Εργαστήρια Δεξιοτήτων

Ενδιαφέρομαι και Ενεργώ - Κοινωνική Συναίσθηση και Ευθύνη
  • Συμπερίληψη: Αλληλοσεβασμός, διαφορετικότητα

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης Προγράμματος Δράσης

Αριθμός Εργαστηρίων:

7

Αριθμός Διδακτικών Ωρών:

7

Συνδεδεμένοι

Λέξεις που προσδιορίζουν το πρόγραμμα

Δεξιότητες Στόχευσης

Δεξιότητες Διαμεσολάβησης και Κοινωνικής Ενσυναίσθησης
  • ενσυναίσθηση και ευαισθησία
  • επίλυση συγκρούσεων
Δεξιότητες Κοινωνικής Ζωής
  • αυτομέριμνα
  • ενσυναίσθηση
  • ευαισθησία
Δεξιότητες Μάθησης του 21ου αιώνα 4cs
  • επικοινωνία
Δεξιότητες του νου
  • ρουτίνες σκέψης και αναστοχασμός

Σύντομη περιγραφή

Το πρόγραμμα αυτό στοχεύει με πυξίδα το βίωμα, να βοηθήσει τους μαθητές/τριες να καλλιεργήσουν δεξιότητες σχετιζόμενες με τη συνεργασία και τη συνεργατικότητα αποσκοπώντας σε μία σχολική κοινότητα που διέπεται από τις παραπάνω αξίες και δίνοντας τη δυνατότητα στους αυριανούς πολίτες να εξελίσσονται σε μεταβαλλόμενους χώρους εργασίας και στην κοινωνία, καθώς και να ανταπεξέρχονται στην πολυπλοκότητα και την αβεβαιότητα του σύγχρονου κόσμου, μέσα από μαθητοκεντρικές και διερευνητικές διδακτικές προσεγγίσεις δανεισμένες από το δράμα στην εκπαίδευση, τη ζωγραφική και τη διεργασία ομάδας, με τη βοήθεια των « κοινωνικών επιπέδων». Οι δεξιότητες, οι οποίες στοχεύονται είναι οι: Δεξιότητες μάθησης 21ου αιώνα: κριτική σκέψη, επικοινωνία, συνεργασία, δημιουργικότητα, ψηφιακή μάθηση 21ου αιώνα σε ψηφιακό περιβάλλον: ψηφιακή επικοινωνία, ψηφιακή συνεργασία, ψηφιακή δημιουργικότητα, ψηφιακή κριτική σκέψη, δεξιότητες ζωής, κοινωνικές δεξιότητες, ενσυναίσθηση και ευαισθησία, πολιτειότητα, προσαρμοστικότητα, ανθεκτικότητα, υπευθυνότητα, δεξιότητες της τεχνολογίας, της μηχανικής, της επιστήμης, δεξιότητες διαχείρισης των Μέσων, δεξιότητες του νου, ρουτίνες σκέψης και αναστοχασμός.

Τίτλοι επιμέρους εργαστηρίων

1. Η ομάδα μου αλλιώς (Συναισθηματικό Συμβόλαιο Τάξης πάνω στο πρόγραμμα)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  1. να τηρούν με συνέπεια τις δεσμεύσεις τους προς τα άλλα άτομα,
  2. να οικοδομούν θετικές σχέσεις μέσα στην ομάδα,
  3. να αναστοχάζονται κριτικά σκέψεις, αξίες, πεποιθήσεις, συναισθήματα, εμπειρίες,
  4. να συνεργάζονται σε ομάδα/ες,
  5. να επικοινωνούν αποδοτικά και αποτελεσματικά.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Εισαγωγική φάση

Έναρξη προγράμματος και εργαστηρίου (Διάρκεια: 10 λεπτά)

Ενημέρωση ολομέλειας/ Πλαίσιο προγράμματος/ Ερωτηματολόγιο

Φάση Ανάπτυξης

Δραστηριότητα 1η: «Οι Αμπελουργοί» (Διάρκεια: 15 λεπτά)

Οδηγία: Ατομικά οι μαθητές/τριες ανακαλούν την καλύτερη εμπειρία συνεργασίας που είχαν ποτέ στο πλαίσιο του σχολείου. Σε αυθόρμητες δυάδες και έπειτα σε ομάδες των 4ων, μοιράζονται τις εμπειρίες τους και συνθέτουν ένα πολυμορφικό κείμενο. Παρουσιάζουν το κείμενο στην ολομέλεια.

