Οι μαθητές/τριες εξερευνούν βιωματικά τη γεωγραφία της Λάρισας: φυσικό τοπίο, ποτάμια, πεδιάδες και αγροτική ζωή.
Αναδεικνύουν τη σύνδεση ανθρώπου και περιβάλλοντος, εντοπίζουν περιβαλλοντικές προκλήσεις και αναπτύσσουν συνείδηση αειφορίας.
Οι μαθητές/τριες συμμετέχουν σε δραστηριότητες που προάγουν την ανάλυση γεωγραφικών φαινομένων και την κατανόηση θεμάτων, όπως: η οικιστική ανάπτυξη, οι συγκοινωνίες, οι φυσικοί και ανθρώπινοι πόροι, οι τομείς παραγωγής, τα δίκτυα και η σύνδεση υπαίθρου-πόλης, δίνοντας έμφαση στο φυσικό περιβάλλον (κλίμα, υδρογραφία, ανάγλυφο)•Ανθρώπινο και δομημένο περιβάλλον (φυσικές καταστροφές), την οικονομία και παραγωγή (γεωργία, δευτερογενής τομέας), την κοινωνική και πολιτισμική διάρθρωση των οικισμών.
Επίσης, καλούνται να λειτουργήσουν ως μικροί/ές ερευνητές/τριες του τόπου τους, συνδέοντας τη θεωρητική γνώση με παρατήρηση πεδίου, διαθεματικές εργασίες και τη χρήση γεωχωρικών εργαλείων (ψηφιακοί χάρτες, Google Earth).
Για τη συγγραφή του σχεδίου δράσης συνεργάστηκαν οι Σύμβουλοι Εκπαίδευσης Οικονομάκη Αργυρή, Παπαγεωργίου Κωνσταντίνος και Δημητρίου Ελένη.
Σύνδεση με το:
1. Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγράμματος Σπουδών Γεωλογίας- Γεωγραφίας (ΦΕΚ 304/Β΄/13-03-2003.
2. Νέο Πρόγραμμα σπουδών Γεωλογίας-Γεωγραφία ΦΕΚ_ 1859_24-03-2023.
3. Πρόγραμμα Σπουδών «Δράσεις Ενεργού Πολίτη» του Νηπιαγωγείου, του Δημοτικού, του Γυμνασίου και του Λυκείου (ΦΕΚ 6048/Β΄/1-11-2024).
Οι μαθητές/τριες, αναμένεται να:
εντοπίζουν τα βασικά φυσικά και ανθρωπογενή χαρακτηριστικά του νομού Λάρισας, χρησιμοποιώντας χάρτες, φωτογραφίες και ψηφιακά εργαλεία,
περιγράφουν γεωμορφολογικά και κλιματικά φαινόμενα που επηρεάζουν το τοπίο και την καθημερινή ζωή της περιοχής, καθώς και τον τρόπο που συσχετίζονται μεταξύ τους,
συλλέγουν και οργανώνουν πληροφορίες από παρατήρηση πεδίου, συνεντεύξεις και βιβλιογραφικές πηγές σχετικά με την αγροτική παραγωγή, τη χρήση νερού και τις περιβαλλοντικές προκλήσεις,
αναλύουν δεδομένα και μαρτυρίες για φαινόμενα όπως η μετανάστευση, η αστικοποίηση, οι κοινωνικές ανισότητες και η επίδραση της ανθρώπινης δραστηριότητας στο περιβάλλον,
συσχετίζουν παραδείγματα ανθρώπινης παρέμβασης με σύγχρονες περιβαλλοντικές προκλήσεις (κλιματική κρίση, ερημοποίηση, υπεράντληση υδάτων),
σχεδιάζουν και υλοποιούν ομαδικές δράσεις παρέμβασης (π.χ. δενδροφυτεύσεις, καθαρισμός) σε συνεργασία με τοπικούς φορείς,
παρουσιάζουν τα ευρήματα της ομάδας τους μέσα από εκθέσεις, παρουσιάσεις ή αφίσες, αξιοποιώντας σύγχρονα μέσα,
διατυπώνουν τεκμηριωμένες προτάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την αειφόρο ανάπτυξη του τόπου τους,
συμμετέχουν ενεργά σε διαδικασίες διαλόγου, αναστοχασμού και αξιολόγησης της προσωπικής και ομαδικής συνεισφοράς.
Η φάση αυτή περιλαμβάνει:
Συζήτηση: βασικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά Λάρισας (κάμπος, Πηνειός, Όλυμπος).➔ Ποια είναι τα φυσικά στοιχεία της Λάρισας που γνωρίζετε;➔ Πώς πιστεύετε ότι ο Πηνειός ποταμός επηρεάζει τη ζωή στην περιοχή
Εργασία σε ομάδες:➔ Χαρτογράφηση σε ψηφιακούς ή έντυπους χάρτες: εντοπισμός Πηνειού, κάμπου, γύρω βουνών.
