Η συγκεκριμένη δράση επικεντρώνεται στην αναζήτηση και καταγραφή των ανθρωπογενών παρεμβάσεων που έχουν καταγραφεί κατά την ροή του ποταμού Καλαμά, με σκοπό να αναδειχτούν αυτές που βλάπτουν το ποτάμι. Στην συνέχεια σε συνεργασία με το ΚΕΠΕΑ Φιλιατών και την οικεία Δημοτική Αρχή αλλά και τοπικούς επιστήμονες θα γίνει μία καμπάνια ευαισθητοποίησης του τοπικού πληθυσμού ώστε να γίνουν ενέργειες για την διάσωση του και την αειφορική του διαχείριση.
Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών Γεωλογίας- Γεωγραφίας (ΦΕΚ 304/Β΄/13-03-20032)
Νέο Πρόγραμμα σπουδών Γεωλογίας-Γεωγραφία (ΦΕΚ1859/Β΄/24-03-2023)
Πρόγραμμα Σπουδών «Δράσεις Ενεργού Πολίτη» του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου (ΦΕΚ 6048/Β΄/1-11-2024).
Οι μαθητές/τριες να:
αναγνωρίζουν τα βασικά χαρακτηριστικά και τα μέρη ενός ποταμού,
εντοπίζουν σε ένα γεωφυσικό χάρτη της Ηπείρου τον ποταμό , τις πηγές του και να οριοθετούν το δέλτα του,
εξηγούν την δημιουργία του δέλτα από τα φερτά υλικά -προσχώσεις που μεταφέρει ο ποταμός,
αναγνωρίζουν τις γεωφυσικές δομές του οριζόντιου και του κατακόρυφου διαμελισμού κατά την ροή του ποταμού,
ερμηνεύουν τις λειτουργίες που αναπτύσσονται σε σχέση με την σχετική θέση του,
καταγράφουν και ερμηνεύουν κριτικά το βαθμό ανάπτυξης της Θεσπρωτίας σε σχέση με τον ποταμό Καλαμά,
αναζητούν πηγές και κρίνουν την ανάπτυξη ανθρωπογενών παρεμβάσεων στο ποτάμι,
αναζητούν ιστορικά στοιχεία σε σχέση με τις λειτουργίες που ασκούνταν γύρω από το ποτάμι,
επεξεργάζονται και χρησιμοποιούν ψηφιακά εργαλεία
κατασκευάζουν μακέτα τμήματος του ποταμού.
προβολή εικόνων από το δέλτα με σπάνια πουλιά αλλά και τα άγρια άλογα που ζουν εκεί και εικόνων από το φράγμα του Καλαμά. Μελέτη άρθρου σχετικά με την επιβάρυνση του από παλιότερες απορρίψεις λυμάτων από την περιοχή των Ιωαννίνων.
Με την μέθοδο του καταιγισμού ιδεών θα γίνει διαχωρισμός φυσικών και ανθρωπογενών δραστηριοτήτων και των επιπτώσεων τους. Προβολή παρουσίασης με γεωγραφικούς όρους που αφορούν το ποτάμι ώστε να συνδεθεί το Αναλυτικό πρόγραμμα σπουδών της Γεωλογίας-Γεωγραφίας της Α και της Β Γυμνασίου με το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Συζητούνται έννοιες όπως : κοίτη, πηγές, δέλτα, προσχώσεις, αλλουβιακά πεδία, παροχή, διαστάσεις ποταμού, ταχύτητα ροής, κατακόρυφος διαμελισμός, οριζόντιος διαμελισμός.
Αναζήτηση στον γεωφυσικό χάρτη της Θεσπρωτίας της ροής του ποταμού Καλαμά και σε έναν θεματικό χάρτη των δραστηριοτήτων που υλοποιούνται από τον άνθρωπο κατά την ροή του.(Φράγματα, αγροτικές καλλιέργειες και άρα ρίψεις νιτρικών και λιπασμάτων, κτηνοτροφία, λειτουργία εργοστασίων, τουριστικές δραστηριότητες, αστική χρήση).
Συζήτηση με μέλη της παιδαγωγικής ομάδας του ΚΕΠΕΑ Φιλατών για το ποτάμι και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει τόσο από τον άνθρωπο όσο και από την κλιματική αλλαγή.
Επίσκεψη στην περιοχή της Νεράιδας. Επίσκεψη στο δέλτα του ποταμού παρουσία περιβαλλοντολόγου από τον Δήμο ή την περιφέρεια για να συζητήσουν τις επιπτώσεις από την ανθρώπινη δραστηριότητα αλλά και την κλιματική αλλαγή.
Μελέτη περίπτωσης της δημιουργίας από τον άνθρωπο ενός δεύτερου δέλτα, το οποίο “προχωράει” μάλιστα με γοργό ρυθμό.
Συλλογή φωτογραφικού και βιντεοληπτικού υλικού κατά τις επισκέψεις. Αναζήτηση πληροφοριών από το διαδίκτυο και συλλογή συνεντεύξεων από παλαιότερους κατοίκους καταγράφοντας τις αναμνήσεις τους από τον ποταμό.