Δραστηριότητα 2η: «Προσδοκίες»(Διάρκεια: 10 λεπτά)

Οδηγία: Σε χρωματιστά χαρτάκια post-it, ατομικά οι μαθητές/τριες απαντούν στις ερωτήσεις:

«Τι προσδοκώ από το πρόγραμμα»,

«Τι προσδοκά το πρόγραμμα από μένα»,

 «Τι προσδοκώ εγώ από τον εαυτό μου».

Σε χαρτί του μέτρου τοποθετούνται οι απαντήσεις.

Φάση κλεισίματος

Δραστηριότητα: “ Diary Thinking”(Διάρκεια: 10 λεπτά)

Οδηγία: Σε ολομέλεια τα παιδιά μοιράζονται προσωπικές εμπειρίες και βιώματα από τη συνεργασία με άλλα άτομα σε διάφορα πλαίσια.

2. Και τώρα, τι; (Ενεργητική ακρόαση-Προσαρμοστικότητα-Ευελιξία)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • να ακούν ενεργητικά,
  • να υποβάλλουν εγκαίρως την εργασία που τους έχει ανατεθεί,
  • να συνεργάζονται με άλλους/ες σε για κοινούς σκοπούς και ενδιαφέροντα,
  • να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις εφαρμόζοντας τις γνώσεις τους με καινούριο τρόπο και επιστρατεύοντας καινούριες δεξιότητες,
  • να καλωσορίζουν το ενδεχόμενο αμφισβήτησης των ιδεών και των αξιών τους,
  • να ενεργοποιούνται για την αντιμετώπιση περίπλοκων καταστάσεων,
  • να χαίρονται αντιμετωπίζοντας περίπλοκες καταστάσεις,
  • να διατυπώνουν με σαφήνεια σκέψεις, συναισθήματα και απόψεις,
  • να αναστοχάζονται κριτικά και να προβαίνουν σε κρίσεις,
  • να δίνουν χώρο στους άλλους να εκφραστούν.

Προέκταση: Α2,Γ2

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Εισαγωγική Φάση

Δραστηριότητα:

« Σήκω-Κάτσε, Κάτσε-Σήκω» (Διάρκεια: 5 λεπτά)

Οδηγία: Οι μαθητές/τριες ακούν μια ιστορία (βλ. εκπαιδευτικό υλικό) και στο «κάτσε» ή ο,τιδήποτε υπονοεί κάτω, σηκώνονται και στο «σήκω», ή ο,τιδήποτε υπονοεί πάνω, κάθονται. Δηλαδή λειτουργούν αντίθετα από την έννοια της λέξης που ακούν.

Φάση Ανάπτυξης

Δραστηριότητα: “VanGogh”(Διάρκεια: 25 λεπτά)

Οδηγία: Σε φύλλο Α4, οι μαθητές/τριες ζωγραφίζουν ελεύθερα για 1 λεπτό, σιωπηλά. Μόλις περάσει το λεπτό, οι ζωγραφιές περνούν στον/ην διπλανό/ή, ο/η οποίος/α συνεχίζει τη ζωγραφιά. Στο τέλος του κύκλου, όλοι/ες επιστρέφουν στις αρχικές τους ζωγραφιές και τις ξαναζωγραφίζουν για 2 λεπτά. Στη συνέχεια, συμπληρώνουν το φύλλο εργασίας (βλ. φύλλα εργασίας) και μοιράζονται το τελικό αποτέλεσμα με την ολομέλεια.

