Εργαστήρια Δεξιοτήτων

Ζω καλύτερα - Ευ Ζην
  • ΥΓΕΙΑ: Διατροφή- Αυτομέριμνα, Οδική Ασφάλεια

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης Προγράμματος Δράσης

Αριθμός Εργαστηρίων:

7

Αριθμός Διδακτικών Ωρών:

7

Σκέψου τα Δεδομένα σου πιο….. “Προσωπικά”

Δεξιότητες Στόχευσης

Δεξιότητες Διαχείρισης των Μέσων
  • ασφάλεια στο διαδίκτυο
  • γραμματισμός στα μέσα
  • πληροφορικός γραμματισμός
  • τεχνολογικός γραμματισμός
  • ψηφιακός γραμματισμός
Δεξιότητες Κοινωνικής Ζωής
  • αυτομέριμνα
  • ενσυναίσθηση
  • πολιτειότητα
Δεξιότητες της Τεχνολογίας
  • δεξιότητες διεπιστημονικής και διαθεματικής χρήσης των νέων τεχνολογιών
Δεξιότητες της τεχνολογίας, της μηχανικής και της επιστήμης
  • γραμματισμός στα μέσα
Δεξιότητες του νου
  • ρουτίνες σκέψης και αναστοχασμός
Δεξιότητες Ψηφιακής Ιθαγένειας
  • ασφαλής πλοήγηση στο διαδίκτυο
  • ευχέρεια στην ηλεκτρονική διακυβέρνηση
  • προστασία από εξαρτητικές συμπεριφορές στις τεχνολογίες
  • ψηφιακή πολιτειότητα
Ρουτίνες σκέψης και Αναστοχασμός
  • Βλέπω-Σκέφτομαι-Αναρωτιέμαι
  • Σκέφτομαι-Προβληματίζομαι- Διερευνώ
Ψηφιακή μάθηση 21ου αιώνα (4cs σε ψηφιακό περιβάλλον)
  • συνδυαστικές δεξιότητες ψηφιακής τεχνολογίας, επικοινωνίας και συνεργασίας.
  • ψηφιακή επικοινωνία
  • ψηφιακή κριτική σκέψη
  • ψηφιακή συνεργασία

Σύντομη περιγραφή

Το πρόγραμμα καλλιέργειας δεξιοτήτων «Σκέψου τα δεδομένα σου πιο….. “προσωπικά”» έχει σκοπό οι μαθητές/τριες να είναι ικανοί/ες να κατανοήσουν ποια είναι τα προσωπικά τους δεδομένα, να αναγνωρίσουν τους κινδύνους από τη δημοσίευση των προσωπικών δεδομένων κυρίως μέσα από εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης και να αξιοποιούν μέτρα ασφαλείας, ώστε να χρησιμοποιούν τα ψηφιακά μέσα με ασφάλεια για τους εαυτούς τους και τους/τις άλλους/ες.

Στην πρώτη ενότητα του προγράμματος, οι μαθητές/τριες παρακολουθούν ένα βίντεο με σκοπό την ευαισθητοποίησή τους και τη σύνδεση του θέματος με δικές τους προσωπικές εμπειρίες. Στη δεύτερη ενότητα, μελετούν αυθεντικά σενάρια και τους ζητείται να εντοπίσουν τα προβλήματα, να εκφράσουν απορίες και να ψάξουν να βρουν καλές πρακτικές αντίδρασης. Στη συνέχεια οι μαθητές/τριες, χωρισμένοι/ες σε ομάδες, παίζουν ένα επιτραπέζιο παιχνίδι επαυξημένης πραγματικότητας όπου αναγνωρίζουν τους κινδύνους για τα προσωπικά δεδομένα και τις πιθανές συνέπειες που μπορεί να προκληθούν στα εμπλεκόμενα πρόσωπα. Στα δύο επόμενα εργαστήρια οι μαθητές/-τριες θα έχουν τον ενεργό ρόλο του/της δημιουργού κόμικ για να παρουσιάσουν το δικό τους σενάριο με θέμα την «Προστασία των προσωπικών δεδομένων». Τέλος, το εργαστήριο ολοκληρώνεται με την παρουσίαση, σχολιασμό και ανατροφοδότηση των δημιουργιών κόμικ και γενίκευση ως προς τις συμβουλές προστασίας προσωπικών δεδομένων, καθώς και με ιδέες για μελλοντικές δράσεις.

