Εργαστήρια Δεξιοτήτων

Φροντίζω το περιβάλλον
  • Παγκόσμια και τοπική Πολιτιστική κληρονομιά

Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης Προγράμματος Δράσης

Αριθμός Εργαστηρίων:

7

Αριθμός Διδακτικών Ωρών:

14

Κρυμμένα μυστικά στα σπίτια τα παλιά

Δεξιότητες Στόχευσης

Δεξιότητες Διαμεσολάβησης και Κοινωνικής Ενσυναίσθησης
  • διαμεσολάβηση
  • ενσυναίσθηση και ευαισθησία
  • επίλυση συγκρούσεων
  • πολιτειότητα
Δεξιότητες Κοινωνικής Ζωής
  • ανθεκτικότητα
  • αυτομέριμνα
  • ενσυναίσθηση
  • ευαισθησία
  • κοινωνική
Δεξιότητες Μάθησης του 21ου αιώνα 4cs
  • δημιουργικότητα
  • επικοινωνία
  • κριτική σκέψη
  • συνεργασία
Πλάγια σκέψη
  • δημιουργική, παραγωγική, ολιστική σκέψη
Ρουτίνες σκέψης και Αναστοχασμός
  • Βλέπω-Σκέφτομαι-Αναρωτιέμαι

Σύντομη περιγραφή

Σκοπός του προγράμματος είναι η διαπαιδαγώγηση μαθητών/τριών της Γ΄ τάξης Δημοτικού σε θέματα που αφορούν την περιβαλλοντική εκπαίδευση, την πολιτιστική κληρονομιά, τους παραδοσιακούς οικισμούς, την εσωτερική και εξωτερική παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τις βιοκλιματικές συνθήκες των οικισμών, μέσα από την καλλιέργεια δεξιοτήτων μάθησης του 21ου αιώνα και δεξιοτήτων του νου.

 

Τίτλοι επιμέρους εργαστηρίων

1. Ο τόπος μου

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να διαβάζουν γεωφυσικούς και πολιτικούς χάρτες της Ελλάδας.
  • Να διακρίνουν το φυσικό και το ανθρωπογενές περιβάλλον και τη σχέση μεταξύ τους.
  • Να εντοπίζουν στον χάρτη τον τόπο τους και να διακρίνουν τα χαρακτηριστικά του.
  • Να συγκρίνουν τον τόπο τους με άλλες περιοχές της Ελλάδας ως προς τα γεωμορφολογικά τους χαρακτηριστικά και το κλίμα.
  • Να προσεγγίσουν την πόλη ως οικοσύστημα και να περιγράψουν τις σχέσεις αλληλεπίδρασης, που παρατηρούνται, μέσα σε αυτό.

 

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Δραστηριότητα 1η (Διάρκεια: 30΄)

– Συμπλήρωση του γεωφυσικού  χάρτη. Ομαδική ζωγραφική και  απεικόνιση των φυσικών  χαρακτηριστικών της Ελλάδας   (βουνά, πεδιάδες, ποτάμια, λίμνες, θάλασσα).

– Συμπλήρωση του πολιτικού χάρτη. Ζωγραφική των  περιφερειακών ενοτήτων με διαφορετικό χρώμα.

Δραστηριότητα 2η (Διάρκεια: 30΄)

– Εντοπισμός των μεγάλων πόλεων  και του δικού τους τόπου/πόλης και σύγκριση των διαφορετικών τόπων μεταξύ τους.

– Συγγραφή σε χαρτί (από τους μαθητές) του ονόματος της περιφερειακής ενότητας και της  περιφέρειας που κατοικούν οι μαθητές/τριες.

Δραστηριότητα 3η (Διάρκεια: 30΄)

– Πίνακας καταγραφής του καιρού και των καιρικών μεταβολών και σύνδεσή τους με τις καθημερινές τους δραστηριότητες/Παρουσίαση δελτίου καιρού από τους μαθητές/τριες.