Προβολή φωτογραφιών:➔ Παλιές και σύγχρονες φωτογραφίες της Λάρισας – αναζήτηση αλλαγών.
Ομαδικά ερωτήματα: Ποια φυσικά στοιχεία κυριαρχούν στο τοπίο; Πώς μπορεί ένα φυσικό φαινόμενο να αλλάξει το τοπίο με την πάροδο του χρόνου; Πώς το κλίμα και τα φυσικά φαινόμενα αλλάζουν το τοπίο;
Χρήση χαρτών, Google Earth, φωτογραφιών.
Επίσκεψη στον Πηνειό: Παρατήρηση ροής, χλωρίδας, κινδύνων ρύπανσης(συνεργασία με ΚΕΠΕΑ).
Επίσκεψη σε καλλιέργειες/κάμπο: Σημείωση ειδών, παρατήρηση γεωργικών δραστηριοτήτων, γεωμορφολογικών χαρακτηριστικών και πιθανών μεταβολών λόγω φυσικών φαινομένων.
Φωτογράφηση και σύντομες μαρτυρίες/συνεντεύξεις (αν είναι δυνατό). Παραδείγματα Παρατηρήσεων: Υποχώρηση κοίτης ποταμού λόγω κλιματικής αλλαγής, Πλημμυρικές εκτάσεις σε αγροτικούς δρόμους.
Φυτεύσεις νέων καλλιεργειών σε παλιές πλημμυρικές ζώνες.
Οι μαθητές/τριες, έρχονται σε επαφή με ανθρώπους και φορείς της τοπικής κοινωνίας (όπως γεωργούς, κατοίκους, επιστήμονες, εκπροσώπους του Δήμου ή του δασαρχείου), συζητούν μαζί τους, καταγράφουν εμπειρίες και απόψεις και ιδέες και καταστρώνουν σχέδιο για το πώς μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στη φροντίδα και τη βελτίωση του τόπου τους.
Η προετοιμασία γίνεται πριν τη φάση της διερεύνησης:
Ομαδοποίηση μαθητών/τριών➔ Ομάδα Φυσικού Τοπίου (βουνά, ποτάμια, κάμπος)➔ Ομάδα Ανθρωπογενούς Τοπίου (καλλιέργειες, υποδομές)➔ Ομάδα Περιβαλλοντικών Επιδράσεων (αλλαγές από καιρικά φαινόμενα).
Καταγραφή βασικών στόχων δράσης.
Δημιουργία Φύλλου Παρατήρησης Πεδίου.
Οι μαθητές/τριες, σε συνεργασία με τον Δήμο και το δασαρχείο, μπορούν να προβούν σε δενδροφυτεύσεις.
Παράλληλα, οι μαθητές/τριες, σε συνεργασία με την υπηρεσία καθαριότητας του Δήμου, μπορούν να προβούν σε καθαρισμό της κοίτης του Πηνειού ποταμού.
Οι μαθητές/τριες, στη φάση αυτή, προχωρούν στη:
δημιουργία μικρής έκθεσης, αφίσας ή ψηφιακής παρουσίασης: “Το Τοπίο μας: Φύση, Άνθρωπος και Αειφορία”,
παρουσίαση φωτογραφιών και ευρημάτων στην τάξη ή σε σχολική εκδήλωση,
δημιουργία τοίχου ιδεών (ideaboard): “Πώς οραματιζόμαστε το μέλλον του τόπου μας;”.
Η φάση αυτή περιλαμβάνει συζήτηση και αποτύπωση εμπειρίας:
Τι μάθαμε για το φυσικό τοπίο της Λάρισας;
Πώς επηρεάζει ο κάμπος, το νερό και η γεωγραφία τη ζωή μας;
Πώς τα κλιματικά φαινόμενα και οι φυσικές αλλαγές έχουν επηρεάσει και επηρεάζουν τις ζωές μας;
Τι ένιωσα κατά τη διάρκεια της έρευνας και των επισκέψεων;
Ποια εικόνα ή εμπειρία μου έμεινε πιο έντονη;
Ποιες προτάσεις μπορώ να κάνω για το μέλλον του τόπου μου;
Δραστηριότητες: Δημιουργία Κάρτας Συναισθημάτων και Γνώσεων (γραπτό ή εικαστικό). Κατασκευή κολάζ: Η Λάρισα μέσα από τα μάτια μας.
Συμπλήρωση Φύλλου Αυτοαξιολόγησης.