Για την υλοποίηση του εργαστηρίου απαιτείται η χρήση tablets και το εργαστήριο Πληροφορικής για τις ψηφιακές δημιουργίες κόμικς.

Τίτλοι επιμέρους εργαστηρίων

1. Σκέψου πριν κοινοποιήσεις

Στόχοι του εργαστηρίου είναι οι μαθητές/τριες:

Να κατανοήσουν ποια είναι τα προσωπικά τους δεδομένα.

Να αναγνωρίζουν τους κινδύνους από τη δημοσίευση των προσωπικών δεδομένων κυρίως μέσα από εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης.

Παρακολουθήστε με τους/τις μαθητές/τριές σας το προτεινόμενο βίντεο: «Σκέψου πριν κοινοποιήσεις» (https://www.youtube.com/watch?v=DOe5fxaSW7s) του Ελληνικού Κέντρου Ασφαλούς Διαδικτύου.

Συζητήστε στην τάξη σχολιάζοντας το βίντεο και αξιοποιώντας τη ρουτίνα σκέψης «Τι σε κάνει να το λες;».

Οι μαθητές/τριες απαντούν στις εξής ερωτήσεις;

  • Τι είδες να συμβαίνει στο βίντεο;
  • Ποιοι είναι οι πρωταγωνιστές;
  • Με τι θέμα ασχολούνται;
  • Τι σε κάνει να το λες αυτό;
  • Τι είδες που σε κάνει να το λες αυτό;
  • Πώς το κατάλαβες;
  • Έχει συμβεί σε εσένα ή σε κάποιον φίλο σου κάτι παρόμοιο;

Παροτρύνετε κατά την αλληλεπίδραση να χρησιμοποιηθούν  τα εργαλεία διαλόγου:

  • «Πες την άποψή σου»: διατυπώστε τη γνώμη σας με θάρρος χρησιμοποιώντας φράσεις όπως: “Από την πλευρά μου θεωρώ…”, “Κατά τη γνώμη μου…”, “Κάποιοι υποστηρίζουν ότι… Άλλοι λένε… Κατά τη γνώμη μου όμως…”
  • «Ρώτα»: Ζήτησε περισσότερες λεπτομέρειες ώστε να κατανοήσεις καλύτερα την άποψη του συνομιλητή σου.
  • «Σύνδεσε»: Εξήγησε τον τρόπο με τον οποίο η οπτική ή μία προσωπική σου εμπειρία ή συναίσθημα συνδέεται με τα λεγόμενα του συνομιλητή σου.

Ζητήστε από τους/τις μαθητές/τριες να παίξουν το παιχνίδι: «2 αλήθειες και 1 ψέμα».

Πιο συγκεκριμένα, δίνετε στην τάξη 3 προτάσεις με στοιχεία ερευνών σχετικές με τα προσωπικά δεδομένα.

Ζητήστε από τους/τις μαθητές/τριες να ψηφίσουν ποια πρόταση πιστεύουν πως είναι η ψευδής.

Αποκαλύψτε την ψευδή πρόταση και παρουσιάστε και άλλα στατιστικά και στοιχεία ερευνών. Συζητήστε για την παγκόσμια διάσταση του θέματος της προστασίας των προσωπικών δεδομένων.

2. Αυθεντικές ιστορίες

Στόχος του εργαστηρίου είναι οι μαθητές/τριες να χρησιμοποιούν τις ψηφιακές τεχνολογίες με σύνεση και προσοχή, ώστε να μη θέτουν τους εαυτούς τους ή άλλα άτομα σε κίνδυνο ή να παραβιάζουν την ιδιωτικότητα και την προσωπική τους ζωή.