– Δημιουργία αφισών ανά γεωγραφικό διαμέρισμα (με πληροφορίες για το κλίμα, τις κατοικίες και τα κύρια επαγγέλματα των κατοίκων).

Συζήτηση και σύγκρισή τους για εξαγωγή συμπερασμάτων.

2. Από την Αρχαία Ελλάδα στο σήμερα

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να διασαφηνίσουν την έννοια της πολεοδομίας στην Αρχαία Ελλάδα.
  • Να εντοπίσουν πολεοδομικά στοιχεία αρχαίων ελληνικών πόλεων και να τα συσχετίσουν με τα σημερινά.
  • Να εξετάσουν τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτιόταν το χτίσιμο των αρχαίων κατοικιών (γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά, κλίμα, οικονομική κατάσταση).
  • Να περιγράψουν μια αρχαία ελληνική κατοικία και να μάθουν τη χρήση των χώρων της.
  • Να γνωρίσουν τα υλικά χτισίματος και να τα συγκρίνουν με τα σημερινά.
  • Να εντοπίσουν στοιχεία που εξυπηρετούσαν διάφορες ανάγκες (θρησκευτικές-βωμοί, ύδρευσης- πηγάδια, αυλάκια).

 

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Δραστηριότητα 1η (Διάρκεια: 30΄)

– Μελέτη ιστορικών χαρτών και σύγκρισή τους με τους σημερινούς.

– Επίσκεψη σε αρχαιολογικούς  χώρους/μελέτη πεδίου.

Δραστηριότητα 2η (Διάρκεια: 30΄)

– Αντιστοίχιση εικόνων από  αντικείμενα καθημερινής χρήσης  με εικόνες από δωμάτια αρχαίας  ελληνικής κατοικίας.

– Καταγραφή τρόπων φύλαξης τροφίμων, φωτισμού, αγοράς προϊόντων, ύδρευσης, αποχέτευσης και σύγκριση με τη σημερινή εποχή.

Δραστηριότητα 3η (Διάρκεια: 30΄)

– Ζωγραφική ενός παιδικού δωματίου και επικόλληση εικόνων από αρχαία ελληνικά παιχνίδια/ομοιότητες και διαφορές στα παιχνίδια των παιδιών.

– Κατασκευή σπιτιών από πηλό.

– Δημιουργία ιστοριογραμμής με εμπλουτισμό εικόνων και κειμένων

3. Παραδοσιακοί οικισμοί

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να εξοικειωθούν με τη χρήση χαρτών και οργάνων (φωτογραφική μηχανή, κιάλια, πυξίδα).
  • Να εντοπίσουν παραδοσιακούς οικισμούς στο χάρτη.
  • Να τους κατηγοριοποιήσουν ανάλογα με το ανάγλυφο και τα γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά.
  • Να συμπεράνουν τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτιόταν η οργάνωση ενός οικισμού (γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά και κλίμα).
  • Να περιγράφουν έναν παραδοσιακό οικισμό από μακριά (αεροφωτογραφία) και από κοντά (δρόμους, σπίτια, βρύσες, πλατεία).
  • Να διακρίνουν: α) πώς ικανοποιούσαν τις ενεργειακές τους ανάγκες και β) αν παρατηρούν χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας στην προβιομηχανική  εποχή.

 

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Δραστηριότητα 1η (Διάρκεια: 40΄)

– Εντοπισμός στον γεωφυσικό  χάρτη παραδοσιακών οικισμών και δημιουργία πίνακα κατηγοριοποίησης σε ορεινούς, πεδινούς και νησιώτικους.

– Συλλογή από φωτογραφίες του τόπου ή της πόλης τους από διαφορετικές χρονικές και ιστορικές περιόδους.

Δραστηριότητα 2η (Διάρκεια: (50΄)

– Ταξινόμηση των φωτογραφιών προκειμένου να τοποθετηθούν σε σειρά που να φανερώνει την ιστορική εξέλιξη των περιοχών.

