Με το πρώτο εργαστήριο στοχεύουμε στην κατανόηση των αιτίων της πανδημίας COVID-19, που εδράζονται στις διαταραχές του φυσικού περιβάλλοντος από τις ανθρώπινες δραστηριότητες.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να:

• Εξετάζουν πηγές πληροφορίας και να αντλούν συγκεκριμένες πληροφορίες που τους ζητούνται.
• Αξιοποιούν κριτικά πληροφορίες για να καταλήγουν σε συμπεράσματα.

1^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός παρέχει στους μαθητές/τριες το κείμενο με τίτλο «Πώς η καταστροφή του περιβάλλοντος “θρέφει” τις πανδημίες και πληγώνει τις οικονομίες».

2^ο βήμα: Οι μαθητές/τριες διαβάζουν ατομικά το κείμενο και συζητούν εταιρικά (ανά δύο) ποια στοιχεία τους έκαναν εντύπωση.

3^ο βήμα: Οι μαθητές/τριες συζητούν ομαδικά και συμπληρώνουν στο φύλλο εργασίας τις αιτίες εμφάνισης της πανδημίας και τις συγκεκριμένες συνέπειες που έχει κάθε αιτία.

4^ο βήμα: Εκπρόσωποι των ομάδων ανακοινώνουν σε εύλογο χρόνο το περιεχόμενο του πίνακα που συμπλήρωσαν. Ο/H εκπαιδευτικός προκαλεί συζήτηση με στόχο να διαπιστωθούν ομοιότητες και διαφορές στην οπτική των ομάδων.

5^ο βήμα: Οι μαθητές/τριες καλούνται να συζητήσουν ομαδικά και να απαντήσουν αν υπάρχουν συνέπειες που μετατρέπονται σε αιτίες και ανατροφοδοτούν την πανδημία.

6^ο βήμα: Γίνονται ανακοινώσεις και κριτική συζήτηση με στόχο να διαπιστωθεί η αλληλεξάρτηση των στοιχείων του φυσικού περιβάλλοντος.

Διάρκεια 1 διδακτική ώρα

ΦΕ 1: Οι αιτίες (σελ.12)

Θεματική ενότητα Α: COVID-19 & Φυσικό Περιβάλλον

Με το δεύτερο εργαστήριο, στοχεύουμε στην κατανόηση των συνεπειών που είχε η πανδημία COVID-19 στα φυσικά οικοσυστήματα (θετικών και αρνητικών).

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να:

• Αντιπαραβάλλουν πληροφορίες από διαφορετικές πηγές και να είναι σε θέση να τις εντάξουν σε κατηγορίες.
• Αντιληφθούν τους πολλαπλούς τρόπους με τους οποίους μια πανδημία μπορεί να επιδράσει στη ζωή στον πλανήτη.

1^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός χωρίζει τους/τις μαθητές/τριες σε τέσσερις (4) ομάδες και παρέχει τα αντίστοιχα φύλλα εργασίας 2α-2δ. Σε αυτά περιέχονται γραφήματα σχετικά με την πανδημία και τις συνέπειές της α) ως προς την ατμοσφαιρική ρύπανση β) ως προς την παραγωγή απορριμμάτων γ) ως προς τη χρήση ενέργειας δ) ως προς την άγρια ζωή.

2^ο βήμα: Οι μαθητές/τριες εργάζονται σε ομάδες, μελετούν τις πληροφορίες, συμπληρώνουν τα φύλλα εργασίας και απαντούν στις ερωτήσεις σχετικά με τις συνέπειες της πανδημίας της COVID-19.

3^ο βήμα: Εκπρόσωποι των ομάδων ανακοινώνουν σε εύλογο χρόνο τις απαντήσεις τους και τις αιτιολογούν. Γίνονται ανακοινώσεις και κριτική συζήτηση με στόχο να καταγραφούν οι συνέπειες της πανδημίας με συγκεκριμένα και μετρήσιμα τεκμήρια. Ο/Η εκπαιδευτικός προκαλεί συζήτηση ώστε να γίνουν συγκρίσεις και να διαπιστωθούν ομοιότητες και διαφορές στην οπτική των ομάδων.

4^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός προκαλεί κριτική συζήτηση αναστοχασμού, με στόχο να διαπιστωθούν διαφορές με την προ πανδημίας κατάσταση, που σχετίζονται με το μοντέλο παραγωγής,  την παγκόσμια οικονομία και την επιβάρυνση των φυσικών οικοσυστημάτων του πλανήτη.