Χωρίστε τους/τις μαθητές/τριες σε ομάδες. Μοιράστε σε κάθε ομάδα 2 σενάρια. Τα σενάρια είναι αρχεία σε μορφή κειμένου. Πρόκειται για σύντομες αυθεντικές ιστορίες με θέμα την ασφάλεια και τα προσωπικά δεδομένα. Τα σενάρια μπορείτε να τα έχετε εκτυπωμένα ή μπορείτε να ζητήσετε από τους/τις μαθητές/τριες να τα ανοίξουν στον υπολογιστή τους.

Φτιάξτε στον πίνακα 7 στήλες (μία για κάθε ενότητα που θα συζητηθεί) ή δημιουργήστε ένα padlet.

Οι ενότητες είναι οι εξής:

  • Κίνδυνοι από τη διάδοση/κοινοποίηση προσωπικών δεδομένων.
  • Ρυθμίσεις Ασφάλειας και Ιδιωτικότητας στα κοινωνικά δίκτυα.
  • Δικαιώματα σε σχέση με την επεξεργασία προσωπικών δεδομένων.
  • Νομική ευθύνη παιδιών – γονέων».
  • Επικοινωνία με τρίτους – Ενδεδειγμένοι τρόποι αντίδρασης.
  • Cookies και Σκοτεινά μοτίβα (dark patterns).
  • Ασφαλείς κωδικοί πρόσβασης.

Ζητήστε από τους/τις μαθητές/τριες:

– να συνεργαστούν και να διαβάσουν προσεκτικά τα 2 σενάρια.

-να σκεφτούν και να συζητήσουν τα παρακάτω θέματα σύμφωνα με τη ρουτίνα σκέψης «Σκέψου – Αναθεώρησε – Εξερεύνησε».

  • Τι πιστεύεις για αυτό το θέμα;
  • Ποιο είναι το πρόβλημα;
  • Τι ερωτήσεις ή απορίες έχεις;
  • Τι θέλεις να εξερευνήσεις παραπάνω ή να μάθεις για αυτό;

Ενθαρρύνετε τις ομάδες να παρουσιάσουν τα σενάριά τους στην τάξη αναφέροντας όσα σκέφτηκαν γι’ αυτό, να μοιραστούν και να συζητήσουν τις απορίες τους στην ολομέλεια και τέλος, να «κολλήσουν» στον πίνακα κάτω από τη σωστή στήλη/κατηγορία τα σενάριά τους ή να γράψουν τους τίτλους των σεναρίων στη σωστή στήλη του padlet.

Συζητήστε το πρόβλημα κάθε σεναρίου και ζητήστε από τους μαθητές να συμβουλευτούν το βοηθητικό υλικό του εργαστηρίου για να βρουν τη λύση/ καλή πρακτική.

Συζητήστε αν άλλαξε ο τρόπος σκέψης τους για το θέμα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων, αξιοποιώντας τη ρουτίνα σκέψης «Συνήθιζα να σκέφτομαι πως…, αλλά τώρα σκέφτομαι…».

Οι ερωτήσεις που μπορούν να τεθούν είναι οι ακόλουθες:

-Τι πίστευες για αυτό το θέμα; (πριν ξεκινήσει το εργαστήριο;)

-Τι πιστεύεις τώρα; (στο τέλος της 2ης συνεδρίας)

 

3 και 4 : Ώρα για παιχνίδι

Συζητήστε την αναγκαιότητα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων αξιολογώντας τη ρουτίνα σκέψης «Τα 3 γιατί».

  • Γιατί με ενδιαφέρει εμένα το θέμα της προστασίας των προσωπικών δεδομένων;
  • Γιατί ενδιαφέρει τους ανθρώπους γύρω μου;
  • Γιατί ενδιαφέρει ολόκληρο τον κόσμο;

Οι μαθητές/τριες θα παίξουν ένα επιτραπέζιο παιχνίδι επαυξημένης πραγματικότητας. Θα κινούν το πιόνι τους στο ταμπλό, θα τραβούν κάρτες, θα σκανάρουν τα σύμβολα των καρτών,  θα κερδίζουν ή θα χάνουν σύμβολα και διαμάντια. Σκοπός του παιχνιδιού είναι να έρθουν αντιμέτωποι με αυθεντικά προβλήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων και να βρουν λύση σε αυτά.