Φάση Κλεισίματος

Δραστηριότητα: “DiaryThinking”(Διάρκεια: 15 λεπτά)

Ακολουθεί αναστοχασμός και μοίρασμα σε ομάδες των 4 ατόμων, με συζήτηση γύρω από τα ερωτήματα: «Τι ένιωσα, τι βίωσα, τι έμαθα». Έπειτα, κάθε ομάδα συντάσσει ένα σύντομο κείμενο και ανακοινώνει τα αποτελέσματα στην ολομέλεια.

Προέκταση

(Βλέπε περιγραφή εργαστηρίου)

 

3. «Κρουαζιέρα θα σε πάω (Επικοινωνία-Συνεργασία και συνεργατικότητα-Αυτεπάρκεια-Ανθεκτικότητα)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να μπορούν:

  • να εκφράζουν σεβασμό στους/στις άλλους/ες θεωρώντας τους ισότιμα όντα,
  • να εργάζονται ως μέλη μιας ομάδας συμβάλλοντας στην ομαδική εργασία στον βαθμό που τους αναλογεί,
  • να προσπαθούν να επιτυγχάνουν συναίνεση ώστε να εκπληρωθούν οι στόχοι της ομάδας,
  • να σκέφτονται αναστοχαστικά κριτικά τα συναισθήματα και τα αισθήματα σε διάφορες καταστάσεις,
  • να συνεργάζονται με τους άλλους για κοινούς σκοπούς,
  • να συζητούν για το τι μπορεί να γίνει για να βελτιωθεί η κοινότητα,
  • να αναγνωρίσουν πότε κάποιος/α χρειάζεται βοήθεια.

Προέκταση:Α2, Γ2

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Εισαγωγική Φάση

Δραστηριότητα:«Πορτοκαλοπαραγωγός» (Διάρκεια: 7 λεπτά)

Οδηγία: Οι μαθητές/τριες, σε ζευγάρια, κινούνται στο χώρο έχοντας ανάμεσα στα κεφάλια τους ένα πορτοκάλι, το οποίο προσπαθούν να συγκρατήσουν μόνο με τα μέτωπά τους, χωρίς να χρησιμοποιούν τα χέρια τους.

Φάση Ανάπτυξης

Δραστηριότητα: «Κρουαζιέρα θα σε πάω» (Διάρκεια: 30 λεπτά)

Οδηγία: Στο πάτωμα σχεδιάζεται ένα σκαρί καραβιού, το οποίο πρέπει να χωρέσει την ολομέλεια των μαθητών/τριών, εκτός από τον/την συντονιστή/τρια που διαβάζει το σενάριο προσομοίωσης της δραστηριότητας (βλ. εκπαιδευτικό υλικό). Με την ολοκλήρωση της δραστηριότητας, ακολουθεί κριτικός αναστοχασμός και μοίρασμα εμπειριών.

Φάση Κλεισίματος

Δραστηριότητα: «Ήρθε ένα καράβι και έφερε…» (Διάρκεια: 8 λεπτά)

Οδηγία: Ως ομάδα των τεσσάρων (4) ατόμων, επιλέγουν τις τρεις σημαντικότερες λέξεις που κρατούν από το σημερινό εργαστήριο και τις μοιράζονται με την ολομέλεια εξηγώντας γιατί τις επέλεξαν.

Προέκταση

(Βλέπε περιγραφή εργαστηρίου)

4. Άμα πέσω θα με πιάσεις; (Σεβασμός- Ενσυναίσθηση και ευαισθησία. Υπευθυνότητα – Μη λεκτική επικοινωνία)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  1. να εκφράζουν τον σεβασμό τους στα πλαίσια ενός πολιτισμού «συνύπαρξης»,
  2. να λαμβάνουν υπόψη τα συναισθημάτων των άλλων κατά τη λήψη αποφάσεων,
  3. να παρακολουθούν τις χειρονομίες των ομιλητών/τριών και συνολικά της γλώσσας του σώματος για βελτίωση της επικοινωνίας, με προσοχή σε υπονοούμενα,
  4. να αποδέχονται την ευθύνη των πράξεών τους και να αξιολογούν τους κινδύνους που σχετίζονται με διαφορετικές επιλογές,
  5. να κατανοούν καλύτερα τους άλλους προσεγγίζοντας τα πράγματα από τη δική τους πλευρά και
  6. να τροποποιούν τη συμπεριφορά τους ώστε να εναρμονίζεται με τις περιστάσεις.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Εισαγωγική Φάση