– Συλλογή επιπλέον πληροφοριών από διαδίκτυο, συνεντεύξεις, μαρτυρίες, που φωτίζουν διάφορες πτυχές της ζωής των κατοίκων (επαγγέλματα, εκπαίδευση, καθημερινή ζωή, θρύλοι, παραδόσεις, τοπικά προϊόντα, μαγειρική).

– Εντοπισμός ομοιοτήτων και διαφορών στο πέρασμα του χρόνου

4. Παραδοσιακές κατοικίες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να γνωρίσουν την παραδοσιακή αρχιτεκτονική και τους τύπους σπιτιών (π.χ. αρχοντικά, πυργόσπιτα).
  • Να διακρίνουν τα υλικά, τα οποία χρησιμοποιούσαν στην κατασκευή.
  • Να περιγράφουν τους τύπους σπιτιών καταλήγοντας σε συμπεράσματα για τη χρήση των χώρων.
  • Να κατανοήσουν τη σχέση της κατοικίας με το φυσικό περιβάλλον και τις κοινωνικές και πολιτισμικές συνθήκες.
  • Να έρθουν σε επαφή με την αρχιτεκτονική της περιοχής τους και να τη συγκρίνουν με άλλες περιοχές της Ελλάδας.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Δραστηριότητα 1η (Διάρκεια: 30΄)

– Επιλογή και συλλογή φωτογραφιών ιστορικών μνημείων της περιοχής τους, παραδοσιακών κατοικιών, συνοικιών ή οικισμών. Μελέτη και παρατήρησή τους.

– Αναγνώριση των κυρίαρχων σχημάτων των κατοικιών και  συσχετισμός τους με τη χρήση των χώρων.

– Σπίτια και κλίμα http://photodentro.edu.gr/lor/r/8521/2863

Δραστηριότητα 2η (Διάρκεια: 20΄)

– Κατασκευές, ζωγραφική ή φωτογράφισή τους και ομαδική έκθεση των έργων τους.

Δραστηριότητα 2η (Διάρκεια: 40΄)

– Περιβαλλοντικό μονοπάτι και οργάνωση επίσκεψης σε παραδοσιακή κατοικία.

– Συμπλήρωση φύλλων εργασίας/ Περιγραφή και συγγραφή φανταστικής ιστορίας μιας τυπικής ημέρας σε αυτήν.

– Σχεδιασμός και υλοποίηση βιωματικών δραστηριοτήτων σε Λαογραφικά ή Τοπικής Ιστορίας Μουσεία.

– Καταγραφή των παραγόντων από τους  οποίους κινδυνεύουν τα παραδοσιακά κτίρια καθώς, και του τι μπορεί να γίνει για  να συντηρηθούν.

5. Σύγχρονες κατοικίες

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να χρησιμοποιούν συστήματα γεωγραφικών πληροφοριών για μελέτη.
  • Να κατηγοριοποιήσουν σύγχρονες μορφές κατοικιών.
  • Να συγκρίνουν σύγχρονες μορφές κατοικιών σε διάφορες χώρες του κόσμου.
  • Να συμπεράνουν ότι η κατοικία και οι ανάγκες που ικανοποιεί, καθώς και η λειτουργικότητά της, μένουν ίδια παρά το ότι αλλάζει η μορφή της.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Δραστηριότητα 1η (Διάρκεια: 30΄)

– Πίνακας αναφοράς με τύπους σύγχρονων κατοικιών (μονοκατοικία, πολυκατοικία,  αστική, αγροτική).

– Καταιγισμός ιδεών για τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματά τους.

Δραστηριότητα 2η (Διάρκεια: 30΄)

– Μελέτη της κάτοψης μιας κατοικίας.

– Καταγραφή πηγών ρύπανσης εσωτερικών χώρων κατοικιών και τρόποι αντιμετώπισής τους.

Δραστηριότητα 3η  (Διάρκεια: 30΄)

– Σύγκριση φωτογραφιών  παραδοσιακής και σύγχρονης  κατοικίας. Ομοιότητες – διαφορές.