Εξηγήστε τους κανόνες του εργαστηρίου και χωρίστε τους/τις μαθητές/τριες σε 6 ομάδες

Στόχοι του εργαστηρίου είναι οι μαθητές/τριες:

Να διαμορφώσουν τις ρυθμίσεις ασφαλείας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ώστε να προστατεύουν τα προσωπικά τους δεδομένα.

Να χρησιμοποιούν τις ψηφιακές τεχνολογίες με σύνεση και προσοχή, ώστε να μην θέτουν τους εαυτούς τους ή άλλα άτομα σε κίνδυνο ή να παραβιάζουν την ιδιωτικότητα και την προσωπική τους ζωή.

5 και 6: Γίνε κι εσύ δημιουργός κόμικ

Στόχοι του εργαστηρίου είναι οι μαθητές/τριες:

Να διαμορφώσουν τις ρυθμίσεις ασφαλείας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ώστε να προστατεύουν τα προσωπικά τους δεδομένα.

Να χρησιμοποιούν τις ψηφιακές τεχνολογίες με σύνεση και προσοχή, ώστε να μην θέτουν τους εαυτούς τους ή άλλα άτομα σε κίνδυνο ή να παραβιάζουν την ιδιωτικότητα και την προσωπική τους ζωή.

Εξηγήστε στους/στις μαθητές/τριες τον ρόλο τους: «Οι μαθητές/τριες θα χωριστούν σε ομάδες και θα γίνουν δημιουργοί ενός δικού τους σεναρίου σε μορφή ψηφιακού κόμικ. Τα σενάριά τους θα μπορούσαν να δώσουν ιδέες στους δημιουργούς του παιχνιδιού και, γιατί όχι, θα μπορούσαν να τα ενσωματώσουν σε αυτό!». Θα υλοποιήσουν δηλαδή, το δικό τους σενάριο με θέμα την Προστασία Προσωπικών Δεδομένων εμπνευσμένοι από το παιχνίδι που έπαιξαν στα δύο προηγούμενα εργαστήρια.

Χωρίστε τους/τις μαθητές/τριε σε ομάδες των 3 ατόμων.

Οι ομάδες θα ανοίξουν το 1ο φύλλο εργασίας (έγγραφο του Microsoft Word) και θα οργανώσουν την ιστορία του κόμικ τους, απαντώντας στις εξής ερωτήσεις:

  • Ποιος είναι ο τίτλος;
  • Ποιο είναι το θέμα; Ποιο κοινωνικό δίκτυο ή διαδικτυακή εφαρμογή/ σελίδα αφορά;
  • Ποιοι είναι οι χαρακτήρες;
  • Ποια προσωπικά δεδομένα θα δημοσιευτούν;
  • Ποιο είναι το πρόβλημα; (ποιοι κίνδυνοι θα προκύψουν από τη δημοσίευση/κοινοποίηση)
  • Πώς θα λυθεί το πρόβλημα;

Δίνετε εκτυπωμένο το φύλλο εργασίας. Οι μαθητές/τριες θα πρέπει να σχεδιάσουν το εξώφυλλο, τα καρέ του κόμικ τους και να συμπληρώσουν τις λεζάντες και τους διαλόγους.

7. Η γνώση μετατρέπεται σε πράξη

Οι μαθητές/τριες θα υλοποιήσουν το κόμικ τους με την εφαρμογή StoryboardThat και θα το αποθηκεύσουν στον υπολογιστή τους.

Στόχοι του εργαστηρίου είναι οι μαθητές/τριες:

Να αναγνωρίζουν τους κινδύνους από τη δημοσίευση των προσωπικών δεδομένων κυρίως μέσα από εφαρμογές κοινωνικής δικτύωσης.

Να διαμορφώσουν τις ρυθμίσεις ασφαλείας των μέσων κοινωνικής δικτύωσης ώστε να προστατεύουν τα προσωπικά τους δεδομένα.

Εκπαιδευτικό υλικό