Εργαστήρια Δεξιοτήτων

Δημιουργώ και Καινοτομώ – Δημιουργική Σκέψη και Πρωτοβουλία
  • Επιχειρηματικότητα- Αγωγή Σταδιοδρομίας- Γνωριμία με επαγγέλματα

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης Προγράμματος Δράσης

Αριθμός Εργαστηρίων:

7

Αριθμός Διδακτικών Ωρών:

14

Ένα βιβλίο γεννιέται

Δεξιότητες Στόχευσης

Δεξιότητες Επιχειρηματικότητας
  • αποτελεσματικότητα
  • οργανωτική ικανότητα
  • παραγωγικότητα
  • προγραμματισμός
  • πρωτοβουλία
Δεξιότητες Κοινωνικής Ζωής
  • ενσυναίσθηση
  • ευαισθησία
  • υπευθυνότητα
Δεξιότητες Μάθησης του 21ου αιώνα 4cs
  • δημιουργικότητα
  • επικοινωνία
  • κριτική σκέψη
  • συνεργασία
Δεξιότητες της τεχνολογίας, της μηχανικής και της επιστήμης
  • δεξιότητες δημιουργίας και διαμοιρασμού ψηφιακών δημιουργημάτων
Παραγωγική Μάθηση μέσω των τεχνών και της δημιουργικότητας
  • εμπειρική μάθηση
  • επάγγελμα
  • παραγωγικότητα
Ρουτίνες σκέψης και Αναστοχασμός
  • Σκέφτομαι-Προβληματίζομαι- Διερευνώ
Ψηφιακή μάθηση 21ου αιώνα (4cs σε ψηφιακό περιβάλλον)
  • συνδυαστικές δεξιότητες ψηφιακής τεχνολογίας, επικοινωνίας και συνεργασίας.
  • ψηφιακή επικοινωνία
  • ψηφιακή κριτική σκέψη
  • ψηφιακή συνεργασία

Σύντομη περιγραφή

Το παρόν Πρόγραμμα Καλλιέργειας Δεξιοτήτων αποτελεί μια βιωματική προσέγγιση της διαδικασίας παραγωγής ενός βιβλίου, από τη σύλληψη της ιδέας του και τη συγγραφή μέχρι τη βιβλιοδεσία και την προώθηση του βιβλίου στο αναγνωστικό κοινό. Οι μαθητές/-τριες θα διερευνήσουν τον κόσμο των βιβλίων και θα αντλήσουν γνώση μέσα από την επαφή τους με επαγγελματίες του χώρου. Θα δημιουργήσουν εικονικούς εκδοτικούς οίκους, στο πλαίσιο των οποίων θα αναλάβουν τον ρόλο των επαγγελματιών στον χώρο του βιβλίου. Σκοπός είναι οι μαθητές/-τριες να συμμετέχουν στη διαδικασία παραγωγής του δικού τους βιβλίου, αξιοποιώντας τις κλίσεις και τα ταλέντα τους. Προάγεται η διαθεματικότητα και μπορεί να συνδυαστεί το μάθημα της Πληροφορικής(η αξιοποίηση των ψηφιακών εργαλείων web 2) με τη Θεατρική Αγωγή (εφαρμογή των τεχνικών του Εκπαιδευτικού Δράματος).

Στόχοι προγράμματος είναι οι μαθητές/τριες:

  1. από παθητικοί αναγνώστες να αναλάβουν τον ενεργητικό ρόλο του δημιουργού.
  2. να ανακαλύψουν εναλλακτικές μορφές βιβλίων και να χρησιμοποιήσουν ψηφιακά εργαλεία (δημιουργία ψηφιακής αφήγησης, δημιουργία έντυπων βιβλίων με ψηφιακά μέσα).
  3. να διαπιστώσουν και να εφαρμόσουν τις διαδικασίες και τους επαγγελματικούς ρόλους που συνδέονται με τη δημιουργία ενός βιβλίου.