Διάρκεια 1 διδακτική ώρα

ΦΕ 2α: Συνέπειες ως προς την ατμοσφαιρική ρύπανση (σελ. 18)

ΦΕ 2β: Συνέπειες ως προς την παραγωγή απορριμμάτων (σελ. 24)

ΦΕ 2γ: Συνέπειες ως προς την ενέργεια (σελ. 29)

ΦΕ 2δ: Συνέπειες ως προς την άγρια ζωή (σελ. 34)

Θεματική ενότητα Α: COVID-19 & Φυσικό Περιβάλλον

Με το τρίτο εργαστήριο οι μαθητές/τριες εξασκούνται στη διάκριση ενεργειών που αποτελούν τα αίτια, τις συνέπειες και τα μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας COVID-19.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να:

• Εξετάζουν πηγές πληροφορίας και να αντλούν συγκεκριμένες πληροφορίες που τους ζητούνται.
• Εντοπίζουν και να διακρίνουν τις αιτίες από τις συνέπειες ενός φαινομένου.
• Προτείνουν τρόπους αντιμετώπισης/διαχείρισης ενός αρνητικού φαινομένου.

1^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός παρέχει στους μαθητές/τριες δυο (2) κείμενα (η επιλογή ανήκει στον/στην εκπαιδευτικό, αν θα επιλέξει το ένα και ποιο, αν θα επιλέξει και τα δυο, αν θα δώσει σε όλους/ες το ίδιο ή με ποια κριτήρια θα τα μοιράσει).

2^ο βήμα: Οι μαθητές/τριες μελετούν ατομικά ή ανά δύο (2) τα κείμενα που τους δόθηκαν.

3^ο βήμα: Ακολούθως, οι μαθητές/τριες καλούνται να συνεργαστούν σε μικρές ομάδες (το πλήθος και τον αριθμό μελών ορίζει ο/η εκπαιδευτικός). Διαβάζουν τριάντα (30) φράσεις που δίνονται και αποφασίζουν ποιες από αυτές αφορούν αίτια, ποιες περιγράφουν συνέπειες και ποιες αναφέρονται σε μέτρα αντιμετώπισης της πανδημίας. Συμπληρώνουν τον πίνακα στο φύλλο εργασίας.

4^ο βήμα: Εκπρόσωποι των ομάδων ανακοινώνουν σε εύλογο χρόνο το περιεχόμενο του πίνακα και ο/η εκπαιδευτικός προκαλεί συζήτηση αναστοχασμού, προκειμένου να οδηγηθούν οι ομάδες στον βέλτιστο καταμερισμό των φράσεων. Δεν αποκλείονται επιλογές φράσεων ως λανθασμένες, εφόσον κατά την κρίση των ομάδων εδράζονται σε βάσιμες αιτιολογήσεις.

Διάρκεια 1 διδακτική ώρα

ΦΕ 3: Αιτίες, συνέπειες, μέτρα (σελ. 188)

Θεματική ενότητα Ε: COVID-19 & 17 SDGs

Με το τέταρτο και πέμπτο εργαστήριο στοχεύουμε στη γνωριμία των μαθητών/τριών με τους 17 στόχους της αειφόρου ανάπτυξης (SDGs) που θέσπισε ο ΟΗΕ το 2015.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να:

• Γνωρίσουν τους 17 Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ).
• Μπορούν να κατατάξουν διαφορετικές ενέργειες/δράσεις στην αντίστοιχη κατηγορία ΣΒΑ.
• Συσχετίσουν τις αιτίες και τις συνέπειες της πανδημίας με διαφορετικούς ΣΒΑ.

1^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός δίνει σε κάθε ομάδα μαθητών/τριών τις 17 κάρτες των SDGs (δίνονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 και είναι αναρτημένες     https://docs.google.com/document/d/1nswVxW10Vxr9ABeq9QKNlMaCrPkeitVTsySlAfxlhvw/edit?pli=1). Οι μαθητές/τριες απλώνουν τις κάρτες στο τραπέζι και συμπληρώνουν τους τίτλους στον πίνακα του φύλλου εργασίας.

2^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός δίνει σε κάθε ομάδα μαθητών/τριών ένα δεύτερο πακέτο 17 καρτών δίνονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2 και είναι αναρτημένες    στον σύνδεσμο https://drive.google.com/drive/u/0/folders/1oeN2fAkmaFwA3DKysuQKlXBGjdyIr5gR). Αυτές περιέχουν εικόνες με διαλόγους ή μικρά κείμενα που υποδηλώνουν τους 17 στόχους (SDGs). Οι μαθητές/τριες καλούνται να αντιστοιχήσουν τις κάρτες των δυο πακέτων και να συμπληρώσουν τον πίνακα στο φύλλο εργασίας 4.