– Κατασκευή διαδραστικού χάρτη.

6. Βιοκλιματικά στοιχεία

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να αντιληφθούν την έννοια του βιοκλιματικού σχεδιασμού και τη σημασία του στην εξοικονόμηση ενέργειας.
  • Να εντοπίσουν βιοκλιματικά στοιχεία στον σχεδιασμό των κατοικιών και υλικά φιλικά προς το περιβάλλον.
  • Να συζητούν και να δίνουν παραδείγματα οικονομίας ενέργειας στο σπίτι τους ή στο σχολείο.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Δραστηριότητα 1η (Διάρκεια: 15΄)

– Εισαγωγή στο προς μελέτη θέμα και δημιουργία νοητικών αναπαραστάσεων.

– Παρουσίαση PPT «Βιοκλιματικά Στοιχεία στα αρχοντικά της Σιάτιστας»

(ΚΠΕ Σιάτιστας) https://www.slideshare.net/slideshow/ss-5686416/5686416#1 .

Δραστηριότητα 2η (Διάρκεια: 20΄)

– Κατασκευή εννοιολογικού χάρτη με τους στόχους του βιοκλιματικού σχεδιασμού.

– Κατασκευή εννοιολογικού χάρτη με τους στόχους βιοκλιματικού σχεδιασμού  αστικών περιοχών.

Δραστηριότητα 3η (Διάρκεια: 25΄)

– Καταγραφή στοιχείων   βιοκλιματικού σχεδιασμού στις δικές τους κατοικίες ή και σε άλλες και παρουσίαση αποτελεσμάτων και συμπερασμάτων.

– Εντοπισμός βιοκλιματικού κτιρίου στην περιοχή τους και επίσκεψή του.

Δραστηριότητα 4η (Διάρκεια: 30΄)

– Σχεδιασμός μιας κατοικίας με βιοκλιματικά χαρακτηριστικά/χρήση πυξίδας για  σωστή τοποθέτηση λεπτομερειών.

7. Βιώσιμη πόλη, η πόλη μου...

Προσδοκώμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα

Οι μαθητές/τριες αναμένεται:

  • Να προσδιορίσουν το αστικό περιβάλλον.
  • Να διασαφηνίσουν τον όρο βιώσιμη πόλη/αστική αειφορία.
  • Να διακρίνουν τα περιβαλλοντικά προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι κάτοικοι των διάφορων περιοχών.
  • Να συζητούν, να περιγράφουν και να προτείνουν βιώσιμες λύσεις και πρακτικές για το ανθρωπογενές και αστικό περιβάλλον.

Δραστηριότητες – (ενδεικτικές)

Δραστηριότητα 1η (Διάρκεια: 30΄)

– Ομαδικό παιχνίδι προσανατολισμού με τη χρήση πυξίδας.

– Καταγραφή στοιχείων φυσικού περιβάλλοντος, πολιτιστικών ή ιστορικών της πόλης ή του τόπου τους.

– Δημιουργία ομαδικού πίνακα αναφοράς, έντυπου ή ψηφιακού, ενσωματώνοντας τις παραπάνω καταγραφές.

Δραστηριότητα 2η (Διάρκεια: 30΄)

– Χαρτογράφηση μιας επιλεγμένης γειτονιάς της πόλης μας με ιδιαίτερα χαρακτηριστικά (π.χ. περιβαλλοντικό πρόβλημα ή ιστορικό μνημείο).

– Εντοπισμός του περιβαλλοντικού ζητήματος και καταγραφή προτεινόμενων λύσεων/προτάσεων.

Δραστηριότητα 3η (Διάρκεια: 30΄)

– Ζωγραφική της ιδανικής  γειτονιάς, πόλης, συνοικίας κτλ.

«Η ώρα των παιδιών»: Παρουσίαση των δράσεων και των αποτελεσμάτων στην σχολική κοινότητα, στους γονείς και στην τοπική κοινωνία.

Εκπαιδευτικό υλικό