Τίτλοι επιμέρους εργαστηρίων

1. Γνωριμία με τα επαγγέλματα του βιβλίου

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα μπορούν:
• να πειραματίζονται με τη σύνθεση λέξεων
• να οργανώνονται στο πλαίσιο της ομάδας
• να δημιουργήσουν πρωτότυπο ψηφιακό περιεχόμενο
• να εντοπίζουν πληροφορίες σε ψηφιακούς πόρους
• να αντιπαραβάλλουν πληροφορίες
• να διακρίνουν τα διαφορετικά είδη βιβλίων (audiobook, e- book, έντυπο)

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
Α. Ο/Η εκπαιδευτικός προσκαλεί τους μαθητές/τριες να θυμηθούν λέξεις παράγωγες από τη λέξη «βιβλίο» ή σχετικές με τη λέξη «βιβλίο» και τις καταγράφει. Από τις λέξεις αυτές οι μαθητές/τριες ξεχωρίζουν ποιες αντιστοιχούν σε επαγγέλματα γύρω από το βιβλίο.
Β. Βιβλιο-ομάδες
Η τάξη χωρίζεται σε ομάδες και κάθε ομάδα ορίζει γραμματέα, συντονιστή/τρια και εκπρόσωπο. Οι ομάδες συνθέτουν το δικό τους όνομα, όπου το πρώτο συνθετικό είναι η λέξη «βιβλίο», όπως «Βιβλιοκυνηγοί», «Βιβλιοφάγοι», «Βιβλιόφιλοι», «Βιβλιομάγοι». Δημιουργούν μια κάρτα με το όνομα της ομάδας και τον λογότυπό της. Η κάρτα θα αναρτάται σε κάθε χώρο εργασίας της ομάδας.
Οι ομάδες μπορούν να τη δημιουργήσουν χειρόγραφα ή ηλεκτρονικά στο Word.
Γ. Βιβλιο-έρευνα
Ο/Η εκπαιδευτικός παρουσιάζει στην ολομέλεια το Φύλλο Εργασίας 1 και εξηγεί ότι τα βίντεο έχουν πληροφορίες για τους επαγγελματίες γύρω από το βιβλίο και τα στάδια παραγωγής ενός βιβλίου. Κάθε ομάδα παρακολουθεί τα βίντεο από το Φύλλο Εργασίας 1 και συμπληρώνει τα στοιχεία που ζητούνται.
Οι ομάδες παρουσιάζουν στην ολομέλεια τα αποτελέσματα από την έρευνα τους και τα συγκρίνουν με τις άλλες ομάδες.
Ο/Η εκπαιδευτικός παίζει με την τάξη το παρακάτω παιχνίδι αντιστοίχισης, ώστε οι μαθητές/τριες να ανακεφαλαιώσουν τα επαγγέλματα του βιβλίου. https://wordwall.net/resource/16853684
Διάρκεια εργαστηρίου: 2 διδακτικές ώρες

2. Συνεντεύξεις από επαγγελματίες του βιβλίου

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα μπορούν:
• να προετοιμάζουν συνέντευξη, ακολουθώντας συστηματική μεθοδολογία για συνέντευξη ενός προσώπου,
• να ελέγχουν και να βελτιώνουν τα γραπτά τους,
• να δημιουργούν ψηφιακό περιεχόμενο στον συνεργατικό πίνακα Padlet,
• να επικοινωνούν μέσω πλατφόρμας τηλεδιασκέψεων,
• να συνεργάζονται με χρήση των συνεργατικών εγγράφων Google,
• να συνοψίζουν στοιχεία και να εξάγουν συμπεράσματα.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
Α. Προετοιμασία συνεντεύξεων
Οι μαθητές/τριες καλούνται να αποφασίσουν από ποιους επαγγελματίες του βιβλίου επιθυμούν να πάρουν συνέντευξη.
Με βάση τις επιλογές της ολομέλειας, κάθε ομάδα προετοιμάζει τις ερωτήσεις για το πρόσωπο που θέλει να πάρει συνέντευξη. (Φύλλο Εργασίας 2- η προετοιμασία μπορεί να γίνει εκτός διδακτικής ώρας (ασύγχρονα) με χρήση συνεργατικού εγγράφου Google)
Κάθε ομάδα παρουσιάζει τις ερωτήσεις στην ολομέλεια και διαμορφώνει τις τελικές ερωτήσεις της με τη βοήθεια του/της εκπαιδευτικού.