3^ο βήμα: Εκπρόσωποι των ομάδων παρουσιάζουν μετά από εύλογο χρόνο τις αντιστοιχήσεις που έχουν κάνει και εκθέτουν τα επιχειρήματα ή τα κριτήρια των επιλογών τους.

4^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός φροντίζει να γίνουν κρίσεις, να βρεθούν ομοιότητες & διαφορές, να εντοπιστούν σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος και γενικότερα να γίνει μια συζήτηση αναστοχασμού.

Διάρκεια 2 διδακτικές ώρες

ΦΕ 4: Γνωριμία με τους 17 SDGs (σελ. 166)

Θεματική ενότητα Ε: COVID-19 & 17 SDGs

Με το έκτο εργαστήριο εντοπίζουμε τις συσχετίσεις μεταξύ των 17 στόχων της αειφόρου ανάπτυξης αναδεικνύοντας τη συστημική προσέγγιση μέσα από τον προσδιορισμό αλληλεξαρτήσεων.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να:

• Φτιάχνουν εννοιολογικό χάρτη.
• Συνδυάζουν τις γνώσεις του προηγούμενου εργαστηρίου και να αντιλαμβάνονται τις συσχετίσεις μεταξύ των 17ΣΒΑ.
• Συσχετίσουν τις αιτίες και τις συνέπειες της πανδημίας με διαφορετικούς ΣΒΑ.

1^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός δίνει σε κάθε ομάδα μαθητών/τριών ένα κόμικ που αναφέρεται σε έναν συγκεκριμένο SDG (το σύνολο των κόμικς για τους 17 SDGs δίνονται στο ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3 και είναι αναρτημένες στον σύνδεσμο https://inactionforabetterworld.com/wp-content/uploads/2019/06/goals_comic1-3.pdf

και https://docs.google.com/document/d/1NoVnXC8Oyg-jEZK5ygtYWmZXJxNAhQRlssU8VZJKx74/edit)

 2^ο βήμα: Οι μαθητές/τριες αναγνωρίζουν σε ποιον στόχο αναφέρεται το κόμικ που πήραν και το γράφουν στο φύλλο εργασίας.

3^ο βήμα: Εκπρόσωποι των ομάδων ανακοινώνουν ποιους στόχους πήραν και ο/η εκπαιδευτικός ρωτά αν υπήρξαν δυσκολίες.

4^ο βήμα: Οι μαθητές/τριες καλούνται να εργαστούν ομαδικά, να διαβάσουν προσεκτικά όλους τους διαλόγους στο κόμικ που πήραν, να παρατηρήσουν τις

εικόνες, να σκεφτούν κριτικά, να ανταλλάξουν απόψεις και τελικά να γράψουν με ποιους άλλους από τους 17 SDGs σχετίζεται ο στόχος του δικού τους κόμικ.

5^ο βήμα: Μετά από χρόνο που ορίζεται, εκπρόσωποι των ομάδων ανακοινώνουν τις συσχετίσεις που εντοπίστηκαν και γίνεται συζήτηση για τον τρόπο που σκέφτηκε κάθε ομάδα.

6^ο βήμα: Ακολούθως, οι μαθητές/τριες καλούνται να δημιουργήσουν έναν εννοιολογικό χάρτη (επιλέγουν ανάμεσα σε αραχνόγραμμα, ιεραρχικό χάρτη, διάγραμμα ροής ή συστημικό χάρτη), που να αποτυπώνει πώς συσχετίζονται μεταξύ τους όλοι οι SDGs που υποδηλώνονται στο κόμικ που μελέτησαν.

7^ο βήμα: Εκπρόσωποι των ομάδων παρουσιάζουν τους εννοιολογικούς χάρτες. Ο/Η εκπαιδευτικός φροντίζει να γίνουν κρίσεις, να βρεθούν ομοιότητες, να εντοπιστούν σημαντικά σημεία και γενικότερα να γίνει μια συζήτηση αναστοχασμού, η οποία να υπογραμμίζει την αλληλεξάρτηση των 17 SDGs.

