονται όρθια κοντά το ένα παιδί στο άλλο. Δένουν τα χέρια τους χωρίς συγκεκριμένη διάταξη και στη συνέχεια προσπαθούν να ξεμπερδευτούν για να φτιάξουν ένα κύκλο.

  • Ένα μπουκέτο με λουλούδια:

Τα παιδιά φτιάχνουν ένα λουλούδι με τη φωτογραφία και το όνομα τους στο κέντρο. Σχεδιάζουν τα φύλλα του λουλουδιού και ζωγραφίζουν μέσα σε αυτό το αγαπημένο τους παιχνίδι. Δημιουργείται ένα μπουκέτο από λουλούδια στο οποίο βάζουμε μια κορδέλα και διακοσμούν την τάξη.

2. Όλοι έχουμε θέση σε αυτήν την τάξη του νηπιαγωγείου

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες/τριες θα είναι σε θέση να:

  • αναπτύσσουν σεβασμό για τους άλλους,
  • αναγνωρίζουν τις προκαταλήψεις και τις αδικίες,
  • αναγνωρίζουν συναισθήματα και να αποδέχονται το  διαφορετικό,
  • εκφράζουν τα συναισθήματά τους με τρόπο άμεσο, κατανοητό.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Ο/Η «επισκέπτης»:

– Ο/Η νηπιαγωγός παρουσιάζει στην τάξη μια κούκλα (κούκλα με προσωπικότητα/persona doll), ως μια ξεχωριστή φίλη που μας επισκέπτεται γιατί χρειάζεται τη βοήθεια των παιδιών. Αφηγείται η νέα μας φίλη η Δώρα μέσω της/του νηπιαγωγού την ιστορία της και ζητάει από τα παιδιά να της προτείνουν λύσεις (Η οικογένειά της μετακόμισε πρόσφατα στην πόλη και δεν έχει κανένα φίλο. Τα παιδιά στη γειτονιά την κοροϊδεύουν γιατί μιλάει ψευδά και τον αδερφό της γιατί δεν μπορεί να περπατήσει και κινείται με αναπηρικό καροτσάκι).

– Συζητάμε για τα συναισθήματα της νέας μας φίλης και το πώς αισθάνεται, τι θα κάναμε εμείς αν είμαστε στη θέση της, αν τα ίδια έχουν αισθανθεί μόνα και διαφορετικά, τους ζητούμε να προτείνουν λύσεις.

  • Παρουσίαση ιστορίας κοινωνικής ιστορίας για τη διαχείριση των συναισθημάτων:

– Παιχνίδι ρόλων. Δραματοποιούν τις προτάσεις τους.

– Δημιουργία πίνακα διπλής εισόδου.

– Ο/Η νηπιαγωγός αφηγείται διάφορες καθημερινές καταστάσεις και τα παιδιά επιλέγουν τρόπους επίλυσης.

Συμπληρωματικό υλικό: Φύλλο αυτοαξιολόγησης 2.

3. Εσύ και εγώ μαζί

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες/τριες θα είναι σε θέση να:

  • ερμηνεύουν και αναδεικνύουν τα οφέλη της διαφορετικότητας,
  • αναπτύσσουν δεξιότητες συνεργασίας και αλληλεγγύης,
  • συνδέουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν λιγότερο προνομιούχα άτομα με επίκαιρα προβλήματα της κοινωνίας, όπως η έλλειψη στέγης και η αδυναμία πρόσβασης σε δημόσιους χώρους,
  • αναγνωρίζουν ότι όλοι/ες έχουν συναισθήματα και να συμπεριλαμβάνουν αντί να αποκλείουν το διαφορετικό,
  • διαχειρίζονται συγκρουσιακές καταστάσεις.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Ανάγνωση και επεξεργασία παραμυθιού:

–  Αφήγηση του παραμυθιού «Σοφία, η αγελαδίτσα τραγουδίστρια» , Pennart , 2000 (θίγονται θέματα όπως: το ζήτημα της ταυτότητας και του αυτοπροσδιορισμού, της ένταξης σε ομάδες, το ζήτημα της αποδοχής, της απόρριψης, της διαφορετικότητας).

  • «Συνεχίζω το παραμύθι»:

-Τα παιδιά ακούνε την ιστορία μέχρι ενός σημείου. Καλούνται στις ομάδες τους να δώσουν τη δική τους συνέχεια.

  • «Θερμόμετρο συναισθημάτων»:

-Τα παιδιά καταγράφουν ή αναπαριστούν με παγωμένες εικόνες τα πιθανά συναισθήματα που βιώνει η Σοφία μέσα από την ιστορία.

  • «Συμφωνώ, διαφωνώ»:

-Δημιουργία καταστάσεων επιχειρηματολογίας με βάση το παραμύθι για τη θέση που πήραν.