Δραστηριότητα: «Κοντινότητα» (Διάρκεια: 10 λεπτά)

Οδηγία: Οι μαθητές/τριες σχηματίζουν δύο ισάριθμες σειρές αντικριστά, σε απόσταση 2-3 μέτρων. Με βλεμματική επαφή μόνο με τον/την μαθητή/τρια που βρίσκεται απέναντί τους, πλησιάζουν σιωπηλά μέχρι το σημείο που τους επιτρέπει ο/η απέναντι. Στη συνέχεια, επιστρέφουν στην αρχική τους θέση, μετακινούνται μία θέση δεξιά και επαναλαμβάνουν τη διαδικασία.

Φάση Ανάπτυξης

Δραστηριότητα: «Θα με πιάσεις άμα πέσω;» (Διάρκεια: 25 λεπτά)

Οδηγία: Οι μαθητές/τριες στέκονται σε ζευγάρια σε σειρά. Ο/Η μπροστινός/η με γυρισμένη πλάτη αφήνει το σώμα του/της να πέσει προς τα πίσω με στόχο να το πιάσει το ζευγάρι του/της. Στη συνέχεια, αντιστρέφουν τους ρόλους. Με την ολοκλήρωση της δραστηριότητας, ακολουθεί κριτικός αναστοχασμός και μοίρασμα εμπειριών.

Φάση Κλεισίματος

Δραστηριότητα: «Ενθύμιο» (Διάρκεια: 10 λεπτά)

Οδηγία: Κριτικός αναστοχασμός και μοίρασμα εμπειριών, σκέψεων και συναισθημάτων στην ολομέλεια με τη βοήθεια ενδεικτικών ερωτημάτων.

Προέκταση

(Βλέπε περιγραφή εργαστηρίου)

5. «Παιδική Συναυλία (Γνώση και Κριτική Κατανόηση εαυτού και άλλου- Πολιτειότητα)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • να εκφράζουν τις σκέψεις τους πάνω σε ένα πρόβλημα,
  • να ενημερώνουν τους άλλους για χρήσιμες πληροφορίες κατά τη συνεργασία ως μέλη μιας ομάδας,
  • να δίνουν προσοχή σε όσα οι άλλοι υπονοούν, αλλά δεν λένε,
  • να αναστοχάζονται κριτικά τις αξίες και τις πεποιθήσεις τους,
  • να αναστοχάζονται κριτικά για τον εαυτό τους,
  • να εξηγούν την ευθύνη του καθενός για την επιτυχή έκβαση μιας συνεργασίας,
  • να αναστοχάζονται κριτικά για τις διαχρονικές και πανανθρώπινες αξίες.

Προέκταση: Α2,Γ2

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Εισαγωγική Φάση

Δραστηριότητα: «Ταξίδι ξεκινάω και παίρνω μαζί μου» (Διάρκεια: 5 λεπτά)

Οδηγία:        Ελεύθερα στο χώρο, οι μαθητές/τριες κινούνται, συναντιούνται και αναφέρουν τις δεξιότητες που έχουν μάθει μέχρι τώρα.

Φάση Ανάπτυξης

Δραστηριότητα: «Κοιτάζοντας τον πίνακα» (Διάρκεια: 30 λεπτά)

Οδηγία: Οι μαθητές/τριες παρατηρούν τον πίνακα Παιδική Συναυλία του Ιακωβίδη Γεώργιου. Ατομικά και σε ομάδες των 4 ατόμων, καταγράφουν τις δεξιότητες που διαφαίνονται στην εικόνα, καθώς και τυχόν άλλες δεξιότητες που αναδύονται. Στη συνέχεια, παρουσιάζουν τα ευρήματά τους στην ολομέλεια και συντάσσουν μια αποστολή για ένα από τα παιδιά του πίνακα με θέμα: «Δεξιότητες που προάγουν τη συνεργασία και τη συνεργατικότητα και αν αυτές αλλάζουν ανάλογα με την εποχή και τις συνθήκες».