Διάρκεια 1 διδακτική ώρα

ΦΕ 5: Κόμικς (σελ. 169)

Θεματική ενότητα Ε: COVID-19 & 17 SDGs

Με το έβδομο εργαστήριο εντοπίζουμε τις συσχετίσεις μεταξύ των 17 στόχων της αειφόρου ανάπτυξης αναδεικνύοντας τη συστημική προσέγγιση μέσα από τον προσδιορισμό αλληλεξαρτήσεων.

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες να:

• Συνδυάζουν τις γνώσεις του προηγούμενου εργαστηρίου και να αντιλαμβάνονται τις συσχετίσεις μεταξύ των 17ΣΒΑ.
• Μπορούν να συσχετίζουν τους 17 SDGs με οποιεσδήποτε διαστάσεις της πανδημίας του κορονοϊού

1^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός δίνει σε κάθε ομάδα μαθητών/τριών τις 17 κάρτες των SDGs (το πρώτο πακέτο που χρησιμοποιήθηκε και στην υποενότητα 1 διαθέσιμο στον σύνδεσμο (https://docs.google.com/document/d/1nswVxW10Vxr9ABeq9QKNlMaCrPkeitVTsySlAfxlhvw/edit ). Οι μαθητές/τριες απλώνουν τις κάρτες στο τραπέζι, σκέφτονται και συζητούν  ποιοι στόχοι επηρεάζονται από την πανδημία της COVID-19 και με ποιον τρόπο.

2^ο βήμα: Οι μαθητές/τριες καλούνται να αποτυπώσουν όσα συζήτησαν δηλαδή μερικές διαδοχικές συνέπειες της πανδημίας σε ένα σχήμα, που θα έχει στο κέντρο του την πανδημία. Για διευκόλυνση δίνεται στο φύλλο εργασίας ένα παράδειγμα.

3^ο βήμα: Εκπρόσωποι των ομάδων παρουσιάζουν μετά από εύλογο χρόνο τα σχήματα. Ο/Η εκπαιδευτικός φροντίζει να γίνουν κρίσεις, να βρεθούν ομοιότητες & διαφορές, να εντοπιστούν σημεία ιδιαίτερου ενδιαφέροντος και γενικότερα να γίνει μια συζήτηση αναστοχασμού.

4^ο βήμα: Ο/Η εκπαιδευτικός δίνει σε κάθε ομάδα μαθητών/τριών ένα κουβάρι σπάγκο, με τη βοήθεια του οποίου κάθε ομάδα καλείται να αναπαραστήσει βιωματικά το σχήμα που δημιούργησε πάνω στο φύλλο εργασίας. Το μέλος της ομάδας που κρατά την άκρη του σπάγκου, θεωρείται ότι αναπαριστά την πανδημία. Κάθε μέλος της ομάδας αναπαριστά έναν από τους 17 SDGs κρατώντας την αντίστοιχη κάρτα στόχου. Ανάλογα με τις αιτιώδεις σχέσεις που σκέφτηκε η ομάδα, η άκρη του σπάγκου θα δίνεται από μαθητή σε μαθητή και καθένας θα εξηγεί με περισσότερα λόγια πώς εννοείται αυτή η μετάβαση από τον έναν στόχο στον άλλο.

5^ο βήμα: Μετά από χρόνο προετοιμασίας που ορίζεται για τις ομάδες, τα μέλη κάθε ομάδας με τη σειρά σηκώνονται όρθια, κρατάνε τον σπάγκο, απλώνονται στον χώρο και προσπαθούν αφενός να αναπαραστήσουν το σχήμα που δημιούργησαν στο φύλλο εργασίας και αφετέρου να δώσουν όσο το δυνατόν ακριβέστερη συσχέτιση των στόχων ή παραδείγματα αυτής της συσχέτισης.

6^ο βήμα: Ακολούθως, οι μαθητές/τριες επιστρέφουν στα τραπέζια των ομάδων  και καλούνται να αναστοχαστούν απαντώντας σε δυο ερωτήματα. Επιδίωξη  είναι να αναδειχθεί το πολύπλοκο πλέγμα σχέσεων μεταξύ των 17 SDGs και η  ανάγκη προσέγγισης των 17 SDGs με όρους συστήματος (συστημική  προσέγγιση), με την οποία αναδεικνύονται ανάγλυφα σχέσεις αλληλεξάρτησης,  ιεραρχήσεις, ταξινομήσεις και διασυνδέσεις παραγόντων.

Διάρκεια 1 διδακτική ώρα

ΦΕ 6: Σπάγκος (σελ. 20)