B. Οι συνεντεύξεις
Οι συνεντεύξεις προτείνεται να πραγματοποιηθούν διαδικτυακά μέσω πλατφόρμας τηλεδιασκέψεων.
Θα πρέπει να γίνει εγγραφή των συνεντεύξεων, ώστε να μπορούν οι ομάδες να ανατρέξουν σε αυτό το υλικό, που θα είναι σε μορφή video ή podcast.
Τις ερωτήσεις προς τον/τη συνεντευξιαζόμενο/η αναλαμβάνει ο/η εκπρόσωπος ή οι εκπρόσωποι της ομάδας.

Γ. Συγκέντρωση απαντήσεων- Επεξεργασία.
Το ηχογραφημένο ή βιντεοσκοπημένο υλικό αναρτάται σε ένα συνεργατικό πίνακα Padlet. Ο/Η εκπαιδευτικός εξηγεί πώς λειτουργεί το Padlet, πώς συνδέονται οι μαθητές/τριες και τι είδους αναρτήσεις θα μπορούσαν να κάνουν (κείμενο, εικόνα, βίντεο, ηχογράφηση, κ.λπ.).
Η κάθε ομάδα παρακολουθεί ξανά το υλικό και δημοσιεύει στον συνεργατικό πίνακα τις εντυπώσεις της από τη συνέντευξη: ένα γραπτό σχόλιο, ένα ηχητικό σχόλιο σχετικό με τις απαντήσεις των συνεντευξιαζόμενων.
Διάρκεια εργαστηρίου: 2 διδακτικές ώρες

3. Γράφοντας μια ιστορία με τη χρήση θεατρικών τεχνικών

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα μπορούν:
• να συγγράφουν μια ιστορία,
• να δραματοποιούν μια ιστορία με τη χρήση τεχνικών του Δράματος/Θεάτρου,
• να δίνουν εποικοδομητική ανατροφοδότηση για τις παρουσιάσεις των συμμαθητών/τριών τους,
• να αποδέχονται κριτική, να υποστηρίζουν το έργο τους, να ελέγχουν πιθανά λάθη και να τα βελτιώνουν,
• να αποτυπώνουν φωτογραφικά τα σημαντικότερα στιγμιότυπα μιας ιστορίας.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Α. Τα 6 στοιχεία μιας ιστορίας
Κάθε ομάδα θα δημιουργήσει το δικό της παραμύθι με οδηγό το Φύλλο Εργασίας 3.
Ο/Η εκπαιδευτικός εξηγεί ποια είναι τα 6 βασικά στοιχεία μιας ιστορίας και πώς μπορούν να συμπληρώσουν οι μαθητές/τριες τον πίνακα του Φύλλου Εργασίας 3. Οι μαθητές/τριες, αν το επιθυμούν, μπορούν να ζωγραφίσουν στα κουτάκια του Φύλλου Εργασίας.

Β. Η ιστορία σε παγωμένες εικόνες
Κάθε ομάδα προετοιμάζει την παρουσίαση της ιστορίας της με μια σειρά παγωμένων εικόνων. Οι μαθητές/τριες μπορούν να χρησιμοποιήσουν αντικείμενα, αξεσουάρ (π.χ. καρέκλες, πανιά, καπέλα, μάσκες) και ό,τι άλλο είναι διαθέσιμο για να αναπαραστήσουν τους/τις ήρωες/ίδες και τον τόπο δράσης.
Ένα μέλος της ομάδας συνδέει τις παγωμένες εικόνες με αφήγηση και κάνει «ανίχνευση σκέψεων» στους/ στις ήρωες/ίδες. Οι παγωμένες εικόνες ζωντανεύουν με έναν σύντομο αυτοσχεδιασμό.