Εργαλεία: Έντυπος χάρτης, ψηφιακοί χάρτες, mindmap(ή οποιοδήποτε άλλο εργαλείο κατασκευής εννοιολογικού χάρτη(π.χ. μέσω e-me content))
Χωρισμός σε μαθητικές ομάδες:
ομάδα λήψης φωτογραφιών και video,
ομάδα αναζήτησης πληροφοριών και λήψης συνεντεύξεων,
ομάδα δημοσίων σχέσεων,
ομάδα δημιουργίας ψηφιακού υλικού,
ομάδα δημιουργίας μακέτας,
ομάδα σύνταξης τελικών κειμένων που θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του σχολείου, στο blog του προγράμματος και κατά την διάχυση των αποτελεσμάτων,
περιβαλλοντική ομάδα η οποία θα συλλέξει υλικό από τις επιτόπιες επισκέψεις, θα κάνει μετρήσεις π.χ. θερμοκρασίας, αλατότητας.
Συνεργασία με τον Δήμο, την Περιφέρεια Συνεργασία με το ΚΕΠΕΑ Φιλατών. Δημιουργία δικτύου εντός της σχολικής μονάδας με θέμα την αειφορία, την ενεργό πολιτειότητα και την καλλιέργεια των αρχών της. Δημιουργία δικτύων σχολείων με την προαναφερόμενη στοχοθέτηση.
Συλλογή υλικού απαραίτητου για την φάση της υλοποίησης: χαρτί, χαρτί του μέτρου , μαρκαδόροι, χρώματα, πινέλα, χρώματα για βαφή στον τοίχο κ.α. Αναζήτηση συνεργατών με την βοήθεια της Διεύθυνσης του σχολείου και του συλλόγου γονέων και κηδεμόνων για την οικονομική συμπαράσταση στην εξεύρεση υλικών και εργαλείων αλλά και την επιστημονική για την αναζήτηση επιστημόνων που θα συνδράμουν εκπαιδευτικούς και μαθητές/τριες.
Δημιουργία με το wordart απόψεων των μαθητών/τριων και προτάσεων τους για την αειφορική-βιώσιμη ανάπτυξη του ποταμού που θα συμβάλλει και στην ανάπτυξη της Θεσπρωτίας(τουριστική).
Δημιουργία υλικού με την εφαρμογή Thinglink που αναπαριστώνται σημεία φυσικού κάλλους του ποταμού με σχετικές πληροφορίες αλλά και σημεία με ανθρώπινες παρεμβάσεις και οι επιπτώσεις στον ποταμό και τελικό αποδέκτη φυσικά τον άνθρωπο.
Δημιουργία υλικού (τρίπτυχο-leaflet)που θα χρησιμοποιηθεί στην καμπάνια ευαισθητοποίησης.
Εικαστική παρέμβαση σε χώρο του σχολείου με τα μηνύματα της καμπάνιας αλλά και εικόνες του ποταμού με τη μορφή του Δέντρου των σωστών επιλογών, σε χώρο του σχολείου, για να προβάλλουμε τις ενέργειες του ενεργού πολίτη για να προστατέψει τον τόπο του από ανθρώπινες κυρίως παρεμβάσεις.
Οι μαθητικές ομάδες παρουσιάζουν το τελικό τους προϊόν σε ηλεκτρονικό περιοδικό στην ιστοσελίδα του σχολείου.
Οργάνωση στην σχολική μονάδα ημέρας ανάδειξης της σημασίας της περιβαλλοντικής συνείδησης και της ενεργού πολιτειότητας με σκοπό την υιοθέτηση αυτών των αρχών για όλα τα μέλη της σχολικής κοινότητας. Προσπάθεια αυτές οι αρχές να χαρακτηρίζουν και να διαπερνούν το όραμα και τις βασικές αρχές που θα διέπουν την λειτουργία της και στο μέλλον.
Εκτύπωση του τρίπτυχου με την συνδρομή των Δημοτικών και Περιφερειακών Αρχών και ανάδειξη του από την Δημοτική Βιβλιοθήκη Θεσπρωτίας και αν είναι δυνατόν αποστολή φύλλων σε σχολικές μονάδες γειτονικών περιφερειακών ενοτήτων , με σκοπό την ανταλλαγή των έργων τους στα πλαίσια της τοπικής γεωγραφίας.
Δημιουργία ημερίδας στην οποία θα συμμετέχουν όλα τα σχολεία της Π.Ε. Θεσπρωτίας σε σχέση με την ανάδειξη της σημασίας ενεργού πολιτειότητας.
Οργάνωση και υλοποίηση καμπάνιας στην τοπική κοινωνία με σκοπό την ευαισθητοποίηση, την ανάδειξη των επιπτώσεων των ανθρωπίνων παρεμβάσεων στον ποταμό και ανάπτυξη συνείδησης ενεργού πολίτη.
Οι μαθητικές ομάδες συζητούν για το τι έμαθαν , τον τρόπο που εργάστηκαν, αν κατανόησαν τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο τόπος τους και ιδιαίτερα ο ποταμός, αν θα αλλάζαν κάτι και ακολουθεί συζήτηση για το πόσο σημαντικό είναι να δρούμε για να υποστηρίζουμε το περιβάλλον.