  • Εσύ και εγώ μαζί:

-Δημιουργούν έναν πύργο με τουβλάκια όσα είναι και τα παιδιά της τάξης. Σε κάθε τουβλάκι κολλούν χαρτάκια με το αρχικό γράμμα κάθε συμμαθητή τους. Καλούνται να αφαιρέσουν ένα τουβλάκι από τον πύργο χωρίς να πέσει ο πύργος.

Συμπληρωματικό υλικό: Φύλλο αυτοαξιολόγησης 3.

4. Ο αλληλέγγυος εαυτός μου…

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση να:

  • εντοπίζουν τις μεταξύ τους ομοιότητες και να αποδέχονται τις διαφορές τους,
  • αλληλεπιδρούν με παιδιά από διαφορετικά κοινωνικά και πολιτισμικά περιβάλλοντα.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Ομαδικό παιχνίδι “Το νήμα της αλληλεγγύης”:

-Δίνεται η οδηγία στα παιδιά να καθίσουν σε κύκλο ενώ ένα από αυτά κρατά το κουβάρι της αλληλεγγύης. Βρίσκει την αρχή του νήματος και την κρατά ενώ δίνει το κουβάρι σε συμμαθητή/τρια του λέγοντας κάτι θετικό γι’ αυτόν/ή. Καθώς αυτή η διαδικασία εξελίσσεται σχηματίζεται ένα πλέγμα που ενώνει τα παιδιά και αυτό είναι το νήμα που τα ενώνει. Στη συνέχεια με συνοδεία μουσικής τα παιδιά κινούνται στην τάξη. Στο σταμάτημα του ήχου, τα παιδιά σταματούν να κινούνται και καλούνται προσεκτικά να παρατηρούν τον/τη διπλανό/ή τους και εντοπίζουν ομοιότητες ως προς τα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά.

– Συζήτηση με βάση τις παρατηρήσεις τους

  • «Ο εαυτός μου»:

– Κατασκευή «Ο εαυτός μου» με τις εφημερίδες, Οι φιγούρες, τοποθετούνται σε κύκλο σε εμφανές σημείο  της τάξης «χέρι-χέρι».

– Ζωγραφίζουν σε ένα χαρτόνι εικόνες που να αντιπροσωπεύουν αγαπημένα τους πράγματα, στις οποίες δεν αναφέρουν το όνομά τους ή άλλα στοιχεία για τον εαυτό τους. Προσπαθούν να βρουν όσο το δυνατόν περισσότερες ομοιότητες με τους/τις συμμαθητές/τριές τους.

– Δημιουργία κολλάζ με τις εικαστικές αποτυπώσεις των παιδιών.

5. Εγώ και οι άλλοι

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση να :

  • αναπτύσσουν δεξιότητες συνεργασίας και αλληλεγγύης,
  • συνδέουν τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν λιγότερο προνομιούχα άτομα με επίκαιρα προβλήματα της κοινωνίας, όπως η έλλειψη στέγης και η αδυναμία πρόσβασης σε δημόσιους χώρους,
  • αναγνωρίζουν τον αποκλεισμό και τις διακρίσεις,
  • διαχειρίζονται αποτελεσματικά τις συγκρουσιακές καταστάσεις.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Προβολή video: «Η εχθρόπιτα»:

Συζήτηση, προφορική επεξεργασία.

-Σε ζευγάρια καταγράφουν με όποιο τρόπο μπορούν (εικονικά, συμβολικά), τις προτάσεις τους για να επιλύσουν τις όποιες διαφορές τους με άλλα παιδιά. Τις παρουσιάζουν στην ολομέλεια.

-Δημιουργία εννοιολογικού χάρτη με τους τρόπους επίλυσης των διαφορών/συγκρούσεων με βάση τις προτάσεις που διατύπωσαν. Εκτυπώνεται και αναρτάται σε εμφανές σημείο της τάξης για να τον συμβουλεύονται. Κατά τη διάρκεια της χρονιάς εμπλουτίζεται και επικαιροποιείται η ανάρτηση.

– Θεατρικό παιχνίδι. Σε τυχαία ζευγάρια  επιλέγουν μια κάρτα με μία κατάσταση διένεξης. Συμβουλεύονται τον εννοιολογικό  χάρτη με τις προτάσεις επίλυσης και συναποφασίζουν την πρόταση και θα παρουσιάσουν.

-Ομαδική κατασκευή: Η κουρτίνα της αγάπης. Τα παιδιά καλούνται να φτιάξουν ατομικά καρδιές με μηνύματα αγάπης για τους φίλους τους, οι οποίες ενώνονται για να δημιουργήσουν την κουρτίνα της αγάπης.

-Δημιουργία αφίσας με τίτλο:… « οι άλλοι είναι φίλοι μου».

  • « Η πίτα της φιλίας»:

Σε μικρές ομάδες αποφασίζουν τα συστατικά που θα περιέχει η συνταγή της πίτας της φιλίας. Στην ολομέλεια παρουσιάζονται οι προτάσεις από τις ομάδες και με ψηφοφορία συναποφασίζουν για την πρόταση που θα υλοποιηθεί από κάποιον εθελοντή γονέα και θα γευτεί όλη η ομάδα.