Γ. Παρουσίαση
Οι ομάδες παρουσιάζουν στην ολομέλεια τις παγωμένες εικόνες. Ακολουθεί αναστοχαστική συζήτηση για κάθε ομάδα, με βάση τα ερωτήματα:
α. η ιστορία έχει αρχή, μέση και τέλος;
β. είναι ξεκάθαρη η δράση των ηρώων/ίδων;
γ. η ανίχνευση σκέψεων φανερώνει τα κίνητρά τους;
δ. ποιο θα μπορούσε να είναι ένα εναλλακτικό τέλος της ιστορίας;

Δ. Καταγραφή
Οι ομάδες καταγράφουν στο ημερολόγιο δράσης την αφήγηση, τους διαλόγους, την ανίχνευση σκέψεων και το εναλλακτικό τέλος της ιστορίας. Επίσης, φωτογραφίζουν τις παγωμένες εικόνες για να χρησιμοποιήσουν τις φωτογραφίες σε επόμενο εργαστήριο.
Διάρκεια εργαστηρίου: 2 διδακτικές ώρες

4. Δημιουργώντας ένα ηλεκτρονικό βιβλίο

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα μπορούν:
• να παράγουν ψηφιακό περιεχόμενο στην εφαρμογή Story Jumper,
• να συνεργάζονται σε ψηφιακό περιβάλλον,
• να δημιουργούν συνθέτοντας διαφορετικά μέσα,
• να αποτυπώνουν τις σκέψεις τους και τα συναισθήματά τους με διάφορα ψηφιακά μέσα (εικόνες, κείμενο).

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
Α. Εκδοτικοί Οίκοι
Κάθε ομάδα δημιουργεί ένα εκδοτικό οίκο με την ονομασία και τον λογότυπο που δημιούργησε η ομάδα στο Εργαστήριο 1. Ο/Η εκπαιδευτικός εξηγεί πως οι ομάδες θα αναλάβουν να εμπλουτίσουν την σχολική βιβλιοθήκη με παραμύθια σε ηλεκτρονική και έντυπη μορφή. Για αυτό τους ανατίθεται η αποστολή να εκδώσουν το παραμύθι του προηγούμενου εργαστηρίου σ’ ένα ηλεκτρονικό βιβλίο που θα περιέχει εικόνα και ήχο. Οι μαθητές/τριες ορίζουν τον χώρο εργασίας τους με την καρτέλα του οίκου τους και επιλέγουν τις σχετικές αρμοδιότητες, που τους υποδεικνύει ο/η εκπαιδευτικός.
1. Γραφίστας
2. Εικονογράφος
3. Επιμελητής
4. Ηθοποιοί
5. Μουσικός επιμελητής.
Οι ομάδες γράφουν το παραμύθι σε επεξεργαστή κειμένου, ώστε να έχουν μια τελική μορφή των αφηγηματικών και των διαλογικών μερών.

Β. Storyjumper – Ηλεκτρονικό Βιβλίο

Ο/Η εκπαιδευτικός εξηγεί τη λειτουργία της συνεργατικής εφαρμογής Storyjumper, η οποία συνδυάζει το απλό ηλεκτρονικό βιβλίο (e-book) με το ηχητικό βιβλίο (audio book).
Οι μαθητές/τριες θα μεταφέρουν το παραμύθι που συνέγραψαν στο προηγούμενο εργαστήριο από το Word στο Storyjumper. Στο ηλεκτρονικό βιβλίο τους μπορούν να συμπεριλάβουν φωτογραφίες από το προηγούμενο εργαστήριο.
Υπάρχει η δυνατότητα επεξεργασίας των φωτογραφιών με εφαρμογή της συσκευής λήψης (κινητό ή τάμπλετ) για να απεικονίζονται ως ζωγραφικά έργα. Οι μαθητές/τριες ακολουθούν τις οδηγίες σχετικά με το Story jumper που βρίσκονται στο Φύλλο Εργασίας 4, έχοντας και την καθοδήγηση του/της εκπαιδευτικού.
Διάρκεια εργαστηρίου: 2 διδακτικές ώρες