Φάση Κλεισίματος

Δραστηριότητα: «Σλόγκαν» (Διάρκεια: 10 λεπτά)

Οδηγία: Μοίρασμα αποστολών και σύνθεση σλόγκαν από τη σημερινή συνάντηση.

Προέκταση

(Βλέπε περιγραφή εργαστηρίου)

6. Παραγωγοί (Αυτόνομη Μάθηση-Συνεργασία και συνεργατικότητα)

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • να παρακολουθούν, να καθορίζουν, να ιεραρχούν και να ολοκληρώνουν τα καθήκοντά τους χωρίς άμεση εποπτεία,
  • να εργάζονται ως μέλη μιας ομάδας, συμβάλλοντας στην ομαδική εργασία, στον βαθμό που τους αναλογεί,
  • να επιτυγχάνουν συναίνεση ώστε να εκπληρώνουν τους στόχους της ομάδας,
  • να αναστοχάζονται κριτικά τα συναισθήματά τους σε πολλές διαφορετικές καταστάσεις.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Εισαγωγική Φάση (Διάρκεια: 10 λεπτά)

Οδηγία: Γίνεται συλλογή και ανασκόπηση του μέχρι τώρα παραγόμενου υλικού. Επιλέγονται τα πιο σημαντικά στοιχεία για την παραγωγή μηνύματος, με σκοπό τη διάχυση του προγράμματος στην υπόλοιπη σχολική μονάδα.

Φάση Ανάλυσης

Δραστηριότητα: «Παραγωγή Μηνύματος Διάχυσης» (Διάρκεια: 30 λεπτά)

Οδηγία: Με καταμερισμό εργασίας και αυτενέργεια, συνεργάζονται στην παραγωγή του παραπάνω υλικού.

Φάση Κλεισίματος (Διάρκεια: 5 λεπτά)

Οδηγία: Στην ολομέλεια, κάθε άτομο μοιράζεται μία λέξη που εκφράζει το πώς νιώθει και σκέφτεται στο «εδώ και τώρα».

Προέκταση

(Τελειοποίηση του παραγόμενου έργου για τη διάχυση του προγράμματος)

7. Αξιολόγηση Κλείσιμο Προγράμματος

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται να:

  •  αναστοχάζονται κριτικά τις αξίες και τις πεποιθήσεις τους, τα συναισθήματα και αισθήματα τους,
  • αναστοχάζονται κριτικά για τον εαυτό τους,
  • συζητούν τι να κάνουν για να βελτιωθεί η κοινότητα και
  •  χειριστούν ψηφιακά μέσα.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Εισαγωγική Φάση

Δραστηριότητα: «Διαδρομή» (Διάρκεια:15 λεπτά)

Οδηγία: Σε κόλλες Α4, κάθε μαθητής/ τρια απεικονίζει ατομικά την προσωπική του/ της διαδρομή μέσα στο πρόγραμμα, αναφέροντας σημαντικά γεγονότα, καλές και αρνητικές στιγμές, σκέψεις και συναισθήματα. Στην ολομέλεια μοιράζεται το προσωπικό του/της αποτύπωμα.

Φάση Ανάπτυξης

Δραστηριότητα: «Σαν σταρ του σινεμά» (Διάρκεια: 20 λεπτά)

Οδηγία: Οι μαθητές/τριες χωρίζονται σε δύο ομάδες και επίσης, προετοιμάζουν μια σύντομη παράσταση παντομίμας, με θέμα όσα βιώσαν και μοιράστηκαν στο εργαστήριο. Οι παραστάσεις μπορούν να βιντεοσκοπηθούν.

Φάση Κλεισίματος (Διάρκεια: 10 λεπτά)

Γίνεται συμπλήρωση του ερωτηματολογίου αυτοαξιολόγησης που είχε δοθεί στην αρχή του προγράμματος.

Εργασία για το σπίτι

(Βλέπε περιγραφή εργαστηρίου)

Εκπαιδευτικό υλικό