 

6. Η ταυτότητά μου

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα είναι σε θέση να:

  • συζητήσουν για τη δημιουργία της ταυτότητας,
  • αποδεχτούν τους ανθρώπους με διαφορετικά φυσικά και φυλετικά χαρακτηριστικά.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Αφήγηση του παραμυθιού:

«Έλμερ, ο παρδαλός ελέφαντας»

-συζήτηση , προβληματισμός,

– εικαστική δράση σε ζευγάρια (ζωγραφίζουν από ένα κομμάτι του παζλ-ελέφαντα και τα ενώνουν σε ένα χαρτόνι που υπάρχει προσχεδιασμένο το περίγραμμα του παρδαλού ελέφαντα).

  • «Όλοι είμαστε διαφορετικοί»:

-Μοιράζονται φωτογραφίες ανθρώπων από: α) διαφορετικές ηλιακές ομάδες, β) διαφορετικές εθνικές-φυλετικές ομάδες, γ) διαφορετική ενδυμασία, δ) διαφορετική εξωτερική εμφάνιση (μαλλιά, χρώμα μαλλιών, δέρματος). Ομαδοποιούν τις φωτογραφίες με βάση το φύλο ή την ηλικία και συζητούν για τις ομοιότητες και τις διαφορές τους.

  • «Ταυτότητες»:

–  Σε ζευγάρια αναζητούν στο διαδίκτυο με την επίβλεψη της/του νηπιαγωγού σε επιλεγμένους ισότοπους πληροφορίες για τα στοιχεία που αναγράφονται στην ταυτότητα.

-Δημιουργούν τις δικές τους ταυτότητες σε καρτελάκια που πλαστικοποιούνται.

– Με πηλό φτιάχνουν αποτύπωμα της παλάμης τους.

– Ομαδικό παιχνίδι «Πες μου κάτι για σένα…».

Κάθονται σε κύκλο και ο/η βοηθός της ημέρας αρχίζει το παιχνίδι με τη φράση «θέλω να μάθω για σένα: ποιο είναι το αγαπημένο σου παιχνίδι απευθυνόμενος/η στο παιδί που κάθεται δεξιά του. Παίρνουν το λόγο όλα τα παιδιά και το παιχνίδι συνεχίζεται με παρόμοιες ερωτήσεις (αγαπημένο φαγητό, φίλος/η, χρώμα κ.ά).

7. Όλοι διαφορετικοί – όλοι ίσοι

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες/τριες θα είναι σε θέση να:

  • αναγνωρίζουν το δικαίωμα στη διαφορετικότητα ως δημοκρατικό χαρακτηριστικό,
  • αναζητήσουν τρόπους καλλιέργειας της ενσυναίσθησης,
  • κατανοήσουν ότι αυτό που συμβαίνει σε κάποιους άλλους μπορεί να συμβεί και στα ίδια,
  • διαχειρίζονται συγκρουσιακές καταστάσεις,
  • καταγράφουν τα μέλη της οικογένειάς τους και να συζητήσουν για τα στοιχεία που διαμορφώνουν την ταυτότητα τους ως άτομα.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

  • Κουκλοθέατρο «Το Ζαμπντερφίλιο» ( Zabderfilio):

Ένα διαφορετικό ζώο που ψάχνει για φίλους , αλλά κανένα άλλο ζώο δεν το κάνει παρέα γιατί είναι απλά παράξενο.

-Συζήτηση και επεξεργασία.

-Τι θα συνέβαινε αν ένα …Ζαμπντερφίλιο ζητούσε να γίνει φίλος μας.

  • Καταγραφή των ιδεών των παιδιών σε ένα ψηφιακό νοητικό χάρτη:

– Δημιουργία αφίσας με τους κανόνες συμπεριφοράς στην τάξη.

-Τα παιδιά παίζουν κουκλοθέατρο.

– Παρουσιάζουν την ιστορία του Ζαμπντερφίλιο σε άλλο τμήμα.

  • Η οικογένειά μου:

-Παρουσιάζουν την οικογένειά τους. Σε συνεργασία με την οικογένεια, επιλέγονται από κάθε παιδί ενδεικτικές φωτογραφίες της οικογενείας τους για τις ανάγκες της παρουσίασης.

– Δημιουργούν το γενεαλογικό δέντρο της οικογένειάς τους.

– Αποτυπώνουν εικαστικά την οικογένειά τους.

– Παρουσιάζονται πίνακες ζωγραφικής με θέμα την οικογένεια. Συζητούν για τις ομοιότητες και διαφορές με τη δική τους οικογένεια.

– Διαδικτυακή επικοινωνία με νηπιαγωγείο άλλης χώρας: Αμοιβαία ανταλλαγή μηνυμάτων, φωτογραφιών και εικαστικών παραγωγών των οικογενειών τους.

Εκπαιδευτικό υλικό