5. Δημιουργώντας ένα ηχητικό βιβλίο

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα μπορούν:
• να καταγράφουν τις σκέψεις και τα συναισθήματά τους με διάφορα ψηφιακά μέσα (φωνή, μουσική),
• να παράγουν ηχητικό ψηφιακό περιεχόμενο,
• να πειραματίζονται με τις ποιότητες της φωνής τους,
• να ελέγχουν και να αξιολογούν την ποιότητα των έργων τους.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
A . Storyjumper – Ηχητικό βιβλίο

Κάθε ομάδα ηχογραφεί το παραμύθι της με την επιλογή Voice. Η ηχογράφηση ακολουθεί τα παρακάτω στάδια:
1. Διανομή ρόλων – αφήγηση και διαλογικά μέρη.
2. Δοκιμή – οι μαθητές/τριες πειραματίζονται με την ανάγνωση του κειμένου, με την ένταση, τη χροιά της φωνής, το ύφος και τον χρωματισμό της.
3. Ηχογράφηση- οι μαθητές/τριες ηχογραφούν το κείμενο για κάθε σελίδα του ηλεκτρονικού βιβλίου.
4. Ακρόαση- οι μαθητές/τριες ακούν προσεκτικά την ηχογράφησή τους και ελέγχουν αν έχει τεχνικά προβλήματα και αν αποδίδει σωστά το νόημα του παραμυθιού.
5. Προσθήκη μουσικής – οι μαθητές/τριες προσθέτουν μουσική και ηχητικά εφέ που διαθέτει η εφαρμογή.

Β. Συζήτηση
Η ολομέλεια συζητάει σχετικά με τα audiobooks. Ο/Η εκπαιδευτικός υπενθυμίζει τις πληροφορίες που άντλησε η ομάδα σχετικά με τα ηχητικά βιβλία και θέτει τα εξής ερωτήματα:

1. Πώς ένα ηχητικό βιβλίο εμπλουτίζει/συμπληρώνει ένα έντυπο βιβλίο;
2. Ποια άτομα μπορεί να εξυπηρετεί η ύπαρξη μιας βιβλιοθήκης με audiobooks;
Οι μαθητές/τριες μπορούν να δημοσιεύσουν τις σκέψεις τους στο padlet που δημιουργήθηκε στο Εργαστήριο 2.

Διάρκεια εργαστηρίου: 2 διδακτικές ώρες

6. Δημιουργώντας ένα έντυπο βιβλίο

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες θα μπορούν:
• να αναγνωρίζουν τις βασικές πληροφορίες που έχει ένα βιβλίο στο εξώφυλλο και το οπισθόφυλλο,
• να δημιουργούν ένα έντυπο βιβλίο με την χρήση ψηφιακών μέσων,
• να οργανώνουν τη δράση τους ως ομάδα με αλγοριθμική σειρά (βήμα-βήμα),
• να αξιοποιούν τις γνώσεις τους για τα επαγγέλματα που σχετίζονται με το βιβλίο.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
Α. Εκδοτικοί Οίκοι – Νέες αρμοδιότητες
Ο/Η εκπαιδευτικός ζητά από τους/τις μαθητές/τριες να αναπροσαρμόσουν τη σύσταση των ομάδων και τις αρμοδιότητες των μελών προκειμένου να δημιουργήσουν ένα έντυπο βιβλίο.
Οι νέες αρμοδιότητες είναι:

• Γραφίστας
• Επιμελητής
• Εικονογράφος
• Τυπογράφος
• Βιβλιοδέτης

Β. Επίσκεψη στη βιβλιοθήκη του σχολείου
Η τάξη επισκέπτεται την βιβλιοθήκη του σχολείου για να επεξεργαστεί τον τομέα των παραμυθιών.
Κάθε ομάδα παίρνει ένα-δύο παραμύθια και παρατηρεί:

• το εξώφυλλο – Ποιες πληροφορίες συμπεριλαμβάνει,
• το οπισθόφυλλο – Τι αναφέρει το μικρό κείμενο και τι είναι το ISBN,
• τη σελιδοποίηση του παραμυθιού- Πώς οι εικόνες εμπλουτίζουν το κείμενο – Πού αναφέρονται οι συντελεστές, ο εκδοτικός οίκος, η ημερομηνία έκδοσης, ο τίτλος.
Ακολουθεί συζήτηση με τον/την υπεύθυνη της βιβλιοθήκης και κάθε ομάδα κρατά τις απαραίτητες σημειώσεις στο ημερολόγιο δράσης.

Γ. Δημιουργία Έντυπου Βιβλίου
Οι μαθητές/τριες ακολουθούν τις οδηγίες του Φύλλου Εργασίας 5 με την εποπτεία του/της εκπαιδευτικού. Οι ομάδες παράγουν τόσα αντίτυπα των παραμυθιών τους όσα είναι και τα μέλη τους συν ένα ακόμη για να το διαθέσουν στη βιβλιοθήκη του σχολείου.
Διάρκεια εργαστηρίου: 2 διδακτικές ώρες

7. Παρουσίαση βιβλίων Αξιολόγηση

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/-τριες θα μπορούν:
• να παρουσιάζουν τα έργα τους
• να διατυπώνουν συλλογισμούς και ερωτήσεις σχετικές με τη συγγραφή και τη διαδικασία παραγωγής ενός βιβλίου
• να εκφράζουν την προσωπική τους άποψη με αιτιολογία
• να ασκούν κριτική με ενσυναίσθηση
• να αναστοχάζονται πάνω στις δραστηριότητες που πραγματοποίησαν.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)
Α. Παρουσίαση Βιβλίων

Ο/Η εκπαιδευτικός εξηγεί στην ομάδα ότι θα πραγματοποιήσουν μια επίσημη εκδήλωση για την παρουσίαση των βιβλίων, στην οποία κάθε ομάδα-«εκδοτικός οίκος» παρουσιάζει το βιβλίο της σε ηλεκτρονική και σε έντυπη μορφή. Σε αυτή την εκδήλωση, όλοι θα είναι σε ρόλο είτε επαγγελματιών του βιβλίου (ανάλογα με τις αρμοδιότητές τους στον «εκδοτικό οίκο») είτε κοινού. Η εκδήλωση θα ακολουθήσει συγκεκριμένο τελετουργικό, όπου ο συντονιστής θα παρουσιάζει τους συντελεστές των δύο βιβλίων. Στη συνέχεια θα παρουσιάζει το ηλεκτρονικό βιβλίο με το ηχητικό μέρος του και το έντυπο βιβλίο.
Ακολούθως, οι ομάδες θα απαντούν σε ερωτήσεις των υπολοίπων μαθητών – κοινού. Οι ερωτήσεις μπορούν να αφορούν
• οποιοδήποτε στάδιο της παραγωγής του βιβλίου από την έμπνευση μέχρι τη βιβλιοδεσία,
• τις δυσκολίες που βρήκαν και πώς τις αντιμετώπισαν,
• τους λόγους που θα πρότειναν το βιβλίο τους σε έναν αναγνώστη.

Β. Βιβλιοκριτική
Ο/Η εκπαιδευτικός αναρτά στο συνεργατικό Padlet τα ηλεκτρονικά βιβλία των μαθητών και μια φωτογραφία από το έντυπο βιβλίο των ομάδων.
Οι μαθητές/τριες γράφουν στο Padlet μια σύντομη κριτική (2 προτάσεις) για το βιβλίο που τους άρεσε περισσότερο, εξηγώντας με συντομία τους λόγους.

Γ. Portfolio – Φύλλα Αυτοαξιολόγησης
Οι μαθητές/τριες συγκεντρώνουν όλο το υλικό τους και επιλέγουν τι από όλα αυτά θα ήθελαν να συμπεριλάβουν στο portfolio.
Έπειτα απαντούν στα Φύλλα Αυτοαξιολόγησης.

Διάρκεια εργαστηρίου: 2 διδακτικές ώρες

Εκπαιδευτικό υλικό